ΜΕΘΕΟΡΤΙΕΣ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ

Καμιά φορά βρίσκεσαι μπρος σ’ ένα δίλημμα: Να αποφασίσω αυτό ή το άλλο… Κι ενώ είναι εφικτές και οι δύο λύσεις προτιμάς την μία πορεία, έστω και αν στα βάθη του είναι σου, θα ήθελες την άλλη … Να, όπως εφέτος: «Να ’ρθούμε να σε πάρουμε μαμά, να κάνεις μαζί μας την αλλαγή του χρόνου και, ή σε γυρίζουμε εμείς ή καλούμε ταξί». «Πεθερούλα μου, έχει δίκιο η Ελπίδα. Να ’ρθω να σε πάρω και μένεις εδώ το βράδυ. Και το πρωί, πίνουμε καφέ και κατεβαίνουμε όλοι μαζί Γύζη». Διάλεξα να μείνω στο διαμέρισμα μόνη μου… Σκεφτόμουν το κρύο; Σε αυτοκίνητο θα έμπαινα… Σκεφτόμουν τα γατιά μου; Ένα βράδυ ή τρεις ώρες το πολύ θα έλειπα… Θα φοβόντουσαν τα κατοικίδιά μου τους κρότους από τα βεγγαλικά; Μα δεν ακούγονται τόσο πολύ μέσα στα δωμάτια… Οπότε; Γιατί δεν διάλεξα να πάω; «οι δικοί μου δεν θα ’ναι και μόνοι τους… Θα κατέβουν τ’ ανιψάκια του Λευτέρη, οι γονείς τους, θ’ ανέβει κι ο παππούς… Άσε, δεν πειράζει. Αύριο φτιάχνω παστίτσιο, έχω φτιάξει το κις λορέν και την βασιλόπιτα και έρχονται τα παιδιά να γιορτάσουμε μαζί την πρώτη του χρόνου…» Έτσι αποφάσισα, δυο- τρεις φορές όμως φαντάστηκα: Να πάρω ένα ταξί, να πάω Γέρακα και να χτυπήσω την πόρτα τους. Τι έκπληξη σαν θα μ’ έβλεπαν στο κατώφλι! «Ήρθε η γιαγιά!» «Μπράβο μαμά που το αποφάσισες! Δεν ξέρεις πόσο χαίρομαι». «Έκπληξη πεθερούλα μου! Είδες; Δεν ήταν τόσο τρομερό! Βλέπεις χαρά τα εγγονάκια σου;»

Αυτή η σκέψη με ταρακούνησε… Στο τσακ ήμουν να σηκωθώ, όμως τελικά δεν κουνήθηκα. Σαν πλησίαζε 12, η Αλίσια με πήρε στο τηλέφωνο απ’ την Καλαμάτα και κάναμε μαζί την αλλαγή του χρόνου. Ακολούθησε η Ελπίδα και τα εγγονάκια μου ένθεν κι ένθεν.

Σκεφτόμουν πολλά εκείνη την νύχτα. Πρώτα- πρώτα ότι τα παιδιά μου γιόρταζαν τον Άγιο Βασίλη όπως τους είχα μάθει εγώ να τα γιορτάζουν, υπέροχα, μαγευτικά, ονειρικά. Κι εμένα και την αδελφή μου μας είχαν μάθει οι γονείς μας να τα γιορτάζουμε υπέροχα κι ονειρικά. Τα εγγονάκια μου περίμεναν τον Άγιο Βασίλη ξύπνια και μόνον τα δώρα που εμφανίζονταν μυστηριωδώς όπως και ο μισοφαγωμένος κουραμπιές και το άδειο ρακοπότηρο μαρτυρούσαν το αστραπιαίο πέρασμα του καλού Αγίου!

Στον πατέρα μου και την μητέρα μου, σ’ αυτούς τους ξεχωριστούς ανθρώπους, οφείλω και τις επιτυχημένες χριστουγεννιάτικες, θεατρικές παραστάσεις στα σχολεία που υπηρέτησα ως δασκάλα, κάτι που είχε εκπληκτικά αποτελέσματα, γιατί το πνεύμα των Χριστουγέννων που με πλημμύριζε, το μεταλαμπάδευα στους εκάστοτε μαθητές μου, οι οποίοι δεν το ξέχασαν ποτέ, γιατί είχαμε πλέξει μαζί λατρεμένες, ζεστές αναμνήσεις, όλο συγκίνηση, αστέρια και φως…

Πάνω στον καναπέ με τα δυο γατιά μου γύρω, με αναμμένο το καταστόλιστο χριστουγεννιάτικο δέντρο και το μικρό χριστουγεννιάτικο χωριό, αναπολούσα τα περασμένα Χριστούγεννα με τους μαθητές μου και τις δυο μου κόρες… Αναπολούσα και τότε που ήμουν μαθήτρια Α’ Γυμνασίου και η αδελφή μου πήγαινε Β’ Δημοτικού. Ήξερα προ πολλού το τι γίνεται το βράδυ της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, δεν το έλεγα όμως, για να μην χαλάσω το παραμύθι, στην μικρότερη αδελφή μου. Άσε που μου άρεσε πααάρα πολύ η όλη διαδικασία και χαιρόμουν να παίρνω μέρος με όλη μου την καρδιά! Θυμάμαι εκείνη τη χρονιά είχαμε πέσει όπως πάντα στο κρεβάτι γύρω τις 10 μ.μ. Βλέπετε οι γονείς μας, ήθελαν να κοιμόμαστε και να μας ξυπνά ο Άγιος Βασίλης! Άκουγα λοιπόν από την κουζίνα το χράτς χρούτς από χαρτιά περιτυλίγματος και καταλάβαινα ότι ο μπαμπάς άλλαζε το περιτύλιγμα σε όσα δώρα έβρισκε ότι δεν ήταν κατάλληλο. Τα ήθελε όλα στην εντέλεια, πανέμορφα και εκθαμβωτικά! «Έχει γούστο να ξυπνήσει από τον θόρυβο η Άντζελα!» σκέφτηκα ανήσυχη, ησύχασα όμως καθώς έριξα μια ματιά στο διπλανό κρεβάτι και είδα ότι κοιμόταν μακαρίως… Προσπάθησα τόσο να κοιμηθώ, που πίστεψα τελικά ότι ίσως και να με είχε πάρει λίγο ο ύπνος! 12 παρά πέντε, ανάψανε τα φώτα, ο ήχος από ένα μουσικό κούκλο «Γκλιν γκλόχεν, γλίνγκ γλίνγκ» ακούστηκε και την ίδια στιγμή πράγματα πέφτανε στα κρεβάτια μας, ενώ η φωνή του πατέρα ακουγόταν να λέει χαρούμενα: «Τόση ώρα σας φωνάζω! Ξυπνήστε! Να! Τώρα μόλις έφυγε ο Άγιος Βασίλης!» Χαμογέλασα με νόημα στους γονείς μου ενώ ενθουσιώδη επιφωνήματα γέμιζαν την κάμαρά μας! Δώρα, δώρα, δώρα κατέκλυζαν τα κρεβάτια μας και γέλια, ευχές, φιλιά έπλεκαν έναν γαλαξία αγάπης και μελωδίας. Η μια έδειχνε στην άλλη έμπλεος χαράς τα δώρα της, ενώ ο μπαμπάς υποδεχόταν τον καινούργιο χρόνο χορεύοντας βαλς με τη μαμά το «Τζίρα, τζίρα» της Σαρίτας Μοντιέλ.

Το δώρο της μαμάς απ’ τον σύζυγό της στάνταρ: μεταξωτές κάλτσες Μπερκσάϊρ με ραφή και ένα κουτί Τόσκα. Περιείχε την ομώνυμη κολώνια και μυρωδάτο σαπουνάκι.

Στις τωρινές Πρωτοχρονιές κρατήσαμε την ίδια γραμμή εκτός από το ότι τα παιδιά μου και μετά τα εγγόνια μου περιμένουν ξύπνια τον Άγιο Βασίλη. Ο Λευτέρης μάλιστα πρόσθεσε και μια καινοτομία: Έξω απ’ το παράθυρο, έβαλε έναν κατάφωτο Ρούντολφ, το πιο αγαπημένο από τα ελαφάκια του Αγίου Βασίλη. Και το κυριότερο, τόσο ο Λευτέρης όσο και ο Παναγιώτης (ο άλλος γαμπρός μου), είναι οι πιο γρήγοροι Άγιοι Βασίληδες που σχεδόν πετούν στη βεράντα, τρέχουν αστραπιαία, γεμίζοντας χαρά τα πιτσιρίκια τους που νομίζουν ότι είδαν τον πολυαγαπημένο Άγιο!

Γεμάτη αναμνήσεις λοιπόν η παραμονή και της εφετινής Πρωτοχρονιάς. Ήθελα πολύ, μ’ έναν μαγικό τρόπο να βρισκόταν δίπλα μου η αδελφή μου, ένας άνθρωπος που κουβαλάει τις ίδιες παιδικές αναμνήσεις μ’ εμένα και που μεταλαμπάδευσε κι αυτή στο παιδί της τις ίδιες αρχές, αξίες και πολύχρωμες αναμνήσεις.

Να πω ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στους δύο ανθρώπους που όχι μόνον μ’ έφεραν στην ζωή, αλλά και που μου ομόρφυναν την ζωή μου. Το στίγμα τους σε κάθε έκφανση της ζήσης μου, καταλυτικό! Αφού σκέφτομαι, πάνω στο χριστουγεννιάτικο δέντρο, ίσως θα έπρεπε να κρεμάσω και τις δικές της φιγούρες, σαν ένα μικρό «ευχαριστώ» για τον τόσο πολύτιμο θησαυρό που φώλιασαν στην καρδιά μου. Είναι τα δύο δικά μου πρωτοχρονιάτικα, αξέχαστα, πολυαγαπημένα ξωτικά! Και ο πολύτιμος θησαυρός δεν τελειώνει ποτέ. Είναι σφυρηλατημένος από το πιο γερό ατσάλι αγάπης και ονείρου που θα γεμίζει πάντα την ψυχή με ανεκτίμητα διαμάντια θαλπωρής και προσφοράς.

Το κις λορέν το έφτιαξα απογευματάκι, έτσι ώστε η μοσκοβολιά του να γεμίζει όλο το σπίτι. Κάποια παραμονή Πρωτοχρονιάς που τα κορίτσια μου ξεκουράζονταν για λίγο (μέναμε ακόμα μαζί), έγραφα ένα ποίημα έχοντας στον φούρνο πάλι ένα κις λορέν. Η ώρα προχωρημένη όταν χτύπησε το κουδούνι. Ήταν η μαμά ενός μαθητή μου, του καλοσυνάτου Νίκου, η κυρία Σία Σολωμού. Μου άφησε ένα κουτάκι, με φίλησε, με ευχήθηκε κι έφυγε να πάει σε κάτι γνωστούς της για ρεβεγιόν.

«Ήξερα ότι θα περνούσαμε από τον δρόμο σου. Πετάχτηκα να σου δώσω κάτι με όλη μας την αγάπη και τις ευχές μας. Δεν κάθομαι, γιατί με περιμένουν κάτω στο αυτοκίνητο! Καλή χρονιά κυρία Πολυάνθη! Τι ωραίο δέντρο! Το σπίτι σας μοσκοβολάει! Χρόνια Πολλά!». Τα λαμπιόνια, η ευωδιά, οι ευχές, ο απρόσμενος επισκέπτης με την ταφταδένια καρό εντυπωσιακή μπλούζα, έμπλεξαν σ’ ένα γιορταστικό, φωταγωγημένο γαϊτανάκι. Στο κουτάκι ξεκουράζονταν ένα ζευγάρι ασημένια σκουλαρίκια μ’ ένα σημείωμα γεμάτο θερμές ευχές. Κοίτα πού σε πάει ο νους… Είμαι τυχερή γιατί πολλά παιδιά μου, παλιοί μαθητές μου μ’ έχουν επισκεφθεί στις γιορτές μεταφέροντάς μου την αγάπη τους και τις κοινές μας αναμνήσεις (γι’ αυτά έχω γράψει αναλυτικά άλλες φορές). Όπως προχθές που χτύπησε η πόρτα και ανέβηκε ο Στέφανος Τσερνάκης και η Σταματία Κοντονικολάου, χαρίζοντάς μου απίστευτη χαρά και ευτυχία «Όπως το έχετε στολίσει κυρία Πολυάνθη, είναι το σπίτι των Χριστουγέννων!» είπαν και οι δυο τους και δεν κατάλαβα πότε πέρασαν τέσσερις ώρες! Και τι δεν είπαμε… Και τι δεν θυμηθήκαμε... Και για ποιους παλιούς μαθητές μου δεν μιλήσαμε! Από τον ξανθόμαλλο Πάνο Στεργίου, τον Αντρέα Πυρομάλλη, μέχρι τον τρυφερό Τάσο Χειμαδιό, την Κατερίνα Μαντζώρου, την Στεφανία Κώτση, την Ισιδώρα Γραμματικοπούλου, την Βίκυ Σασών, την Πέρσα, τον Φώτη, την Σοφία, την Χαρά, τον Χάρη, τον Νίκο, την Αλεξάνθη, την Ευγενία, την Ρωξάνη, την Κωνσταντίνα, την Ματίνα, την Κλαίρη, τα αδερφάκια Αβαρκιώτη και ένα σωρό άλλους, αστέρια μοναδικά στην ευτυχή ζωή μου ως δασκάλα. Λεβέντης κύριος πια ο καλός μου Στέφανος, κούκλα αδιαμφισβήτητα η τρυφερή μου Σταματία… Και τούτη την Παρασκευή, περιμένω την Άλκηστη Σταμούλη με την Ντέμη, αδελφούλες, από άλλη φουρνιά μαθητών. Ψυχολόγος η μία, ψυχίατρος η άλλη, θαυμάσιες κοπέλες και άξιες κόρες.

Καμιά φορά ακούω μια φωνή να λέει: «Ό,τι είχες να δώσεις, το έδωσες. Ό,τι είχες να διδάξεις, το δίδαξες… Τώρα είσαι σιωπηλός παρατηρητής του ωραίου…»

Η τελευταία πρόταση νομίζω είναι η παγίδα. Αυτή που με παίρνει από κάτω, διότι τελικά τίποτε δεν έχει σταματήσει. Απόδειξη η 1η του χρόνου που ήρθε η Ελπίδα με την οικογένειά της όπου φάγαμε, γελάσαμε και περάσαμε υπέροχα ή η 6η Ιανουαρίου που ανέβηκα για τον μικρούλη εορτάζοντα εγγονό μου που, και πάλι περάσαμε μαγευτικά.

Άρα εκείνον που πρέπει να παλέψω, είναι ο ίδιος ο εαυτός μου. Αυτός που συχνά διπλώνει τα φτερά του μη θέλοντας να προσαρμοστεί στα καινούρια δεδομένα και στα λευκά χρόνια που έρχονται. Ξέρω τι γίνεται, το μόνο που χρειάζεται είναι να βρω την δύναμη να του αντισταθώ και να ενεργοποιήσω τις ψυχικές μου δυνάμεις με το να μην τις αφήσω να πέσουν στην αδράνεια και στην μελαγχολία. Όπλα γύρω μου για να σηκώσω το κεφάλι, ένα σωρό: τα παιδιά μου, τα εγγόνια μου, οι μαθητές μου, το χριστουγεννιάτικο δέντρο, τα λαμπιόνια, τα αστέρια, οι κάρτες, οι αφιερώσεις, το γράψιμο, τα ζωάκια, η καλή φήμη.

Μόνο που καμιά φορά με πιάνει το παράπονο. Δεν θα ξαναδιδάξω από την έδρα. Δεν θα είμαι εγώ η πυργοδέσποινα των Χριστουγέννων! Λίγες φορές πια θα γιορτάσουμε τη αλλαγή του χρόνου στο σπιτικό μου με όλο το παραμύθι που την πλημμυρίζει, την ελπιδοφόρα, ξεχωριστή βραδιά… Τώρα το σκήπτρο πέρασε στη νέα γενιά. Πάει, χάθηκε η εποχή της λεπτής σιλουέτας των 62 κιλών… Δεν θα είμαι πια η μαμά- κλώσσα...

Θα μου πεις κύκλος είναι η ζωή κι όλα αυτά αναμενόμενα. Μεγαλώνουμε, αποκτάμε εγγόνια, παίρνουμε σύνταξη, γεμίζει η μέση, έχουμε περισσευούμενο χρόνο. Ίσως δεν είμαι η παραδοσιακή γιαγιά. Ίσως οι αποστάσεις απ’ τα παιδιά μου πλέον με δυσκολεύουν, τις μέρες όμως που κυριαρχεί η αισιοδοξία, νιώθω αλλιώτικα. Όλα μου φαίνονται πιο όμορφα, πιο γαλανά πιο διάφανα κι ευχαριστώ τον Θεό για όλα όσα μου έχει χαρίσει: υπέροχες αναμνήσεις, καλά παιδιά, φωτεινές δημιουργικές στιγμές. Και αν καμιά φορά πέφτω σε γκρίζα στρώματα, ευτυχώς που έχω τη δύναμη να ξαναβγώ στον γαλάζιο ορίζοντα. Είμαι σε πολύ καλή θέση… Αν σκεφτείς πόσοι ζουν εντελώς και ουσιαστικά μόνοι… Πόσοι δεν γιορτάζουν τις Άγιες Ημέρες χωμένοι στην μοναξιά τους… Πόσοι δεν ακούν το κουδούνι του σπιτιού ή το τηλέφωνό τους να χτυπά… Πόσοι περνούν με 400€… Πόσοι δεν έχουν από πουθενά ένα ζεστό χέρι στα γεράματά τους… Πόσοι δεν ζουν, απλά επιβιώνουν…

Τι φοβάμαι; Τον χρόνο… Τι επιφυλάσσει; Μακάρι όλα να έρθουν δεξιά. Μακάρι να μη διαταραχθεί η πολύτιμη ρουτίνα μας. Μακάρι να προσαρμοστώ επιτέλους στα νέα δεδομένα. Να φύγει η ανασφάλεια που νιώθω. Ελπίζω ότι τίποτε δεν είναι ακατόρθωτο… Θα το παλέψω και ίσως αποδεχτώ ότι και τα δεύτερα – ήντα είναι καλοδεχούμενα και κρύβουν πολλές εκπλήξεις, πολλές ευκαιρίες, δημιουργία και χαρές. Αρκεί ν’ αποφασίσω να είμαι παρούσα, να είμαι εκεί ….

(Εμφανίσεις filonas.gr: 309)

ΜΑΓΙΚΗ ΝΥΧΤΙΑ

Μαγική νυχτιά

Πέφτει στη νύχτα η σιγαλιά σαν πάχνη.
Τ’ Άστρο ψηλά με δέος λαμπυρίζει,
των Μάγων την πορεία τους φωτίζει
και σκάλες χρυσαφιές μ’ αχτίδες φτιάχνει.

-------------

Χρυσόθωροι Άγγελοι στον στάβλο φτάνουν.
Η Παναγιά κρατά το θείο βρέφος…
Άκακα ζώα απλώνουνε σαν νέφος
ζεστό το χνώτο τους, να τους ζεστάνουν…

-------------

Απόψε οι καρδιές μας προσκυνάνε
τον Λυτρωτή που φέρνει την Αγάπη.
Μπρος στην Μητέρα του παρακαλάνε
το φως της Γέννησης παντού να λάμπει.

-------------

Μακάρι Βηθλεέμ να ’ταν ο κόσμος
και της ζωής να έλαμπε ο δρόμος…

-------------

14-11-2016

----------------------------------------------------

(Εμφανίσεις filonas.gr: 224)

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΖΩΟΦΙΛΟΥΣ ΚΑΙ ΜΗ…

Με την βοήθεια των δασκάλων…

Τα τελευταία χρόνια, τα μαθητικά βιβλία έχουν αρκετές αναφορές στα ζώα. Όχι όσες θα έπρεπε αλλά υπάρχουν αρκετές νύξεις και αιχμές σε αυτό το τόσο ευαίσθητο θέμα.

Πάντα στα βιβλία μας υπήρχαν κάποια κείμενα ή ποιήματα για τους φίλους μας τα ζώα, όμως η περαιτέρω διερεύνηση του θέματος είχε πολύ στενά όρια. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια δειλή προσέγγιση σε μεγαλύτερο και ουσιαστικότερο βάθος του όρους «ζωοφιλία».

Θα ήταν ευχής έργο, αν οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων υιοθετούσαν ένα μάθημα γύρω από τον παράγοντα: «Άνθρωποι και ζώα».

Τα παιδιά έρχονται στο σχολείο μεταφέροντας χίλιες φοβίες γύρω από τα αδέσποτα ζώα μα και τα κατοικίδια. Τερατώδεις ιστορίες για τις τρίχες τους, την προσωπικότητά τους, διαστρεβλώνουν την αντίληψη των παιδιών για τους τετράποδους φίλους μας.

Βέβαια αυτά ξεκινούν από την αγωνία του γονιού να μην πάθει τίποτε το παιδί τους από κάποιο άρρωστο ζώο, αλλά οι ιστορίες που τους λένε αρκετές φορές, φθάνουν στα όρια του παράλογου. Όμως, συχνά μερικοί γονείς πιστεύουν αυτά που λένε στο παιδί τους, από ήδη δική τους παραπληροφόρηση...

Αν πιάσεις ωμό το κοτόπουλο και μετά τη βρύση σου, αν δεν πλύνεις τα χέρια σου και το μέρος όπου ακούμπησες το κοτόπουλο, τότε παθαίνεις τοξόπλασμα και όχι από την προστατευμένη ιατρικώς, κατοικίδια γατούλα σου.

Είναι δυστυχώς κάποιοι μύθοι που μας ακολουθούν και δεν φροντίζει κανείς να μας τους διαλύσει, παρ' ότι στην τηλεόραση υπάρχουν οι σχετικές εκπομπές, αλλά και αυτές πολύ λίγες δυστυχώς.

Φυσικά δεν θα πρέπει τα παιδιά να χαϊδεύουν αδέσποτα ζώα, όπως και φυσικότατο είναι να μην τα κυνηγάνε, να μην τα πετροβολάνε...

Και αν δεν τους αρέσουν, ας περνούν αδιάφορα από δίπλα τους, χωρίς όμως να τους κάνουν κανένα κακό.

Όλα αυτά όμως θέλουν παιδεία...Και μην γελάσετε...Κάτι προσέφεραν παλιά τα κλασικά κινούμενα σχέδια του Ντίσνεϋ που τώρα έχουν αντικατασταθεί – συχνά – από τερατόμορφα βίαια καρτούν.

Ποιος από τη γενιά τη δικιά μας μπορεί άνετα να φάει κουνέλι ή πάπια; Λίγοι, γιατί κανείς δεν θέλει να φάει τον Μπαγκς Μπάνυ ή τον Ντόναλτ Ντακ...

Μα και τα άλλα κινούμενα σχέδια όπως η Χάιντι και η Μάγια η Μέλισσα, προσέφεραν πολλά στον παιδικό ψυχισμό. Στη Μάγια τη Μέλισσα π.χ. βλέποντάς την έπαιρνες και ωραιότατο μάθημα για τα έντομα και τα φυτά.

Και όποιος διάβασε την «Καρλότα», «Τη Μαύρη Καλλονή» και «Τον Ασπροδόντη» είδε για όλη του τη ζωή με άλλο μάτι τις αράχνες, τα γουρουνάκια, τα άλογα και τα σκυλιά.

Όμως στην Ελλάδα, η γενιά των σημερινών 50ρηδων δεν είχε φιλοζωική παιδεία... Εδώ η πατρίδα μας υστερεί φοβερά έναντι πολλών άλλων ευαισθητοποιημένων περί των ζώων, κρατών...Κι αυτό είναι κάτι που πληγώνει πάρα πολλούς συνανθρώπους μας που νιώθουν ότι αγωνίζονται σαν άλλοι Δον Κιχώτες πολεμώντας ανεμόμυλους...

Βγαίνει κάποιος να ταΐσει τα αδέσποτα στη γειτονιά του - προσέχοντας βέβαια να μην αφήνει σκουπίδια που ξεσηκώνουν τους γύρω - και βγαίνει η κυρία απέναντι και τον υβρίζει άθλια, λέγοντας ότι μαζεύει τις γάτες, χωρίς να σκεφτεί ότι, όπου υπάρχουν γάτες δεν υπάρχουν κατσαρίδες ή ποντίκια... Και αναγκάζεται ο φιλόζωος να περιμένει να νυχτώσει για τα καλά, για να μπορέσει να προσφέρει στις αδέσποτες ζωούλες ό,τι μπορεί να δώσει...

Αλλά είπαμε... Είναι θέμα παιδείας...

Θα έπρεπε οι εκπαιδευτικοί να αφιερώνουν - έστω - μια ώρα την εβδομάδα και να μιλούν στα παιδιά για τη σχέση ανθρώπου - ζώου, μα και όποτε άλλοτε τους δοθεί ευκαιρία...

Να εξηγήσουν ότι σε αυτόν τον πλανήτη, άνθρωπος και ζώο είναι συνοδοιπόροι... Ότι η γη θα πάψει να είναι τόπος βιώσιμος αν εξαλειφθούν τα άλλα είδη ζωής από την αδηφάγα επεκτατική και παράλογα κατακτητική τάση του ανθρώπου...

Να εξηγήσουν τη μεγάλη ευθύνη που αναλαμβάνει ο άνθρωπος όταν αποφασίσει να πάρει ένα ζώο σπίτι του. Απ' τη στιγμή που το παίρνει είναι το νέο μέλος της οικογένειάς του, το οποίο θα φροντίζει έως ότου πεθάνει, με συνέπεια και αληθινή στοργή...

Τα ζώα δεν είναι παιχνίδια ή έκπληξη γενεθλίων... Πονάνε, χαίρονται, πανικοβάλλονται, τρομοκρατούνται, αγαπάνε, νιώθουν ευγνωμοσύνη, μόνο που δεν μπορούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους, μπροστά στο άρρωστο και διεστραμμένο «λογικό» μυαλό, κάποιων υπανθρώπων...

Αν πούμε στο παιδί να μην κλωτσήσει τη φωλιά των μυρμηγκιών που θα συναντήσει στο δρόμο του… Αν του υποδείξουμε να σηκώσει το σαλιγκάρι που είναι στο δρόμο και να το πάει απαλά στα φυτά του σχολείου... Αν τους εξηγήσουμε ότι δεν επιτρέπεται να τρομάζουν τα περιστέρια, θα δούμε πόσο εύκολο θα είναι να αποκτήσουν μια σωστή συμπεριφορά όσον αφορά τα γατάκια, τα σκυλάκια και τους άλλους αντιπροσώπους του ζωικού βασιλείου.

Το παιδί ρουφάει, θέλει το καλό παράδειγμα... Το πιο απλό: Μπήκε ένα περιστέρι στον διάδρομο του σχολείου, στον πρώτο όροφο... Κάτι το σύνηθες... Πηγαίνετε μαζί με μια ομάδα να το οδηγήσετε ήσυχα προς την όποια έξοδο υπάρχει... Και σε λίγο θα έχει συμβεί και κάτι πολύ πιο υπέροχο... Παιδιά απ' όλο το σχολείο θα έρχονται να σας πουν για το τάδε ή δείνα πρόβλημα που έχουν με ένα ζωάκι ή και για κάποιο άλλου είδους πρόβλημα. Θα έρχονται να σας πουν και για ένα ωραίο περιστατικό που έζησαν με τον δικό τους οικόσιτο φίλο, τετράποδο ή πετούμενο...

Πόσα μπορεί να κάνει ο δάσκαλος! Χίλια θαύματα, αρκεί να θέλει. Αυτός θα τους πει ότι δεν αγοράζουμε ζώα του δάσους, όπως σκιουράκια, ούτε εξωτικά ζώα, όπως μεγάλους παπαγάλους, γιατί ενδυναμώνουμε τη λαθροθηρία. Ο δάσκαλος θα τους δείξει τον συγκλονιστικό κόσμο που κρύβουν τα παραπονεμένα μάτια ενός εγκαταλελειμμένου σκυλάκου και θα τα ευαισθητοποιήσει στα χαρίσματα του τόσο αδικημένου, υπερήφανου λύκου ως τα χαρίσματα της υπερήφανης, ανεξάρτητης τριχόμπαλας γατούλας τους!

Ντοκιμαντέρ για τα ζώα παρουσιάζει η τηλεόραση. Η ΕΡΤ παρουσίαζε σε αυτοτελή επεισόδια, κάθε 11:30 το πρωί, το αξεπέραστο, συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ του αξιολογότατου παραγωγού - σκηνοθέτη Κώστα Ζώη, «ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ».

Κάποια από αυτά τα επεισόδια είναι γροθιά στο στομάχι όσων ανθρώπων θέλουν να πιστεύουν ότι είναι ακόμα άνθρωπο ι...

Η 4η Οκτωβρίου είναι η μέρα των ζώων...Όχι... Κάθε μέρα πρέπει να είναι η μέρα των μικρών μας φίλων. Από τον Άργο, τον σκύλο του Οδυσσέα, από το διαχρονικό, γοητευτικό, φιλικό δελφίνι, ως την φοβερή φωτογραφία του Γερμανού δημοσιογράφου που πριν λίγα χρόνια έκανε τον γύρο της γης, δείχνοντας μια καταταλαιπωρημένη αγελάδα στριμωγμένη με άλλες στο δρόμο για το σφαγείο, να κλαίει και τα δάκρυα να λάμπουν στο ακίνητο, ιώβειο πρόσωπό της, μια κραυγή οργής βγαίνει: Τα ζώα ξέρουν να αγαπούν... Νιώθουν ευγνωμοσύνη...Σε αγαπούν χωρίς όρια... Έχουν κανόνες στη δική τους ζωή είτε ήρεμα είναι είτε άγρια...Εσύ άνθρωπε, γιατί δεν το καταλαβαίνεις;

Και όμως... Μεγαλόσωμα, υπέροχα ζώα υποκύπτουν καρτερικά στην «λογική δύναμη» του κατά πολύ αδυνατότερου από πολλά ζώα ανθρώπου...

Δια μέσου των αιώνων τα ζώα φωνάζουν:

«Νιώθουμε... Σεβαστείτε μας...»

Ποιος τα ακούει; Ο κλήρος πέφτει πάλι στους δασκάλους. Σε αυτούς που φτιάχνουν το αύριο...Οι δάσκαλοι πρέπει να μας δώσουν μια γενιά ανθρώπινη, ευαισθητοποιημένη… Εδώ η πολιτεία πρέπει να αναλάβει ουσιαστική δράση λίαν συντόμως και οι Δήμοι να αναλάβουν τη στείρωση των αδέσποτων. Είναι υποχρέωσή τους.

Τι ζητάει το κατοικίδιό μας; Αγάπη, φροντίδα, προσοχή, τα οποία στα ανταποδίδει στο χιλιαπλάσιο. Και αν ρωτούσατε τον σκυλάκο ή τη γατούλα σας θα σας έλεγε:

«Λυπόμαστε τα αδέλφια μας που τα πετούν στον δρόμο… Κατάπληκτα αναρωτιούνται: Γιατί; Τι έφταιξα; Πώς θα τα καταφέρω; Πονάω… Φοβάμαι… Λοιπόν, εγώ σ’ ευγνωμονώ που με αγαπάς… Σου ζητώ σαν χάρη, όταν φεύγεις για τις δουλειές σου, μη με ξεχνάς. Προσπάθησε να γυρίζεις κάπως σύντομα σπίτι, γιατί εσύ έχεις τόσες συναναστροφές, ενώ εγώ έχω μόνον εσένα μοναδική μου συντροφιά. Δεν αντέχω να νιώθω παραμελημένος, μοναχός. Δεν βλέπεις με πόση χαρά σε προϋπαντώ όταν επιστρέφεις στο σπίτι μας; Κι όταν θα έρθει εκείνη η δύσκολη ώρα που θα πρέπει να κοιμηθώ για πάντα, σε παρακαλώ στάσου δίπλα μου, χάιδεψε το κεφαλάκι μου, κράτα μου το ποδαράκι, κοίτα με τρυφερά στα μάτια, για να φύγω ήρεμα κι ευτυχισμένος, όπως ήρεμα κι ευτυχισμένα έζησα τόσα χρόνια κοντά σου, αγαπημένο μου αφεντικό…»

Η ώρα του τελικού χωρισμού είναι σπαρακτική, αλλά οι χαρές που προσφέρουν στη ζωή μας οι τετράποδοι φίλοι μας είναι πολύτιμες και αναντικατάστατες. Ομορφαίνουν τη ζωή μας, προσφέροντάς μας απέραντη, ανιδιοτελή αγάπη… Ένα ζωάκι που μεγαλώνει μαζί με το παιδί σας ή συντροφεύει εμάς ή και τους γονείς μας, είναι όντως μια αναντικατάστατη, αγνή συντροφιά.

Και όταν τα αδέσποτα δεν θα υπάρχουν πια στο δρόμο, όταν δεν θα πετάμε στο πεζοδρόμιο τα ζώα μας, όταν τα γαϊδουράκια δεν θα πεθαίνουν έρημα, παρατημένα στο κάμπο μετά από μια όλο προσφορά ζωή, όταν θα τιμωρούνται παραδειγματικά οι βασανιστές και οι δολοφόνοι των ζώων - δικών τους ή άλλων - με νόμο του κράτους, τότε θα μπορούμε να λέμε ότι η Ελλάδα μας είναι μια αληθινά πολιτισμένη χώρα...

Και να μην ξεχνάμε ότι τα μόνα εναπομείναντα αγνά πλάσματα αυτού του κόσμου, τα τελευταία επί γης αγγελάκια, είναι πλέον μόνον τα παιδιά και τα ζώα... Ας τα προστατέψουμε...

------------------------------------------------------------------------------------

Υ.Γ.1: Αν δείτε κακοποιημένα ζώα ή αφεντικό να χτυπά το κατοικίδιό του ή αν δείτε σκύλους δεμένους σε στύλους ή να ζουν σε μπαλκόνια, ειδοποιήστε το ανάλογο Τμήμα του Δήμου σας. Αν δεν ανταποκριθεί, καλέστε την Αστυνομία. Αν ολιγωρήσει, καλέστε τον Εισαγγελέα. Πρέπει να μπει πια ένα οριστικό τέλος σε αυτήν τν απαράδεκτη κατάσταση. Ενημερωθείτε:

www.pfpo.gr Πανελλήνια φιλοζωική Εταιρεία

Υ.Γ.2: Ο ορθός όρος είναι «φιλόζωος», επικράτησε όμως το «ζωόφιλος».

"Το κείμενο αυτό είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα (filonas.gr) δύο φορές. Στο τέλος αναγράφεται συμψηφισμένος ο αριθμός των προβολών και των δύο αναρτήσεων από την ιστοσελίδα αυτή".

(Εμφανίσεις filonas.gr: 682)

"ΤΙΝΕΣ ΠΡΟΤΡΟΠΕΣ ΑΠΟ ΤΟ... ΔΥΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ"

Αλήθειες που δεν λέγονται εύκολα…

«ΤΙΝΕΣ ΠΡΟΤΡΟΠΕΣ ΑΠΟ ΤΟ... ΔΥΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ...»

Βρίσκομαι πλέον στην δύση της καριέρας μου ως εκπαιδευτικός εξ ου και το «Δυτικό Μέτωπο». (Παιχνίδι με τις λέξεις από τον τίτλο του έργου του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ: «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο»). Απευθύνομαι τόσο στους νέους συναδέλφους που είναι η «Ανατολή» όσο και στους άλλους που βρίσκονται στο «Μεσημέρι» ή στη «Δύση» της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας. Έχω γράψει πολλά για τον δάσκαλο και το σχολείο στην ιστοσελίδα του Πανελλήνιου Πνευματικού Κέντρου «Ο Φίλων», όπου μπορείτε να ανατρέξετε, να τις διαβάσετε και σίγουρα κάτι χρήσιμο θα βρείτε, γιατί είναι αποστάγματα 35 χρόνων διδασκαλίας και απρόσκοπτης επαφής με συναδέλφους, γονείς και πάνω απ’ όλα με τους εκάστοτε μαθητές και μαθήτριές μου. Σήμερα, θα αναφερθώ σ’ ένα πολύ σημαντικό θέμα: Στην συμπεριφορά ενός δασκάλου προς τους συναδέλφους του, η οποία κάποιες φορές επηρεάζει την συμπεριφορά του τόσο προς τους νέους μαθητές όσο και προς τους γονείς τους.

Ξεκινώ, τονίζοντας ότι οι σχέσεις μας με τους γονείς πρέπει να είναι απαραιτήτως ευγενικές, εγκάρδιες, αλλά πάντοτε να έχουν έναν αόρατο φράχτη, σαν «Στοπ!». Βάζουμε δηλαδή όρια που καλόν είναι να τα σέβονται και οι δύο πλευρές, τουλάχιστον όσο υπάρχει η σχέση δασκάλου - γονιού. Όσο είστε δάσκαλος ενός παιδιού, δεν μπορείτε να έχετε ιδιαίτερες σχέσεις με κάποιον γονιό. Αρνηθείτε ευγενικά τον καφέ ή το δείπνο που σας καλεί. Έχετε και άλλους γονείς. Οι άνθρωποι παρερμηνεύουν. Μην δίνετε δικαιώματα. Μην φθάσετε ποτέ στο σημείο να αμφισβητηθεί η εγκυρότητά σας ως προς την αξιολόγηση του τάδε ή του δείνα παιδιού. Αν έχετε ξεχωρίσει κάποια περιπτωση που θα την θέλατε για περαιτέρω κοινωνική επαφή, κρατηθείτε και όταν το παιδί πάψει να είναι μαθητής σας, κάντε την κίνησή σας. Και πάλι όμως με μέτρο...

Επειδή όμως επιθυμώ αλλού να στοχεύσω και στο συγκεκριμένο θέμα θα επανέλθω, θα βάλω εδώ τελεία και θα συνεχίσω στο μονοπάτι που θέλω να προχωρήσω.

Λοιπόν παίρνεις ένα καινούριο τμήμα, ας πούμε της Έκτης τάξης. Πριν από σένα την τάξη αυτή την είχαν άλλοι συνάδελφοι. Για να φτάσουν τα παιδιά στα χέρια σου, χωρίς να έχουν κενά γνώσεως, πέντε χρόνια διδάσκοντο την ύλη από κάποιους ανθρώπους, με τους οποίους συνυπάρχεις κάθε μέρα. Στο χέρι του το κάθε παιδί σου έχει ένα πολύτιμο βραχιόλι από πολύτιμα διαμάντια. Το διαμάντι της A- Β τάξης, της Γ - Δ, της Ε και τώρα θα τοποθετήσεις κι εσύ τον πολύτιμο λίθο σου στην ΣΤ. Κουβαλούν μέσα τους ένα σωρό πράγματα. Τις παλιές αγάπες δεν τις διαγράφουμε. Τις τιμούμε και με λίγο «τρίψιμο» στις πολύτιμες πέτρες του βραχιολιού, η θαμπή - ίσως - λάμψη τους θα ξαναλάμψει δυνατή και σπινθηροβόλα. Ένα απλό και σοβαρό ξεσκόνισμα χρειάζεται μετά τις καλοκαιρινές διακοπές και τα παιδιά θα ξαναθυμηθούν όσα έχουν διδαχθεί.

Γιατί, δεν γίνεται επί πέντε χρόνια να μην έμαθαν τίποτε! (Κάποιες μεμονωμένες, ειδικές περιπτώσεις τις γνωρίζουμε όλοι). Βέβαια ξέρουμε ότι όπως και σε όλα τα επαγγέλματα έτσι κι εδώ: όλοι οι λειτουργοί δεν διαθέτουν τον ίδιο δυναμισμό, την ίδια όρεξη και κατάρτιση. Ίσως άλλοι να τοποθέτησαν στο βραχιόλι μία λιγότερο φωτεινή πέτρα. Κάτι όμως έδωσαν. Άλλοι μπορεί να είναι κάπως απόμακροι, κάποιοι προσκολλημένοι μόνον στα βασικά, υπάρχουν όμως και οι ενθουσιώδεις, οι αληθινά ευσυνείδητοι που αγωνίζονται πραγματικά, αξιοποιώντας τα καλύτερα δυνατά στοιχεία τους. Έτσι, ο δάσκαλος που αγαπά την φυσική, θα κάνει τους μαθητές του να αγαπήσουν τη φυσική, ο δάσκαλος που λατρεύει την λογοτεχνία, θα τους μυήσει στην μαγεία των λέξεων και συναισθημάτων, ο δάσκαλος που έχει έφεση στο θέατρο, θα τους οδηγήσει στην δημιουργία της θεατρικής παράστασης. Αυτός που ξεχωρίζει στην αριθμητική, θα τους μπάσει στην χαρά των μαθηματικών. Όποιος λατρεύει την τάξη, θα τους κάνει τακτικούς. Κι όποιος αρέσκεται στην καλλιγραφία, θα κάνει τα παιδιά του καλλιγράφους. Θέλω να πω, ότι ο κάθε δάσκαλος θα βάλει το δικό του λιθαράκι στο χτίσιμο του πύργου της γνώσεως που κανείς δεν έχει δικαίωμα με μία λέξη του να γκρεμίσει, ούτε να ισοπεδώσει πέντε ή τρία ή δύο χρόνια προσφοράς.

Παίρνουμε ένα τμήμα. Τα παιδιά θα κάνουν τα τερτίπια τους, για να δουν ως πού αντέχει ο νέος τους δάσκαλος. Αν τον βρουν αδύναμο, σίγουρα θα αποφασίσουν να τον έχουν του χεριού τους. Αν δουν όμως ότι ο νέος τους δάσκαλος έχει όρια, θα τον σεβαστούν και σιγά σιγά θα μπουν στα νερά του και θα κυλήσουν όλα ομαλά. Αρκεί ο δάσκαλος να έχει υπομονή, επιμονή και άμετρη όρεξη να παλέψει.

Όπως οι προηγούμενοι δάσκαλοι βρήκαν τρόπο να συνεργαστούν με τα παιδιά τους, έτσι κι εσύ, ο νέος για την εφετινή σχολική χρονιά πρέπει να βρεις το «κουμπί» τους και να τα οδηγήσεις στον δικό σου ρυθμό διδασκαλίας ώστε να έχετε ένα απρόσκοπτο, γόνιμο σχολικό έτος.

Και προς Θεού, μην βάλετε ποτέ ταμπέλες για τους μαθητές σας, όπως: «αδιάφορος», «εριστικός», «απλός ακροατής» κ.ο.κ. Και αν όντως κάποιος δείχνει «απλός ακροατής» εσύ πρέπει να ψάξεις το γιατί... Εάν αυτό το ιδιαίτερο παιδί πέρσι κατάφερνε να συμμετέχει έστω και κατά 15%, πλησίασέ το, κέρδισέ το. Γιατί να μην τα καταφέρει κι εφέτος; Προσέγγισέ το αληθινά όμως. Γιατί τα παιδιά έχουν «ραντάρ» και αμέσως αντιλαμβάνονται το «δήθεν» ενδιαφέρον και το «αναληθές» χαμόγελο. Ο αγώνας είναι μέγας και ίσως τα αποτελέσματα δεν πλησιάζουν τις προσδοκίες σας, αν όμως δοθείτε ειλικρινά, σίγουρα θα κερδίσετε έναν μαθητή με πολλά προβλήματα, που θα θέλει να έρχεται σχολείο, θα νιώθει ότι έχει μια θέση μέσα στην τάξη και δεν θα είναι πλέον ο δακτυλοδεικτούμενος. Βέβαια, αυτά ταπαιδιά τα βαθμολογούμε και διαφορετικά. Την ζυγαριά ακρίβειας, αφήστε την για το γυμνάσιο. Εδώ, το 6 ή το 7 (που κανονικά θα έπρεπε να ήταν 5) έχει άλλη αξία. Εδώ βαθμολογείς με άλλα, διαφορετικά κριτήρια. Άλλο το 7 σε έναν καλό μαθητή και άλλο το μοναδικό - ίσως - 7, στην συγκεκριμένη δύσκολη περίπτωση. Και κάθε του προσπάθεια παινέστε την φωναχτά, για να τον δουν πλέον οι συμμαθητές του με άλλο μάτι. (Κάτι που μπορεί να γίνει και μέσα απ’ την συμμετοχή του στο θέατρο, περίπτωση την οποίαν έχω εξετάσει διεξοδικά, σε προηγούμενα άρθρα μου).

Απ’ τη στιγμή που θα πεις: «Τεό, απηύδησα πια! Σε αφήνω να κάνεις ό,τι θέλεις. Έτσι κι αλλιώς απορώ γιατί είσαι στην τάξη. Πάρκινγκ είναι εδώ; Γιατί εσύ σίγουρα επισκέπτης είσαι...», πάει... Μα, πώς είπες τέτοια λόγια; Πάει... Έχασες οριστικά το παιχνίδι με το συγκεκριμένο παιδί. Από την άλλη κιόλας μέρα, θα κάνει τα πάντα για να σου αποδείξει, ότι όντως είναι επισκέπτης. Συνάμα, δεν θα προσέχει, θα κάνει ανοησίες, θα ενοχλεί, για να εδραιώσει με αυτόν τον ακραίο τρόπο την ύπαρξή του, αναγνωρίζοντας κατάβαθα, την δική σου απόρριψη και αναγκάζοντάς σε με τον δικό του τρόπο, να ασχοληθείς μαζί του. Έστω και αρνητικά. Είναι σαν να σου φωνάζει: «Είμαι εδώ! Με βλέπεις; Ψάξε με! Βρες τρόπο να με νιώσεις... Μην με αφήνεις!...». Το θέμα είναι αν ο δάσκαλός του το αντιλαμβάνεται και πράττει τα δέοντα...

Αν οι νέοι σου μαθητές ατακτούν, μη βιαστείς να καλέσεις τους γονείς για παράπονα. Γιατί πώς γίνεται από την πρώτη κιόλας εβδομάδα της νέας σχολικής χρονιάς, όταν ακόμα διανύετε την περίοδο αναμέτρησης μαθητή - δασκάλου, να συγκαλέσεις έκτακτη συγκέντρωση γονέων όχι κυρίως για να τους γνωρίσεις, αλλά για να τους ανακοινώσεις ότι: «Αυτό είναι το χειρότερο τμήμα που έχω συναντήσει! Μαζέψτε τα αγόρια σας που κάνουν αυτό... και αυτό... και αυτό... για να τα πάμε καλά. Δεν μου έχει ξανατύχει τέτοιο απαράδεκτο τμήμα!». Από την πρώτη μέρα έβγαλες αυτό το συμπέρασμα; Δεν σκέφτεσαι ότι ακόμα τα παιδιά ψαρεύουν τη νέα κατάσταση και ότι έτσι ακυρώνεις όλους τους πρώτους τους δασκάλους και την δουλειά 5 χρόνων; Δεν είναι κατάφορη προσβολή προς τους ανθρώπους που τους βλέπεις κάθε μέρα; Αυτοί πώς τα κατάφεραν; Γιατί δεν περιμένεις να παλέψεις, να αγωνιστείς, ώστε να τα καταφέρεις κι εσύ; Παίρνουμε ένα τμήμα στα χέρια μας και το διαπλάθουμε με κόπο και ιδρώτα, χωρίς να κοιτάμε ρολόι. Σε μία τάξη αριστούχων και ήσυχων παιδιών και η μητέρα μου θα πήγαινε ανώδυνα να διδάξει. Ο καλός όμως ο καπετάνιος, στην φουρτούνα φαίνεται. Σε μία τάξη με 70% αλλοδαπά παιδιά πρέπει να χύσεις ιδρώτα περισσότερο. Να βρεις τρόπους προσέγγισης και αφύπνισης ενδιαφέροντος. Αν δεν έχεις κλίση στη ζωγραφική, στη λογοτεχνία, στο θέατρο, βρες κάτι άλλο. Ασχολήσου. Η «ξύλινη» διδασκαλία βγάζει αδιάφορους μαθητές. Οι καλοί, οι ικανοί θα επιβιώσουν, κυρίως αν οι γονείς συνδράμουν, οι άλλοι όμως που και στο σπίτι μιλούν άλλη γλώσσα και δεν έχουν βοήθεια από πουθενά - ιδίως στους δύσκολους καιρούς που ζούμε - μόνον από σένα τον δάσκαλό τους περιμένουν. Δώσε κίνητρα για όλους. Τότε, ακόμα και ο περσινός μαθητής του 9, ίσως παραμείνει στο 9 ή ανεβεί και δεν πέσει στο 8.  Κι αυτό θα το καταφέρει μόνον και μόνο,  επειδή  εφέτος  με την βοήθειά σου  δ ε ν   ένιωσε μια πληκτική απρόσωπη, ακύμαντη μάθηση, που δεν του κέντρισε το μυστικό φωτάκι του φιλότιμου. Αντιθέτως, τού ενεργοποίησε την όρεξη για έρευνα και επιπλέον πληροφορίες... Ενεργοποιήθηκε χάριν εσού...

Αν όμως νομίζεις ότι η εργασία σου τελειώνει  μόνο στα συγκεκριμένα βιβλία, με τις συγκεκριμένες ασκήσεις και κοιτάζοντας τον λεπτοδείχτη του ρολογιού σου που σηματοδοτεί το τρέξιμο στην εξώπορτα, μόλις δείξει 1:30, ε, τότε, το ότι  η τάξη σου  τα πηγαίνει μέτρια,είναι κατά 90% δικό σου έργο...

Για περιπτώσεις με παιδιά Δ.Ε.Π.Υ., έχω ασχοληθεί εκτεταμένα, γι’ αυτό δεν το αγγίζω αυτό το σημείο. Αν ψάξετε στα προηγούμενα κείμενά μου, θα ενημερωθείτε  επαρκώς.

Επίσης μην ξεχνάτε: Αν ένα τμήμα το πείτε χείριστο, το ενεργοποιείται να κάνει το παν για να σας αποδείξει ότι όντως είναι χείριστο... Μα, ο Στέλιος αυθαδιάζει; Μα, ο Ερμής βρίζει; Μα, ο Μάικ αφαιρείται; Ε; Λοιπόν; Ποιος σας είπε ότι η δουλειά μας είναι εύκολη; Δεν λύνονται όλα δια μιας... Εξατομικεύουμε την κάθε περίπτωση, δίνουμε τον απαιτούμενο χρόνο, χρησιμοποιούμε ό,τι όπλο παιδαγωγικό διαθέτουμε και θα δείτε ότι από τις οκτώ δύσκολες περιπτώσεις, άντε τελικά να έχετε να παλέψετε στο τέλος περισσότερο με τις τρεις. Τότε καλούμε ξεχωριστά τον κάθε γονιό και οι δυο μας ή με την βοήθεια πιο εξειδικευμένων ατόμων, προσεγγίζουμε την κάθε περίπτωση ξεχωριστά, δίνοντας μάχη και με την άγνοια κάποιων γονιών, μέσα στα όρια του λειτουργήματος μας, με ακούραστο γνώμονα, την ευτυχία και την σωστή κοινωνικοποίηση του κάθε παιδιού. Την λέξη «απηύδησα» διαγράψτε την από το λεξιλόγιό σας. Εμείς οι δάσκαλοι μπορούμε να απηυδήσουμε κάποια στιγμή σπίτι μας. Στο σχολείο, αυτό δεν γίνεται ποτέ.

Σε περίπτωση που θέλεις από την πρώτη εβδομάδα οπωσδήποτε να κρούσεις τον κώδωνα του κινδύνου στους γονείς - διότι κατά την γνώμη σου στην αρχή κόβεις μαχαίρι τα δύσκολα και δεν είναι ανάγκη να σκέφτεσαι ηπιότερα όπως κάποιοι άλλοι - κι αυτό γίνεται. Έχεις την δική σου προσωπικότητα, αρκεί να γίνει με σύνεση και φρόνιμη επιλογή λέξεων. Θα μπορούσες να τα πεις χωρίς προσβλητικές για όλους εκφράσεις. Παραδείγματος χάριν:

«Αγαπητοί γονείς, σας κάλεσα για να σας επιστήσω την προσοχή σε ορισμένα πράγματα, για την ομαλή περαιτέρω συνεργασία μας.

Ξέρετε ότι κάποια παιδιά τώρα στη ΣΤ΄ έχουν μπει κιόλας στην προεφηβεία, δύσκολη εποχή για όλους μας, αλλά με την στενή επαφή μας πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε να έχουμε ένα πολύ καλό αποτέλεσμα. Σε αυτή την ηλικία, τα παιδιά μας χρειάζονται όρια για να νιώθουν κι αυτά ασφαλή. Βοηθήστε με στο έργο μου. Μιλήστε τους στο σπίτι. Πείτε τους ότι θα έχουμε στενότατη συνεργασία. Ξαναθυμίστε τους πώς πρέπει να φέρονται στην τάξη, πράγμα που θα το κάνω κι εγώ συνεχώς. (Εδώ δώστε δύο — τρία παραδείγματα συμπεριφοράς, χωρίς να αναφέρετε ονόματα. Μην ξεχνάτε, είστε ακόμη στην 1η -2η εβδομάδα). Επιθυμώ η τάξη μου να είναι έτσι... κι έτσι... κι έτσι... που αυτός βέβαια είναι ο δικός μου ρόλος και θα το φροντίσω. Ο ρόλος ο δικός σας είναι να συμβαδίζετε μαζί μου, όχι δηλαδή άλλα να λέω εγώ σχολείο κι άλλα εσείς στο σπίτι. Και να ελέγχετε την τσάντα του παιδιού σας, όσο και την πρόοδό του. Ευχαριστώ που με ακούσατε και σίγουρα θα τα ξαναπούμε τάχιστα».

Ένα απλό παράδειγμα έφερα... Ο καθένας μπορεί να το προσαρμόσει στα δικά του μέτρα, αλλά δεν είναι πολύ πιο παιδαγωγικό από εκείνο το «χείριστο τμήμα»; Είπατε τα ίδια πράγματα χωρίς να προσβάλετε κανένα. Βέβαια αν αυτό γινόταν σ’ έναν - δυο μήνες θα μπορούσατε να μιλήσετε πολύ πιο αυστηρά, αλλά πάντα προσέχοντας ώστε τα λόγια σας να μην είναι μονοκόμματα και αφοριστικά. Εξ άλλου εσύ συνάδελφε αναγνωρίζεις ότι μετά την συνάντησή σας, τα παιδιά έγιναν αρνάκια, εκτός δυο περιπτώσεων που ήθελαν ιδιαίτερη προσέγγιση. Μην ξεγελιόμαστε όμως... Έπαιξε ρόλο σίγουρα η προειδοποίησή σου, αλλά τα παιδιά είχαν πίσω τους πέντε χρόνων σωστή υποδομή και ευρίσκοντο στην περίοδο αναζήτησης τού ποιος θα υπερισχύσει κατά τη νέα χρονιά. Κάτι που το τραβάμε όλοι, αλλά κάποιοι καμιά φορά το ξεχνούν παντελώς.

Και τώρα κάτι που καίει. Ως δάσκαλοι έχουμε αντιμετωπίσει δεκάδες γονείς. Κάποιοι δυστυχώς με την πρώτη φετινή δυσκολία του παιδιού τους, ρίχνουν το φταίξιμο στον προηγούμενο δάσκαλο. Ευτυχώς είναι πολύ λίγοι, υπάρχουν όμως. Εδώ πάλι ο δάσκαλος πρέπει να υψώσει το ανάστημά του, ακόμα κι αν δεν πολυσυμπαθεί για προσωπικούς ή λόγους αντιζηλίας τον πρότερο συνάδελφο. Και θα υψώσει το ανάστημά του, βάζοντας ένα «στοπ» στον γονιό, αποδεικνύοντας πάνω απ’ όλα την δική του ευγενική ανωτερότητα. Θα μπορούσε να πει: «Σας παρακαλώ να μην μιλάμε για συναδέλφους που δεν είναι μπροστά. Εξάλλου το πέρσι ήταν πέρσι και το εφέτος είναι εφέτος. Τα παιδιά μεγάλωσαν. Οι τάξεις δυσκόλεψαν. Τα μαθήματα είναι περισσότερα. Θα επικεντρωθούμε στο τι θα κάνουμε εφέτος και σίγουρα θα επιτύχουμε πολλά, συνεργαζόμενοι αρμονικά σπίτι - σχολείο με κύριο μέλημά μας, το καλό του παιδιού. Και είμαι σίγουρη, ότι θα πάει πολύ καλά. Μην ταράζεστε από τα τώρα. Αρχή είναι ακόμη. Σίγουρα θα τα πάμε θαυμάσια».

Έτσι δίνεις θάρρος στον γονιό για την εξέλιξη του παιδιού του, τού θέτεις όρια και του υποδεικνύεις ευγενικά τον τρόπο πλεύσης του. Δάσκαλος που αφήνει γονιό να του λέει, να του κουτσομπολεύει συνάδελφο, πράττει λάθος. Προσέξτε: Μπορεί και να μην πει τίποτε, ένα όμως χαμόγελο στα δεικτικά σχόλια του τάδε ατόμου, υποδηλώνει ότι συμφωνεί απόλυτα μαζί του, αλλά, τι τα θες; Δεν μπορεί να μιλήσει ένεκα «συναδελφοσύνης» (!) υπόσχεται όμως ότι τούτη τη χρονιά αυτά τα παιδιά, α υ τ ό ς , θα τα κάνει φωστήρες! Σαν κάποια πολύ παλιά περίπτωση που όποιο τμήμα έπαιρνε το έβγαζε «άχρηστο», αλλά από τα Χριστούγεννα κιόλας αυτό το συγκεκριμένο τμήμα είχε γίνει «άπιαστο» και φυσικά η επιτυχία οφειλόταν στην τέχνη της που πήρε «σκάρτα» παιδιά και τα μεταμόρφωσε σε... φωστήρες! Η αλήθεια είναι ότι μπορεί να συμβεί αρκετές φορές κάτι τέτοιο. Δηλαδή μία φωτεινή προσωπικότητα δασκάλου μπορεί να κάνει ένα τμήμα να απογειωθεί. Όμως δεν τοδιατυμπανίζεις ο ίδιος. Η αλήθεια λάμπει πάντα. Το αποτέλεσμα είναι ολοφάνερο. Θα μιλήσουν για το θαύμα τα ίδια τα παιδιά, ο διευθυντής, οι ενθουσιασμένοι γονείς. Εμείς δεν κρίνουμε προηγούμενους ούτε προβάλλουμε τον εαυτό μας. Καιπροσέχουμε τα λόγια μας. Διαφορετική αντιμετώπιση θα είναι λάθος. Γιατί υπάρχουν λάθη τραγικής συμπεριφοράς - ευτυχώς λίγα - τόσο από την πλευρά του δασκάλου όσο και από την πλευρά των γονέων. Διότι αύριο, οι ίδιοι γονείς θα κατηγορούν με τον ίδιο τρόπο αυτούς τους δασκάλους που μίλησαν άσχημα για τους συναδέλφους τους. Μην ξεφύγουμε λοιπόν και πέσουμε τόσο χαμηλά, γιατί γενικά η πλειοψηφία των γονιών, και νου έχουν και σωστή κρίση διαθέτουν και συγκρίσεις ξέρουν να κάνουν, απλώς επιλέγουν πώς θα μιλήσουν, καταλαβαίνοντας την ρότα που χαράζει ο φετινός δάσκαλος και απέχουν από ό,τι θα βλάψει ίσως το παιδί τους. Για τα λιγότερα δηλαδή...

«Το ξέρω, αλλά δεν θέλω να επέμβω, μήπως ο δάσκαλος βάλει στο μάτι την κόρη μου. Δεν βαριέσαι... Χρόνος είναι θα περάσει. Βοηθώ σπίτι κι εγώ όσο μπορώ. Θέλαμε κάτι επιπλέον, αλλά δεν χάθηκε ο κόσμος. Δώσαμε λύση με εξωσχολικές απασχολήσεις, για να διοχετεύσει εκεί την ενέργειά του το παιδί. Φέτος κάναμεμόνον ό,τι λέει το βιβλίο...»

Να και η γνώμη άλλων γονιών. Εδώ θα πει κάποιος πού καταντήσαμε... Ναφοβόμαστε μην ξεσπάσει ο δάσκαλος στο παιδί... Στο Δημοτικό μπορεί να είναι αυτό ένα φαινόμενο μικρής εμβέλειας, δυστυχώς όμως στο Γυμνάσιο η φοβία που κρύβει, εμφανίζεται σε όλο το σκοτεινό μεγαλείο της και οι γονείς αναγκάζονται να μιλήσουν μόνον όταν τα ζητήματα έχουν ξεφύγει πλέον από τον έλεγχο είτε στα μαθήματα είτε στην κοινωνική συμπεριφορά.

Από μαρτυρίες πολλών συναδέλφων και από προσωπική πείρα, θέλω να τονίσω ότι η προσέγγιση των γονέων είναι ολόκληρη επιστήμη. Πάρα πολλοί από εμάς είμαστε γονείς. Σκεφθείτε πώς θα θέλατε να σας φέρετε ο δάσκαλος του παιδιού σας και έτσι ακριβώς φερθείτε κι εσείς στη μητέρα του μαθητή σας. Στο πρόσωπο του κάθε γονέα να βλέπετε πάντα τον δικό σας εαυτό και πώς περιμένετε να σας αντιμετωπίσει ο δάσκαλος του γιου σας. Ψάχνετε με λαχτάρα να διακρίνετε αν του έχει εκτίμηση, αν το αγαπά το βλαστάρι σας, αν το παιδί σας είναι ευτυχισμένο μέσα στην τάξη. Αυτό ακριβώς περιμένει και ο πατέρας απέναντί σας. Γι’ αυτό φερθείτε αναλόγως. Και θα διαπιστώσετε ότι θα περάσουν 35 χρόνια, έχοντας τις καλύτερες σχέσεις με τους εκάστοτε γονείς «σας». Ε, κι αν υπάρξουν δυο – τρεις περιπτώσεις... ξινίλας, δεν πειράζει! Υπάρχουν λογιών-λογιών χαρακτήρες. Η πλειοψηφία όμως στην θύμησή της, θα σας γεμίζει την καρδιά με τρυφερά συναισθήματα εκτίμησης, αποδοχής και πολλές φορές πολύτιμης προσωπικής προσφοράς εκ μέρους των «γονιών σας». Και το σπουδαιότερο: Μία δύσκολη περίπτωση γονιού μπορείτε με τον κατάλληλο χειρισμό να τον κάνετε ειλικρινή σύμμαχό σας. Θα κοπιάσετε. Μα αν τα καταφέρετε, η ανάμνησή σας δεν θα σβηστεί ποτέ από την καρδιά του.

Μία δασκάλα έλεγε: «Το έχω πει πολλές φορές. Υπερασπίσου φίλε μου τον συνάδελφο, γιατί ακριβώς έτσι θα αντιμετωπίσουν αργότερα οι (λίγοι εκείνοι) γονείς και εσένα, στον επόμενο συνάδελφο που θα πάρει την τάξη! Θα σε κατηγορήσουν... Και το κυριότερο: Προσωπικά, παίρνω την νέα φουρνιά και την πλάθω, χωρίς ποτέ να επικαλούμαι ευθύνες των προτέρων δασκάλων. Εγώ πώς τα καταφέρνω; Οι επόμενοι ας τα καταφέρουν κι αυτοί. Κοπιάζοντας...»

Μπράβο της... Στο «μεσημέρι» της καριέρας της, αλλά πραγματική ξεχωριστή κυρία.

Πόσες φορές έχουμε πει: Ο καθένας προσφέρει την περίσσεια της ψυχής του βάζοντας πινελιές από κάποιο πιθανόν ταλέντο του. Η συγκεκριμένη κοπέλα χαροποιούσε την τάξη της με την χαρτοκοπτική. Ό,τι μπορεί ο καθένας αρκεί να θέλει να δώσει. Αλίμονο σε όποιον δυστροπεί προς εκείνον τον συνάδελφο που μπορεί να έχει φλέβα καλλιτεχνική. Άσ’ τον να διδάξει θέατρο, άσ’ τον να διδάξει ζωγραφική και μην σου ξεφεύγουν κουβέντες: «Φαίνεται αυτός μόνο γι’ αυτά είναι ικανός! Εγώ κάνω μόνον το μάθημά μου. Τι μας παριστάνει;»

Αγαπητέ μου, αγαπητή μου δεν μας παριστάνει τίποτε. Ο Θεός τού έδωσε μία ευκολία σε κάτι και θέλει να την μοιραστεί με τα παιδιά του. Αντί να τον ενθαρρύνουμε, γιατί πρέπει να τον πληγώσουμε; Γιατί αντιδράς; Ο συγκεκριμένος άνθρωπος μπορεί και θαυμάσια μαθηματικά να διδάσκει και υπέροχη ιστορία να παραδίδει και εξαιρετικές θεατρικές παραστάσεις να ανεβάζει. Είναι κακό αυτό; Γιατί να θέλουμε να είμαστε από την μέση και κάτω και όχι από την μέση και πάνω; Δικτατορία επικρατεί; Ήρθε ποτέ ο περί ου ο λόγος άνθρωπος να σου επιβάλλει να δουλέψεις με τον τρόπο που δουλεύει αυτός; Όχι βέβαια. Τότε εσύ γιατί υποσκάπτεις με τα λεγόμενά σου κάθε του προσπάθεια που είναι συνυφασμένη με άπειρο ιδρώτα, κόπο και ανιδιοτελή προσφορά; Μήπως πρέπει να ξαναθυμηθούμε την σοφή εκείνη ρήση: «Τις υψηλές πορτοκαλιές πετροβολούν»; Ίσως. Ο άνθρωπος έχει να δώσει. Δικτατορία είναι να του επιβάλλουμε την άρνηση της προσφοράς του, το οποίο δείχνει ιδιοτελή και όχι άξια επαίνου κίνητρα. Εξάλλου το έχω ξανατονίσει: Ο άνθρωπος που μπορεί να πει ένα γελαστό ΜΠΡΑΒΟ στον συνάνθρωπό του, είναι σίγουρος για την δική του αξία και η ευγένειά του, τού επιτρέπει να πει ΕΥΓΕ, γιατί είναι πεπεισμένος ότι δεν έχει να φοβηθεί τίποτε και από κανέναν, λέγοντας ένα εγκάρδιο ΜΠΡΑΒΟ. Αντιθέτως, δείχνει μεγαλοσύνη καρδιάς, απαλλαγμένη από ένα σωρό ανθρώπινα μεν, αλλά γκρίζα συναισθήματα, ανασφάλειες, ζηλοτυπίες και κόμπλεξ.

«Δεν γνωρίζω πώς κάνεις το περιοδικό ή τις γιορτές. Θέλω όμως να βοηθήσω. Μπορώ να σου προσφέρω την βοήθειά μου, διατηρώντας την ησυχία στα παιδιά που έχεις αναλάβει ή βγάζοντάς σου τις φωτοτυπίες, ώστε να μην έχεις και αυτή την έγνοια. Και μην σκέφτεσαι το κενό μου, εσύ τόσα κάνεις για εμάς». Τι να πει κανείς γι’ αυτήν την θαυμάσια συνάδελφο; Βρήκε τρόπο να βοηθήσει ουσιαστικά μία άλλη συνάδελφό της. Δεν είπαμε πως ο καθένας προσφέρει ό,τι μπορεί; Η συγκεκριμένη γυναίκα προσέφερε την ώρα της, την διάθεσή της, την πυγμή της, την αγάπη της.

Αυτό είναι που λέω αληθινή αλληλεγγύη. Όλοι μπορούν να προσφέρουν, αρκεί να θέλουν και να μην πιστεύουν ότι «ο δείνα» με τις εκδηλώσεις του ταράζει τα «λιμνάζοντα ύδατα» και δεν τους αφήνει στην ηρεμία τους. Αυτό λέγετε βόλεμα. Έτσι δεν πάμε μπροστά. Κανονικά, πλησιάζουμε τον άνθρωπο που έχει κάποιο ταλέντο και του ζητάμε την βοήθειά του, μαθαίνουμε από αυτόν και τον στηρίζουμε στην προσπάθειά του. Τότε μόνον πάνε μπροστά οι κοινωνίες... Προσβλέποντας στην γενική, πολιτιστική αναβάθμιση, στην προώθηση ενός έργου με την αμέριστη από καρδιάς συμπαράσταση όλων μας.

Άνθρωποι εκπαιδευτικοί πρέπει να προσπαθήσουν να αρθούν πάνω από τέτοιου είδους μικρότητες και κόμπλεξ. Δεν είμαστε στο νηπιαγωγείο για να φερόμαστε ανώριμα. Μεγαλώσαμε. Διδάσκουμε. Και διδάσκουμε όχι μόνο γράμματα αλλά και ήθος, ιδανικά, αξίες. Αν εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε ξεφύγει από μικρότητες, τι θα διδάξουμε στα παιδιά που αναλαμβάνουμε κάθε χρονιά; Το έργο του διδασκάλου μέγα, υψιπετές, φωτοπλημμυρισμένο. Και μην νομίζετε ότι όλοι μπορούν να γίνουν δάσκαλοι. Κάποτε μια νεαρά έλεγε στον υποδιευθυντή του ιδιωτικού ''Σχ. Α...'', πάνω σ’ ένα θέμα που είχε προκύψει:

«Είμαι καθηγήτρια στον τομέα μου. Έχω τόσα χρόνια σπουδές πάνω στο αντικείμενό μου. Έχω...έχω... έχω...»

Και ο υποδιευθυντής της απάντησε, πατώντας στη συμπεριφορά της: «Μπορεί... Δασκάλα όμως δεν είσαι ακόμα...». Φοβερή κουβέντα. Σκεφτείτε το. Μπορείς να έχεις άπειρες γνώσεις, να είσαι πανεπιστήμων, δάσκαλος όμως είσαι; Και μην ξεχνάτε ότι η γνώση πάει α λα μπρατσέτα με την χαρά, την ευτυχία. Το άνοιγμα του πνεύματος, η μαγεία της μετάδοσης γνώσης και η σφυρηλάτηση ψυχών, σε οδηγούν στην ψυχική έξαρση και στην πνευματική ικανοποίηση.

Ο δάσκαλος κερδίζει εάν έχει βρει τρόπο και όλα τα παιδιά του θέλουν να έρχονται στο σχολείο και στενοχωριούνται αληθινά αν κάποτε αδιαθετήσουν και αναγκαστούν να κάτσουν σπίτι! Αυτά τα παιδιά έχουν βρει τον ευλογημένο εκείνον δάσκαλο που έχει «πετριά» με την δουλειά του, ζει γι’ αυτήν προσφέροντας γνώση πλαισιωμένη από γέλιο, φως, ενδιαφέρον, βάζοντας τον εαυτό του και την κούρασή του σε δεύτερη μοίρα. Γι’ αυτό όταν πηγαίνει σπίτι του, θέλει τουλάχιστον δύο ώρες αφωνίας ώστε να αναλάβει δυνάμεις, να ανασυγκροτηθεί, να ξαναγεμίσουν οι μπαταρίες του και κάποιες ώρες για να προετοιμαστεί και να διορθώσει τα τετράδια που έχει φέρει σπίτι. Και όλα αυτά ενσωματωμένα μένα μέσα σε μία οικογενειακή ζωή με τις τόσες απαιτήσεις και το δυσβάστακτο άγχος της οικονομικής αστάθειας και απειλής. Ζητούμε πολλά απ’ τους δασκάλους σε μια τόσο δύσκολη εποχή που όλα κλυδωνίζονται; Μπορεί... Συγχωνεύσεις σχολείων, αποσπάσεις, κατακρήμνιση των μισθών... Ο δάσκαλος όμως δεν πρέπει να καταπέσει. Δεν πρέπει να λυγίσει, όσο κι αν βάλλεται πανταχόθεν αδίκως. Είναι ο μόνος που δεν μπορεί να πει: «Δεν με πληρώνουν, γι’ αυτό κι εγώ θα κάνω ξερά το μάθημά μου και άντε γεια σας». Ξέρω, η οργή είναι μεγάλη και δικαιολογημένη. Όμως ο δάσκαλος δεν πρέπει να χάσει την ψυχή του, όσο κι αν τον πληγώνουν οι άλλοι. Κι αυτό, γιατί στα χέρια του έχει τα παιδιά του, το μέλλον μας, την ελπίδα μας, το αύριο μας. Στα χέρια του έχειψυχές. Η τάξη είναι ζωντανή και πρέπει να πάλλεται από οργασμό ελπίδας, φωτός, γνώσης, αγωνιστικότητας, χαράς, ιδανικών. Κι αυτά μόνον ένας δάσκαλος μπορεί να τα προσφέρει. Αν «χάσουμε» τους δασκάλους μας, χάσαμε το αύριο.

Γι’ αυτό αγαπημένοι νέοι και μεγαλύτεροι συνάδελφοι, αγωνιστείτε. Παλέψτε πρώτα με τον εσωτερικό κόσμο σας, χτίστε έναν σωστό εαυτό και ξεχάστε τα μύρια όσα στραβά και γκρίζα ορθώνονται γύρω μας. Μέσα στην τάξη δεν πρέπει να φέρουμε τίποτα που να μας απασχολεί, περισσότερο δε που να μας θλίβει. Τις στενοχώριες τις κρεμάμε στην αόρατη κρεμάστρα που είναι βιδωμένη στην εξώπορτα του σχολείου. Σαν μπαίνετε στην τάξη σας πρέπει να είστε μόνον τα παιδιά σας κι εσείς, πάντα χαρούμενοι, εφευρετικοί, δημιουργικοί. Έστω κι αν το παιδί σας στο σπίτι έχει 38° πυρετό. Έστω και αν αύριο η γιαγιά θα εγχειριστεί. Έστω και αν ο μισθός από 1200 ευρώ έγινε 800... 750... 650... Έστω κι αν χρωστάω στον ιδιοκτήτη του σπιτιού δυο ενοίκια... Έστω κι αν πήρα βερεσέ τα φρούτα... Έστω και εάν μου λείπουν τα κοινόχρηστα και για τις δόσεις του δανείου δεν επαρκώ... Όλοι τα γνωρίζουμε αυτά... Μερικοί μάλιστα έχουν ζεματιστεί... Μέσα στην τάξη όμως τα ξεχνάμε όλα... Δεν βγάζω κομπιουτεράκι να δω τους λογαριασμούς μου, όσο διαβάζουν τα παιδιά ανάγνωση... Αδιανόητο κάτι τέτοιο... Αφήνουμε τα πάντα έξω... Διαφορετικά δεν θα επιτύχουμε στο λειτούργημά μας... Και αυτό δεν συγχωρείτε...

Να θυμόμαστε πάντα τα λόγια του μεγάλου Ερρίκου Πεσταλότσι, του «Αγίου των Παιδιών», που έζησε σε μία πραγματικά δύσκολη, απάνθρωπη εποχή μη χάνοντας ποτέ την ανθρωπιά του και την αγάπη του προς τα παιδιά, λέγοντας: «Από την στιγμή που το σχολείο στερήσει το χαμόγελο από τα χείλη ενός παιδιού, η εκπαίδευση έχει αποτύχει παντελώς». Και αυτά τα λόγια τα είπε αγωνιζόμενος και παλεύοντας με τους τότε δαίμονες της εποχής του, που δεν του στέρησαν όμως ποτέ την ελπίδα και την μεγάλη τιμή, του να είναι ένας αληθινός, αγωνιζόμενος δάσκαλος.

Έτσι κι εμείς λοιπόν... Έτσι κι εσείς... Οι απανταχού αγωνιζόμενοι στις επάλξεις μιας ταλανιζόμενης εποχής, δάσκαλοι. Είστε το άνθος της υγιούς διανόησης και της συγκινητικά μαχόμενης ανιδιοτελώς παιδείας. Οι πιο σκληρά εργαζόμενοι και οι πιο πενιχρά αμειβόμενοι... Η αμοιβή μας όμως είναι η συνείδησή μας που κοιμάται ήσυχα τα βράδια λέγοντάς μας ότι επιτελέσαμε και σήμερα σωστά το έργο μας, με ιδιαίτερη ευαισθησία, σε μια κοινωνία που πάει να ξεχάσει τις αρχές της...

Οι αγκαλιές των μαθητών σας και τα γεμάτα ευγνωμοσύνη μάτια τους, θα σας δίνουν το κουράγιο να συνεχίσετε το τιτάνιο, ευλογημένο έργο σας.

Ο δάσκαλος είναι φως, ευγένεια και αγώνας... Μην το ξεχάσετε ποτέ. Καλείσθε να υπερβάλετεεαυτόν. Αυτό προσδοκούν όλοι από εσάς. Γιατί έτσι παραδειγματίζετε και προσφέρετε ελπίδα στον πονεμένο μας κόσμο...

Εσείς... Το φως της θυσίας. Το φως της ελπίδας. Ο Δάσκαλος!..

---------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------

Υ.Γ.Παρακαλώ θυμηθείτε τι έγραψα σε προηγούμενο κείμενο, για τις δυσκολίες που συναντά ένας δάσκαλος  ο οποίος πλειστάκις ΔΕΝ έχει καμία ουσιαστική βοήθεια και παρ' όλα αυτά τα βγάζει πέρα  τ ε λ ε ί ως μόνος του...ΜΗΝ νομίσετε ότι δεν καταλαβαίνω...Τα έχω ζήσει από πρώτο χέρι, οπότε νιώθω α π ό λ υ τ α τον αγώνα εκάστου μαχόμενου δασκάλου ...Του υπέροχου αγωνιστή διδασκάλου, που, παρ' όλες τις δυσκολίες και τις αντίξοες συνθήκες, ΔΕΝ τα παρατάει  π ο τ έ!!!!

"Το κείμενο αυτό είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα (filonas.gr) τρεις φορές. Στο τέλος αναγράφεται συμψηφισμένος ο αριθμός των προβολών και των τριών αναρτήσεων από την ιστοσελίδα αυτή".

(Εμφανίσεις filonas.gr: 680)

ΙΔΕΕΣ ΠΟΥ ΜΕΝΟΥΝ ΠΑΝΤΑ ΑΛΗΘΙΝΕΣ

Με αφορμή το άνοιγμα των σχολείων

Υπάρχουν κάποιες φράσεις πανέμορφες που τις κρατώ στην μνήμη μου και στην κατάλληλη ευκαιρία, τις λέω στους μαθητές μου. Αυτοί πάντα ενθουσιάζονται ακούγοντάς τες και αμέσως τις γράφουμε στις «Χρυσές Σελίδες», ένα τετράδιο που το ονομάσαμε έτσι, γιατί μέσα εκεί φυλάμε λογοτεχνικούς θησαυρούς, πρωτοπόρες εργασίες, ξεχωριστές ζωγραφιές. Τις φράσεις αυτές τα παιδιά μου τις κάνουν δικές τους και τις ενσωματώνουν στον προφορικό ή γραπτό τους λόγο.

Παραθέτω κάποια από τα ξεχωριστά αυτά μαργαριτάρια του λόγου, τα οποία αγαπήθηκαν πολύ και συνδέθηκαν με μεγάλες αναλύσεις και συζητήσεις πάνω στην κεντρική τους ιδέα μέσα στην τάξη.

«...Ο άνθρωπος έχει στη ζωή του να διαλέξει δυο δρόμους. Ο ένας είναι να σέρνεται σαν το σιχαμερό ερπετό και ο άλλος είναι, να ανοίξει τα φτερά του να πετάξει ψηλά προς τον ολόφωτο ήλιο, σαν τον υπερήφανο αετό. Γιατί όλοι μας έχουμε φτερά και μπορούμε να πετάξουμε ψηλά. Δυστυχώς όμως, κάποιοι από εμάς το ξεχνούν και άλλοι δεν ξέρουν καν ότι έχουν, φτερά...»

Αυτό ειδικά το κείμενο λατρεύεται από τους εκάστοτε μαθητές μου οι οποίοι - αφού συζητήσουμε επ’ αυτού – συνεχίζουν να το αναλύουν με άκρατο ενθουσιασμό και το ενστερνίζονται, προσφέροντάς μου άφατη ικανοποίηση.

«Φίδια, κυρία, οι πονηροί, κακοί άνθρωποι! Σέρνονται, δηλ. κάνουν πονηρές, άτιμες δουλειές!»

«Αετοί όσοι από εμάς αποφασίζουμε να φτάσουμε ψηλά με τίμια μέσα, έστω και αν κοπιάσουμε στην προσπάθειά μας!»

«Κυρία, αυτοί που δεν ξέρουν ότι έχουν φτερά, είναι οι χαμένοι του κόσμου τούτου. Κι εκείνοι που το ξεχνούν, είναι όσοι προτιμούν τα γήινα δεσμά, όσοι συμβιβάζονται, βαριούνται να αγωνισθούν έστω και αν έτσι χάσουν την ανθρωπιά τους!!»

Εγώ τι να πω; Απλά εύχομαι τα δικά τους φτερά να είναι πάντα γερά, αυθεντικά και να τα πάνε ψηλά, δίπλα στο ολόλαμπρο ήλιο της ανταμοιβής των κόπων της καλοσύνης και της μάθησης.

Ξεχωρίζω και ένα άλλο κομμάτι: «Στο διάβα της ζωής μας μοιάζουμε με αστέρια, άλλα φωτεινά και άλλα λιγότερο φωτεινά. Κάποτε οι δρόμοι μας συναντώνται... Τι το πιο θαυμαστό, από το να διασταυρωθούν οι δρόμοι δυο αστεριών, ν’ ανταλλάξουν ένα θερμό χαμόγελο και να συνεχίσουν το ταξίδι τους στο νυχτερινό ουρανό; Ίσως να μην ξανασυναντηθούν ποτέ, έχουν πάρει όμως μαζί τους από το συναπάντημα το χαμόγελο, την ευγένεια, που τους δίνει κουράγιο να συνεχίσουν την περιπετειώδη πορεία τους στο μοναχικό σύμπαν...».

Θύελλα από ερωτήσεις και χέρια ψηλά σηκωμένα, ακολουθούν το άκουσμα της παραπάνω παραγράφου. Λάμπουν τα μάτια των μαθητριών και μαθητών μου, θέλοντας να πουν αυτά που έχουν καταλάβει. Βοηθάω, κατευθύνω όμως κι εγώ.

«Νυχτερινός ουρανός, η ζωή μας κυρία! Αστέρια, οι άλλοι άνθρωποι! Μοναχικό σύμπαν; η εσωτερική μοναξιά μας!»

«Τα δυο αστέρια, δυο τυχαίες συναντήσεις! Δυο άνθρωποι που ακολουθούν διαφορετικές πορείες ζωής!»

«Ναι, αλλά τι ευγένεια, να χαμογελάσουν, να αλληλοεξυπηρετηθούν! Φεύγοντας, παίρνει ο καθένας μαζί του, την καλοσύνη και τη χαρά!»

Μακάρι τα παιδιά όλου του κόσμου να είναι καλοτάξιδα και χίλια αστέρια ευγένειας και χαράς, να φωτίζουν το δικό τους γαλαξία.

Σκέφτομαι συχνά: Τι πιο υπέροχο από το να παίρνεις μαζί σου μετά από έναν μικρό ή μεγάλο χωρισμό την αγάπη που σου αφήνει ο άλλος σαν δώρο καρδιάς και περίσσεια ευγενικής ψυχής;…

Οι φράσεις: «Άλλο δημοκρατία κι άλλο αναρχία» ή «Η ελευθερία μου τελειώνει εκεί που αρχίζει η δική σου» ή «Δεν κάνω ποτέ στον άλλον ό, τι δεν θέλω να κάνουν σε μένα» είναι από τις πιο συχνές και αγαπητές στην τάξη μας, γιατί εδώ στηρίζονται οι μαθητές μου για να θεμελιώσουν μέσα τους τον αυριανό, δημοκράτη, πολίτη. Στον τοίχο της τάξης έχουμε αναρτήσει τα διαχρονικά λόγια του Ισοκράτη που κρούουν

τον κώδωνα του κινδύνου και παρουσιάζουν εύγλωττα τα ολέθρια αποτελέσματα που εμπίπτουν από την καταπάτηση των δημοκρατικών αξιών:

«Η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται, διότι κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας καί της ισότητας, διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία.»

Κάτι που συζητάμε πολύ είναι τα δικαιώματα των παιδιών αλλά και των ζώων. Συγκλονίζονται με το θέμα «Εκμετάλλευση παιδιών» και όλα έχουν να καταθέσουν τις πληροφορίες τους, την αποστροφή τους και την γνώμη τους για το εν λόγω θέμα. Μιλάμε για τις πολύμορφες παράπλευρες μορφές της βίαιης συμπεριφοράς των ενηλίκων προς τους ανηλίκους, την όποια μορφή παιδικής εκμετάλλευσης, τα σκοτεινά κυκλώματα βρεφικού και παιδικού εμπορίου και τις απαίσιες, πονηρές παγίδες του internet. Παίρνουν πληροφορίες για ανώνυμη καταγγελία τυχούσης παρενοχλήσεώς τους και μένουμε πολύ στα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις τους.

Καλλιεργούμε επίσης την ζωοφιλία (κι εδώ τα παιδιά δείχνουν τρομερή ευαισθησία) για να φτάσουμε μια μέρα ώστε η Ελλάδα μας να μην είναι πλέον από τους ξένους δακτυλοδεικτούμενη σαν την χώρα με τα περισσότερα αδέσποτα, ούτε να μας σέρνουν στα ευρωπαϊκά δικαστήρια ένεκα της απαράδεκτης συμπεριφοράς μας προς τους τετράποδους φίλους μας.

Κάτι που αρέσει πολύ στα παιδιά, είναι όταν τους λέω για τους δυο ήλιους. Αυτό ξεκίνησε πριν χρόνια, όταν στο βιβλίο της γλώσσας υπήρχε ένα ποίημα του Βρεττάκου που ομιλούσε για δυο ήλιους. Επεξεργαστήκαμε, αναλύσαμε, συζητήσαμε το ποίημα και βγήκε ένα θαυμάσιο κομμάτι κατευθείαν από τις ψυχές των παιδιών:

«Στη ζωή μας υπάρχουν δυο ήλιοι. Ο ένας είναι ο γνωστός μας, αυτός που ανατέλλει κάθε πρωί και δύει κάθε βράδυ. Ο άλλος όμως είναι ο ήλιος της καλοσύνης. Αυτός θα ανατείλει κάποτε μέσα από την άβυσσο των ανθρωπίνων αισθημάτων. Θα αναδυθεί ίσως με δυσκολία μετά από αγώνες, ρίχνοντας όμως τελικά στον Καιάδα κάθε κακό. Και μια μέρα θα υψωθεί πάνω από τις ανθρώπινες μικρότητες και συμφορές, ζεσταίνοντας και φωτίζοντας με το ζωογόνο αναστάσιμο φως τις καρδιές και τις ζωές όλων των ανθρώπων. Έτσι η γη μας θα γίνει ένα απέραντο περιβόλι που θα βασιλεύουν αρμονικά οι δυο ήλιοι, φέρνοντας την ισορροπία στον πλανήτη μας, τον σεβασμό σε ζώα και φυτά και κάνοντας αληθινά ανθρώπινους τους Ανθρώπους, γεμίζοντας την καρδιά τους με Α ν θ ρ ω π ι ά».

-Διότι, κυρία, όταν στις ψυχές ανθίσει η στοργή, ο σεβασμός, η καλοσύνη, τότε μόνον ο καθένας από εμάς θα αξίζει να λέγεται Ά ν θ ρ ω π ο ς με το Α κεφαλαίο!!!»

Όπως καταλαβαίνετε, αυτά προήλθαν μετά από έντονες συζητήσεις και ενδελεχή ανάλυση που συνεπήρε όλη την τάξη και φώτισε και την δική μου καρδιά. Όλα αυτά τα γράφουμε -όπως ξαναείπα- στις «Χρυσές μας Σελίδες» για να μην τα ξεχάσουμε ποτέ και να ανατρέχουμε συνέχεια στις διαχρονικές αλήθειες που κρύβουν μέσα τους.

Μέσα σ’ όλα σκέφτομαι συχνά πόσο δίκιο είχαν οι Αρχαίοι μας που μεριμνούσαν τόσο για την υστεροφημία. Τι μεγαλύτερη κληρονομιά από το να σου κληροδοτήσει ο γονιός σου ένα όνομα σεβαστό απ’ όλους; Μέσα στην τάξη βλέπεις κάθε στιγμή πόσο υπολογίζουν όλοι οι μαθητές το καλό όνομα των γονιών τους και με πόση υπερηφάνεια μιλούν για την προσωπικότητα της μάνας και του πατέρα τους. Το καλό όνομα των γονιών είναι μια αδιαμφισβήτητη αξία, μια σταθερή αναφορά για το κάθε παιδί που ακουμπώντας εκεί, βρίσκει ισορροπία και νιώθει ασφάλεια, σιγουριά, πράγματα απαραίτητα για τη σωστή και υγιή συναισθηματική και πνευματική ανάπτυξή του.

Όλοι μας έχουμε ανάγκη κάπου να πιστεύουμε, να στηριζόμαστε. Έτσι ποτίζεται με ζωογόνο νερό το αίσθημα της αυτοπεποίθησής μας, αφ’ ής στιγμής νιώσουμε υπερηφάνεια για τον γεννήτορά μας.

Αλλοίμονο σε όσους δεν έχουν τέτοια τύχη. Το κακό όνομα ενός πατέρα δυσκολεύει συνήθως την ζωή μας.

«Μην κάνεις παρέα με τον Αλέκο. Καλό παιδί φαίνεται, αλλά είναι γιος του Σπύρου που τόσα του καταμαρτυρούν. Δεν έχω όρεξη για μπλεξίματα τώρα...»

Θ’ ακούσεις πιθανώς και το: «Είδες καλό παιδί ο Παναγιώτης; Βγήκε μάλαμα, καμιά σχέση με τον μέθυσο πατέρα του...Κι η μητέρα του; Άσε το τι σέρνουν κι αυτηνής... Μπράβο στο παιδί που δεν έμοιασε σε κανέναν από τους δυο τους, ούτε στο ελάχιστο...»

Συνηθέστερα όμως ακούς λόγια παραπλήσια με τα πρώτα. Γι αυτό ο γονιός πρέπει να ξέρει πως, ό,τι κάνει έχει άμεση επίπτωση στα παιδιά του.

Δεν υπάρχει ωραιότερο πράγμα από το να πάει η εγγονή π.χ. ταξίδι στο νησί της μητέρας της και να της πούνε χαιρετώντας την στο δρόμο: «Εγγονή του Κωστάκη είσαι; Μπράβο σου κοριτσάκι μου! Θυμάμαι τον παππού σου. Εργατικός, τίμιος, καλός σύζυγος, τρυφερός πατέρας, όλα τα’χε! Καλή του ώρα εκεί που είναι...»

Είναι το ωραιότερο πράγμα η καλή υστεροφημία. Η μεγαλύτερη κληρονομιά που σε ψηλώνει 10 πόντους από υπερηφάνεια, συγκίνηση και χαρά.

«Όλος ο κόσμος αγαπούσε μαμά τον παππού! Ήταν όντως θαυμάσιος άνθρωπος! Και εγώ μαμά όταν με ρωτούν - ποια είσαι ; - τους απαντώ με καμάρι: Είμαι η εγγονή του Κωστάκη του Βουτσινά! Κι όλοι μου ανοίγουν την αγκαλιά τους!»

Τέτοια λόγια, ποιος γονιός δεν θα ’θελε να τ’ ακούσει, από το σπλάχνο του; Ευλογημένοι οι άνθρωποι που διασφαλίζουν την κοινωνική αποδοχή των παιδιών τους και τυχερά τα παιδιά που είχαν την τύχη να έχουν τέτοιους σπουδαίους γεννήτορες.

Τελικά, όταν φύγουμε από αυτήν τη ζωή τι μένει; Μόνο το καλό μας όνομα... Στον ουρανό της ζήσης το μόνο που αφήνουμε πίσω μας είναι μια γραμμή σαν την άσπρη αφρώδη σειρά που ελευθερώνουν τα αεροπλάνα σχίζοντας τον αιθέρα. Εξαίσιο το να είναι χρυσή η γραμμή, στραφταλίζουσα με εξαίσιους σελαγισμούς.

Τότε η λαμπρότητά της θα φωτίσει τις ζωές όσων αγαπήσαμε και στη μνήμη των συνανθρώπων μας, το όνομά μας θα σκορπά ζεστασιά και γαλήνη.

Κάτι που δεν γίνεται, αν η γραμμή που άφησες φεύγοντας είναι σκληρή και μαύρη. Διότι τότε ακόμα και οι ξένοι θα αποστρέφουν με αγανάκτηση το βλέμμα τους, οσάκις ακουστεί κάποια φορά το όνομά σου. Τελικά ο καθένας μας ό, τι παίρνει θερίζει. Σοφός ο λαός μας, αδέκαστος κριτής πάντα.

Παρουσίασα κάποιες από τις αρχές που συζητούμε στην τάξη. Βέβαια αυτά πρέπει να διδάσκονται πρωτίστως από το σπίτι. Δυστυχώς όμως σε αυτά τα χρόνια που ζούμε οι καιροί είναι δύσκολοι, εργάζονται όλοι πολλές ώρες την ημέρα, οπότε πολλοί γονείς, ένεκα της κούρασής τους, δεν συζητούν ιδιαίτερα με τα παιδιά τους. Γ ι’ αυτό και οι δάσκαλοι πρέπει να φροντίζουν να βάζουν την συζήτηση μέσα στην τάξη και να μην αρκούνται μόνον στο να κάνουν το μάθημα ψυχρά και άνευρα αποβλέποντας μονάχα στην γρήγορη κάλυψη της ύλης. Με τον σωστό προγραμματισμό και την ευσυνειδησία, όλα γίνονται, τα πάντα μπορούν να επιτευχθούν.

Κλείνοντας να υπενθυμίσω ότι «διδάσκω» δεν σημαίνει μόνον παροχή γνώσεων. Σημαίνει και διαμόρφωση χαρακτήρα, οικοδόμηση αξιών, ολοκλήρωση μιας δημοκρατικής, υγιούς προσωπικότητας. Για να επιτευχθούν όλα αυτά ο δάσκαλος πρέπει να πληροί πολλές προϋποθέσεις και να έχει περίσσεια ψυχικής δύναμης και να μπορεί να διαμορφώνει ένα πρόγραμμα σπουδών ανάλογα με τις ανάγκες της τάξης του. Να έχει το θάρρος της γνώμης και να δραστηριοποιείται συνεχώς.

«Διδάσκω σημαίνει ουσιαστικά εμψυχώνω. Και εμψυχώνω σημαίνει εγκαρδιώνω, ενθουσιάζω, γοητεύω, ξυπνάω συνειδήσεις. Μόνο σε τέτοιες συνθήκες άλλωστε είναι εφικτή η ουσιαστική μάθηση. Για την εμψύχωση απαιτείται ευλυγισία σκέψης και δράσης, δημιουργικότητα, ευαισθησία, αυτογνωσία και αυτοκυριαρχία». (Lanakakis2004)

Επίσης: «Κανένας τύπος εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, όσο σύγχρονα Προγράμματα Σπουδών κι αν αξιοποιεί δεν είναι δυνατόν να ευδοκιμήσει, εάν ο ίδιος ο εκπαιδευτικός δεν μπορεί να επεμβαίνει σε αυτά δημιουργικά, να τα κρίνει, να τα αποδομεί, να τα αναδομεί και να τα μετασχηματίζει βάσει των αναγκών της δικής του μοναδικής εκπαιδευτικής ομάδας». (Illeris2009)

Συνάδελφοι, μην φοβηθείτε να κάνετε πράξη ΟΛΑ τα ανωτέρω σοφά λόγια. Η δημιουργική επέμβαση στα Προγράμματα Σπουδών, το ξύπνημα συνειδήσεων, η εμψύχωση, η ευλύγιστη σκέψη, η ουσιαστική και όχι στείρα γνώση, η ευαισθησία, η αυτοκυριαρχία, να σας γίνουν στόχος φωτεινός στο υπέροχο λειτούργημα που υπηρετείτε.

Διότι μόνο με τέτοιους δασκάλους μπορούμε να ατενίζουμε ελπιδοφόρα

προς ένα ευοίωνο μέλλον…

"Το κείμενο αυτό είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα (filonas.gr) δύο φορές. Στο τέλος αναγράφεται συμψηφισμένος ο αριθμός των προβολών και των δύο αναρτήσεων από την ιστοσελίδα αυτή".

(Εμφανίσεις filonas.gr: 424)

AΛΛΟ ΘΑΡΡΟΣ, ΑΛΛΟ ΘΡΑΣΟΣ...

Στον κόσμο μας έχουμε ανάγκη την ευγένεια σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας. Ο άνθρωπος ταλαιπωρημένος από τον αγώνα της βιοπάλης, δέχεται σοβαρό πλήγμα από μια αναίτια υβριστική και αγενή προσέγγιση άλλου συνανθρώπου του.

Όλοι έχουμε φιλότιμο και ευθιξία μεγάλη όσον αφορά - κυρίως - οικογενειακά και εθνικά θέματα. Μια λοιπόν αγενής αντιμετώπιση έχει ευρύ φάσμα αντιδράσεων. Από αίσθημα προσβολής μέχρι χειροδικίας και σωματικής σύρραξης. Θα μπορούσαν όλα αυτά να αποφευχθούν με έλεγχο της συμπεριφοράς μας.

Η αγένεια μπορεί να ορμήσει μέσα από ένα γκισέ τραπέζης, ένα γραφείο δημοσίου υπαλλήλου, μέσα από μια συζήτηση μεταξύ πωλητή και καταναλωτή, από μια ατυχή σύγκρουση μεταφορικών μέσων και το πλέον σύνηθες, από συνύπαρξη συζύγων, συγγενών, φίλων, γνωστών.

Θα μείνουμε λίγο στην τελευταία περίπτωση. Εδώ θα ακούσει κανείς το γνωστό πια: «Εγώ τα λέω έξω από τα δόντια. Τα λέω χύμα... Έχω το θάρρος να στα πω κατά πρόσωπο...»

Στο σημείο αυτό η γράφουσα θα τονίσει ότι είναι άλλο το θάρρος και άλλο το θράσος. Ας μην ξεχνάμε τη μεγάλη αρχή: «Έχω την ελευθερία της γνώμης μου.

Μπορώ να πω ό,τι θέλω, αρκεί να μην προσβάλλω κανέναν με αυτά που θα πω...».

Ή

«Η ελευθερία μου τελειώνει εκεί που ξεκινά η ελευθερία του άλλου...»

Ή

«Να μην κάνω σε σένα αυτό που δεν θέλω να κάνεις σε μένα...»

Αυτά τα ψήγματα σοφίας και δίκιου καταργούνται δυστυχώς από πολλούς ακόμα και στις πιο οικείες σχέσεις. Υπάρχουν άνθρωποι που καταφανώς μπερδεύουν το θράσος με το θάρρος και την κακεντρέχειά τους την κρύβουν πίσω από τις λέξεις: «Λέω την αλήθεια μπροστά σου και όχι πίσω σου» παραποιώντας την αλήθεια αυτής της φράσης...

Οι άνθρωποι αυτοί ανοίγουν το στόμα τους, μόνον για να κάνουν παρατηρήσεις, συστάσεις και να εκτοξεύσουν κρίσεις κι επικρίσεις με απαξιωτικό στυλ ή στυλ πολύξερου ατόμου, αυθεντίας επί παντός επιστητού... Συχνά οι παρατηρήσεις τους είναι ανελέητα χτυπήματα κάτω απ' τη ζώνη αναμεμειγμένα με μια αδιόρθωτη ποσότητα «δήθεν» αστεϊσμού.

Το να πικραίνεις τον συνάνθρωπό σου με την τάχα μου ειλικρίνειά σου είναι άδικο και περιττό εφ' όσον κανένας δεν σ' έχει χρίσει «των πάντων κριτή».

Και οι αμφιλεγόμενες για την αιτιότητά τους αλήθειες από την άνευ ορίων εισβολή στις συνήθειες σου, στην προσωπική σου ζωή, στις επιλογές και προτιμήσεις σου, δείχνουν κακεντρέχεια, μικρόψυχο άτομο, άτομο θρασύτατο που αναλαμβάνει πρωτοβουλίες καθορισμού κι ελέγχου των πράξεών σου, έστω και αν εσύ δεν του έχεις δώσει ποτέ το δικαίωμα για κάτι τέτοιο...

Ευλογημένοι οι άνθρωποι που ανοίγουν το στόμα τους όχι για να πουν κακίες, αλλά ευγενικά λόγια. Με τακτ και διακριτικότητα, μπορείς να επισημάνεις πολλά, χωρίς να προσβάλλεις, χωρίς να θίξεις και να πικράνεις κανέναν.

Ο άνθρωπος πρέπει να τονίζει ένα καλό στοιχείο του συνανθρώπου του και τότε οι σχέσεις θα γίνουν πολύ πιο χαμογελαστές. Ο καλοπροαίρετος, ο μειλίχιος, ο ευγενικός, φέρνει όπου και να πάει το φως της ευεργετικής του αύρας και ό,τι λέει το λέει όχι με στόχο να πονέσει, αλλά να βοηθήσει ειλικρινά. Και να μην ξεχνάμε

- όπως προείπαμε - να φερόμαστε στους άλλους, όπως θέλουμε να φέρονται σ' εμάς...

Στη ζωή μας χρειαζόμαστε θεραπευτικό φως, μια ματιά καλοσύνης, κατανόησης, αλληλεγγύης... Αρκετά γκρίζος έχει γίνει ο κόσμος μας...

Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να φωτίσουμε τον κόσμο μας, αρχίζοντας με την αχτίδα ενός χαμόγελου, προς τον διπλανό μας...

(Εμφανίσεις filonas.gr: 287)

ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ

Κάποτε το καλοκαίρι ήταν συνυφασμένο με την ξεγνοιασιά, τα θερινά σινεμά και το παγωτό χωνάκι.

Τα τελευταία χρόνια πολλά έχουν αλλάξει. Η ανυπόφορη ζέστη και η πνιγηρή ατμόσφαιρα κάνουν δύσκολη τη ζωή όλων και κυρίως των μεγάλων ανθρώπων και αυτών που δεν πηγαίνουν

διακοπές... Έξω ο αέρας από τα κλιματιστικά επιβαρύναν την υπάρχουσα θερμοκρασία και κόβει τα πόδια και την ανάσα...Και σε όλα αυτά προστέθηκε και κάτι άλλο: Ο φόβος... Φόβος για τις ανεξέλεγκτες, τρομακτικές φωτιές...

Προσωπικά φοβάμαι και να ανοίξω τηλεόραση μήπως και ξαναδώ τις αδηφάγες φλόγες να κατασπαράζουν τα πάντα... Φωτιές απρόσμενες, ξαφνικές, ισοπεδωτικές... Πολλοί έχουμε φτάσει στο

σημείο να αναρωτιόμαστε ποιο άλλο δάσος θα καεί εφέτος, ποια άλλη βουνοπλαγιά έχει σειρά, ποια άλλα ζώα θα εξαφανιστούν... Πόσα άλλα δέντρα θα καρβουνιαστούν, πόσες άλλες μαύρες σιλουέτες θα υψωθούν σκελετωμένες στον ορίζοντα... Πόσοι άλλοι άνθρωποι θα γίνουν στάχτη...

Τα συναισθήματα είναι πόνος πολύς, οργή απέραντη, αβάσταχτη, ατέλειωτη. Πως είναι δυνατόν να υπάρχει άνθρωπος που θα ξεκινήσει την πυρκαγιά με όλα τα ολέθρια αποτελέσματα της. Μα σίγουρα είναι δολοφόνος ο εμπρηστής... Σκοτώνει τη φύση, τα ζώα, τα δέντρα, τη γη μας σκοτώνει αθώους συνανθρώπους μας πυροσβέστες και απλούς πολίτες...

Δεν το χωράει ο νους ένα τέτοιο έγκλημα και όμως να που γίνεται... Το θέμα είναι ότι ελάχιστοι συλλαμβάνονται και πρέπει να έρθει μια μέρα που το «Ανοχύρωτη πόλη η πατρίδα μας» θα πάψει

πια να ισχύει...

Ο πολίτης δεν πρέπει να νιώθει μόνος... Δεν πρέπει να νιώθει ότι κανείς δεν του εγγυάται ένα - τουλάχιστον - συμβατικό αύριο.

Θα πρέπει να ζούμε σε μια κοινωνία όπου η πολιτεία θα μπορεί να μας παρέχει τις πιο απλές βάσεις για μια ήσυχη, προστατευμένη ζωή.

Είναι ωραίο να ξυπνά ο καθένας μας νιώθοντας ασφαλής, να μην τριπλοκλειδώνεται στο φτωχικό του, να μην τρέμει η ψυχή του για τους συνανθρώπους του, τα ελάφια, τα δελφίνια, τις ελιές.

Ο πολίτης πρέπει να νιώθει κυρίαρχος στη ζωή του και όχι έρμαιο διαφόρων καταστροφικών συγκυριών.

Αυτά όμως χρειάζονται παιδεία συνεχή που πρέπει να δίδεται από το σχολείο και από το σπίτι ώστε ο αυριανός άνθρωπος να είναι μια σωστά συγκροτημένη προσωπικότητα με ηθικές βάσεις και

αρχές…

Ο άνθρωπος πρέπει να ξαναβαπτισθεί στις αιώνιες διαχρονικές αλήθειες που πολλοί παραβλέπουν σαν παρωχημένες...

«Σεληνιακό τοπίο η Αθήνα»

«Η Αθήνα μας κι όπως την καταντήσαμε»

Και ποιο φταίει για την κατάντια της Αθήνας; Εμείς...

Και ποιος φταίει για την τρύπα του όζοντος; Εμείς ...

Και ποιος φταίει που πολλά είδη του πλανήτη μας τείνουν προς εξαφάνιση; Εμείς...

Και ποιος φταίει που μπερδεύουμε τη Δημοκρατία με την

ασυδοσία; Πάλι εμείς...

Οι άνθρωποι, η κορωνίδα της Θεϊκής δημιουργίας που -

αλίμονο - χρησιμοποιούν τον εγκέφαλο τους πλείστες φορές αντί

για το καλό, για ό,τι βάρβαρο τρελό και κακό... Από συνομωσίες, δολιοφθορές, απιστίες, ραδιουργίες, μέχρι βασανιστήρια, εμπρησμούς, πολέμους, δολοφονίες...

Πριν λίγα χρόνια κάηκε η Πελοπόννησος. Η μαύρη κορυφογραμμή, εκτεινόμενη πολλά χιλιόμετρα, σφίγγει την καρδιά του επισκέπτη και ξαναφέρνει θύμησες τρομερές....Καμένα ένα

σωρό καταπράσινα, δροσερά χωριά. Ένας τρομακτικός αριθμός αθώων πανικόβλητων, λαμπαδιασμένων ζώων... Ένας τραγικός αριθμός χαμένων με φρικιαστικό θάνατο, αβοήθητων συνανθρώπων μας... Κι ένα τοπίο κόλασης... Δέντρα , σοδειές, μελίσσια, πουλιά, πρόβατα, σπίτια, πολίτες, καμένοι ζωντανοί,

καμένα ζωντανά, η κόλαση του Δάντη επί γης...

Πολλοί είπαν ότι βρήκαν στουπιά, βουτηγμένα στη βενζίνη, φυτίλια...Ανθρώπινο χέρι δηλαδή πίσω από όλα αυτά... Όμως δεν καταλογίστηκαν ευθύνες όσες περιμέναμε... Ο αίτιος, οι κύριοι αίτιοι ελεύθεροι...

Η κοινή ευχή όλων είναι μετά από αυτό η πολιτεία να λάβει τα κατάλληλα μέτρα ώστε στα επόμενα χρόνια ποτέ να μην ξαναζήσουμε τέτοια φρίκη, τέτοιο σπαραγμό...

Μακάρι οι κρατούντες να ανασκουμπωθούν, να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν μια παρόμοια κατάσταση, γιατί δεν επιτρέπεται να δείχνουν αδιαφορία αυτοί που έχουν ορισθεί να οδηγούν τη χώρα μας μπροστά.

Ευχή από καρδιάς, ο Θεός να μας κάνει να ενδιαφερθούμε αληθινά ο ένας για τον άλλον... Να απαιτήσουμε εμείς οι μικροί της γης να γίνουμε κύμα ψηλό όπου θα σαρώσει την αδιαφορία - όποτε υπάρχει - των ανθρώπων της εξουσίας.

Αλίμονο στις κοινωνίες που δεν έχουν παιδεία και κοινωνική συνείδηση...

Ο άνθρωπος μπορεί να φτιάξει υπέροχα πράγματα... Να πετάξει στη σελήνη...

Να καταδυθεί στα βάθη των ωκεανών... Να βρει εμβόλια,

φάρμακα... Να απαλύνει τον πόνο, να σβήσει αρρώστιες, να σώσει

ζωές...

Να γράψει «Οδύσσεια», «Ιλιάδα», «Πόλεμο και Ειρήνη»,

«Όνειρο θερινής νύχτας», «Πινάκιο».

Να γίνει Μ. Αλέξανδρος, Κάλβος, Αριστοτέλης, Κολοκοτρώνης, Παστέρ, Παπανικολάου, Κάλλας, Κυβέλη, Σπόρος Λούης, Κοραής, Κοσμάς ο Αιτωλός, Βέρντι, Μπετόβεν... Μπορεί, αρκεί το πνεύμα του να το χρησιμοποιεί πάντα για το κοινό καλό... Για το καλό της ανθρωπότητας όλης...

Έχει τρομερή δύναμη στα χέρια του και μακάρι αυτή η

δύναμη να διυλίζεται πάντα στις αχτίνες της αρετής, της συγνώμης

και της ισονομίας...

Αλίμονο αν την δύναμη του μυαλού του τη θέσει στην

υπηρεσία σκοτεινών δυνάμεων, χάνοντας έτσι ο ίδιος κάθε ένδυμα

ευνομίας, συνείδησης, ανθρωπιάς...

Αυτός που μπορεί να βλέπει το πρόβατο να καίγεται ζωντανό

μες στις φλόγες που ξεπηδούν σαν φίδια απ' το πλούσιο μαλλί του...

Αυτός που μπορεί να βλέπει αιωνόβια δέντρα να γίνονται

κάρβουνο στη στιγμή.

Αυτός που μπορεί να βασανίζει στα κελιά φυλακής έναν άνθρωπο...

Αυτός που μπορεί να σκοτώνει για 100 € αφήνοντας ορφανά

και στερώντας μια ζωή...

Αυτός που σπέρνει τον όλεθρο γερά, το μίσος και τον φανατισμό.

Αυτός που κακοποιεί τα ζώα...

Αυτός που δεν σέβεται τη Γη...

Αυτός που αδιαφορεί για όποιο πλάσμα πονάει, διψάει,

κρυώνει, φοβάται.

Αυτός που θυσιάζει σε εκατόμβη συνανθρώπους του για το

κέρδος και την ίδια στιγμή τρώει ήσυχος με την οικογένειά του,

Αυτός σίγουρα δεν είναι άνθρωπος

------------

(Εμφανίσεις filonas.gr: 301)

TΑ ΘΕΡΙΝΑ ΤΑ ΣΙΝΕΜΑ

Άκουγα ως το σπίτι τα τραγούδια
πού ’βαζε ο σινεμάς προτού αρχίσει.
Μπρος στο ταμείο πέφταμε μελίσσι
και γύρω μοσκοβόλαγαν λουλούδια… 


Γέλια, ντοκιμαντέρ μα και αστεία
ως την στιγμή που σβήνανε τα φώτα.
Καθόμουνα στα έδρανα τα πρώτα
και ζούσα μαγικά την ιστορία…


Γρανίτες, κωκ, γκαζόζες, πασατέμπο
- τι όμορφα που πέρναγε η ώρα!
Γλυκιά η καρδιά μας χόρευε με τέμπο,
άν δίπλα το φλερτάκι ήτανε τώρα!..


Αγιόκλημα,μπυράλ και λεμονάδα,
νύχτες ονειρικές με φεγγαράδα!..

--------------------------------------------------------------------

26 Ιουλίου 2016                           (Εμφανίσεις filonas.gr: 307)

---------------------------------------------------------------------------------

Όταν άρχιζαν τα τραγούδια στον θερινό κινηματογράφο του κύριου Τζανετάτου,
ακούγαμε την μουσική ως το σπίτι μας. Μας έβαζε τότε η μαμά να φάμε γρήγορα, για να προλάβουμε και να μην χάσουμε την αρχή.Συνήθως τρώγαμε κάτι ελαφρύ, όπως πατατοσαλάτα ή πατάτες τηγανητές.Στο δίάλειμμα του έργου, παίρναμε παγωτό ΕΒΓΑ,ξυλάκι ή γρανίτα φράουλα ή κωκ.Όπως μου είπε τελευταία ο συμμαθητής μου Παναγιώτης Βαγγελάτος ήταν ένα από τα παιδιά που πουλούσαν αναψυκτικά και γλυκά στο διάλειμμα.Εμένα μου άρεσε πολύ το μπυράλ. Ανυπομονούσαμε να ξαναρχίσει το έργο.Ο μπαμπάς δεν ερχόταν, καθόταν στο μαγαζί και όταν τελείωνε ο  σινεμάς, πηγαίναμε, τον παίρναμε και ανεβαίναμε όλοι μαζί στο σπίτι.Αν είχαμε πάει στην πρώτη προβολή, είχαμε χρόνο και για βόλτες στην παραλία. Φεύγοντας αγοράζαμε από τον κύριο Παναγή λουκουμάδες με μπόλικη κανέλα, ζεματιστούς και μελωμένους.Στιγμές τρυφερές με φεγγαράδα...

ΧΟΡΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ

Δεν μπορώ να κρατήσω τον χρόνο που φεύγει... Πόσο φοβάμαι πως δεν θα προλάβω να τελειώσω, να ολοκληρώσω πράγματα που άφησα για το «Αύριο»...

Θέλω τόσα πολλά να κάνω, μα φοβάμαι... Προλαβαίνω;

Δεν μπορώ να κρατήσω τον χρόνο που φεύγει... Κυλά μέσα από τα δάκτυλά μου όπως η άμμος στην κλεψύδρα...

Νιώθω νέα, αλλά πόσο διαφέρει το «νιώθω» από το «είμαι»...

Κάποτε δεν καταλάβαινα το: «Ο χρόνος φεύγει σαν τον άνεμο»... Τώρα καταλαβαίνω κι είναι κρίμα...

Ένα παράπονο... Ατελείωτο... Μια νέα γυναίκα εγκλωβισμένη σ’ ένα ταλαιπωρημένο σαρκίο... Είναι η φυλακή μου... Πότε κλείστηκα στο κελί μου; Πονάνε τα πόδια... Πονά η μέση... Μα το μυαλό πατάει αφυλάκιστο, ελεύθερο... Η καρδιά τολμάει να ονειρεύεται... Μόνο που τώρα γνωρίζει ότι κάποια όνειρα θα μείνουν μόνον όνειρα...

Δεν θέλω να προσπαθήσω; Αφέθηκα; Ίσως... Κούραση... Κούραση... Κούραση εσωτερική... Δείγμα των χρόνων που κουβαλώ; Φόβος για το αύριο;

Ένας ζωγραφικός πίνακας το ταξίδι μου στη γη... Αριστερά, βουνά πράσινα, γλαρά κι απέναντι στο βάθος η γαλάζια γραμμή του ορίζοντα...

Είμαι στην κορυφή της οροσειράς, μέσα σε αχνορόδινα σύννεφα και χιλιόμετρα μακριά από μένα η γραμμή που σμίγει ο ουρανός με τη γη... Λάθος... Όχι «είμαι»... 

Ή μ ο υ ν... Τώρα περπατώ προς τη γραμμή του ορίζοντα, να συναντήσω τα σύνορα θάλασσας και ουρανού, μέσα σε πορτοκαλιές και μενεξελί αποχρώσεις... Πίσω μου, χιλιόμετρα μακριά η ρόδινη βουνοκορφή...

Η μορφή απ’ το ύψος των ορέων, βαδίζει πλέον στον πορτοκαλόχρωμο κάμπο της δύσης... Πότε κατέβηκα από το ύψος της ζωής μου; Πότε έφτασα στον δρόμο που φέρνει στο λυκόφως; Πότε κιόλας άφησα πίσω μου το τρυφερό λυκαυγές;

Ήμουν ανάλαφρη σαν πούπουλο χιονιού, γελαστή σαν στραφταλιστή ηλιαχτίδα, ορμητική σαν χαρούμενο, ασυγκράτητο ποτάμι...

Τώρα βαδίζω αργά φορτωμένη την ασήκωτη βαλίτσα των εμπειριών μου. Όμορφα γελαστά πρόσωπα, ελπίδες σαν ανθισμένες μανόλιες, ασημένιες φωνές παιδιών ομορφαίνουν τις αποσκευές μου...

Κι εγώ φοβάμαι που κάποια στιγμή θα διαβώ το μυστηριακό σημείο της μετάβασης και θ’ αφήσω τα πάντα πίσω μου... Μια μορφή που οδεύει στο μοναχικό μονοπάτι της αστροφεγγιάς...

Θέλω να πάρω μαζί μου τα κρυστάλλινα καμπανάκια των γέλιων των παιδιών μου, τα λούτρινα χάδια της τρυφερής μου τριχόμπαλας, τα μαγικά χειροκροτήματα από τις προσπάθειες και τους αγώνες με τους μαθητές μου...

Κάποιος με πρόλαβε και προείπε τον καημό μου. Στο τραγούδι του έγραψε «Γερνάω μαμά...». Θα το ψιθυρίσω κι εγώ γιατί το νιώθω βαθειά και ανελέητα να σφυροκοπάει μέσα μου: «Γερνάω μαμά... Φοβάμαι μαμά... Δακρύζω μαμά...». Θεέ μου... Πόσο τυχερή είμαι που σε έχω ακόμα, μαμά... Μόνον που εσύ προχωράς πιο μπροστά από μένα στο ηλιόγερμα... Στάσου μαμά... Είναι τόσα αυτά που δεν έχουμε πει... Μένει όμως το αποτύπωμά τους σφραγισμένο στα σωθικά σου και στα σωθικά μου... Μη με αφήνεις μαμά... Ο δρόμος είναι ακόμα φωτεινός... Το αδερφικό χέρι τρεμουλιάζει στην παλάμη μου...

Ένας ζωγραφικός πίνακας η ζωή... Όνειρο άπιαστο η «κροκόπεπλος αυγή». Ο Όμηρος δείχνει μια λίμνη στη στροφή, μυστηριώδη, αχερουσία... Κλείνω τα μάτια... Την οσμίζομαι... Ακόμα είναι μακριά μου... Μόνο που την σκέφτομαι τελευταία όλο και πιο πολύ αυτήν την λίμνη... Τώρα ξέρω, γνωρίζω...

Το ΑΥΡΙΟ δεν είναι τόσο μακρινό... Τώρα συνειδητοποιώ ότι πήρα τον δρόμο που δεν έχει επιστροφή... Κι αυτό έχει ξεκινήσει από πολύ παλιά. Η αρχή του κρύβεται πονηρά, επιδέξια μέσα στην ανεμελιά των χαρούμενων νιάτων...

Άλλοτε, έβαζα μεταξύ του μοιραίου δρόμου κι εμένα, ένα αόριστο «Κ ά π ο τ ε», ένα «Α ύ ρ ι ο», χωρίς όρια, τρομερά απόμακρο, έτη φωτός απόμακρο, τυλιγμένο σε ομίχλη, αφάνταστα ακαθόριστο... Τώρα κολυμπάω μέσα σ’ αυτό το «Α ύ ρ ι ο» μη καταλαβαίνοντας πότε βούτηξα στα δυσανάγνωστα νερά του...

Ο χρόνος στροβιλίζεται γύρω μου σ’ έναν περίεργο χορό μέσα στο ημίφως. Με παίρνει από το χέρι σ’ ένα ταγκό γλυκόπικρο, πλανευτικό. Το βιολί χαϊδεύει τ’ αυτιά μου, με καθησυχάζει και συνάμα ο Χρόνος με στροβιλίζει... Με αγκαλιάζει παρηγορητικά... Κρύβει το πρόσωπό μου στο σακάκι του μέσα... Ακουμπάω στο στέρνο του. Με αφήνει να στροβιλιστώ μόνη μου. Στέκεται όμως εμπρός μου... Δεν μου επιτρέπει να χορέψω προς τα πίσω... Μου δείχνει χαμογελώντας συμπονετικά αλλά σταθερά το μπροστινό μονοπάτι... Έρχεται δίπλα μου και όλο χορεύουμε προς την κυανή του ορίζοντα γραμμή...

Το δοξάρι με καθοδηγεί... Γεμίζει η μουσική του με χίλιες εικόνες το μυαλό μου... Χριστουγεννιάτικα ολόφωτα, λαμπερά δέντρα... Ροζ μωρουδιακά, ήχος από σχολικό κουδούνι, φωνούλες μωρών, μυρωδιές από ίντετσι, από γιασεμιά, έγνοιες, φιλιά θαλασσινά και μια πένα που γράφει σ’ ένα τετράδιο φορτωμένο σκέψεις, συναισθήματα, φόβους, αμφιβολίες, χαρές, θλίψη, ευλογία, χαμόγελα... Ένα τετράδιο με φτερά που πετά τριγύρω μου και που η πένα γράφει τις σελίδες του ασταμάτητα μέσα στα αραχνοΰφαντα, χρυσαφένια σύννεφα.

Και ο χρόνος εξακολουθεί να με χορεύει ασταμάτητα, πάνω στο χρυσοχάλκινο βαμμένο μονοπάτι...

Πώς να κρατήσω ακίνητο τον Χρόνο; Πώς να ξεφύγω από το αγκάλιασμά του; Πώς να ξαναβάλω φτερά στα πόδια; Πώς να συμβιβαστώ με τα όσα δεν προλαβαίνω να υφάνω;

Βρίσκομαι σε στιβαρά, υπομονετικά αλλά και αποφασιστικά χέρια... Διακρίνω και μία κάποια αποστασιοποίηση... Είναι η γνώση του αναπόφευκτου, του μοιραίου κι αυτό ο χρόνος το ξέρει καλά... Κι εγώ θέλω να ξανακρύψω το κεφάλι μου μέσα στο σακάκι σου Χρόνε...

Νά ’σαι καλός, ευγενικός μαζί μου... Τρυφερός... Μέσα μου – δες – είμαι πάντα νέα... Μην κοιτάς τα βαμμένα μαλλιά μου... Τι ωραίος ο χορός σου... Με τυλίγει το ημίφως... Εδώ ήθελες να έρθω... Άσε το βιολί να παίζει...

Μαγεμένο δοξάρι συνόδευσέ με απαλά στα χρόνια που έρχονται λευκά, άγνωστα, μυστηριώδη, αινιγματικά...

Ακούω την μουσική σου... Με συντροφεύει... Μόνον μην την σταματάς... Μην σταματάς...

(Εμφανίσεις filonas.gr: 308)