Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ

 ΜΕ ΤΟ ΑΝΟΙΓΜΑ ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ

«Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ»

Διάβασα κάποτε ένα άρθρο που είχε υπογραφή: Κυριακή Στροβοκεφάλου. Με είχε συγκινήσει πολύ και τώρα που είναι αρχή της νέας σχολικής χρονιάς, νομίζω ότι ταιριάζει θαυμάσια να σας αναφέρω την αιτία της συγκινήσεώς μου. Δηλαδή: Η κα Στραβοκεφάλου αναφερόταν στο πολύτιμο έργο του δασκάλου και σε μια σύνθεση γλυπτών, έργο του γλύπτη Θεόδωρου Παπαγιάννη με χορηγό τα Σχολεία Δούκα. Το έργο στήθηκε στην πλατεία Μαδρίτης και είναι μια αναγνώριση στον Δάσκαλο… Σύνθεση από μέταλλο, μάρμαρο και πέτρα. Φαντασθείτε… Αριστερά, όρθιοι τρεις μαθητές. Δεξιά ο Δάσκαλος, όρθιος με το χέρι υψωμένο να δείχνει σ’ έναν πίνακα τη φράση «Κλείσε μέσα στην ψυχή σου την Ελλάδα». Και στο κέντρο, ανάμεσα τους, ένα τοίχος όπου στηρίζεται ο πίνακας και δίπλα του ένα ανοιχτό παραθύρι, για να μας πει, ότι η γνώση προσφέρει ανοιχτό μυαλό και φτερά που σου δίνουν την δυνατότητα να κατακτήσεις τον κόσμο όλον…

Το έργο είναι εμπνευσμένο και καθώς το κοιτώ μου προκαλεί συγκίνηση, χαρά, ανακούφιση, ικανοποίηση, στοργή, υπερηφάνεια.

Ικανοποίηση, γιατί επιτέλους κάποιος σκέφθηκε να τιμήσει τον Δάσκαλο… Αυτή η ευγενική χειρονομία δεν θα έπρεπε να είχε γίνει πιο γνωστή; Θα γέμιζε χαρά τις καρδιές των απανταχού εκπαιδευτικών, η κάποια έστω αναγνώριση του έργου τους. Όταν το συζήτησα με τους συναδέλφους μου στο σχολείο που υπηρετώ, κανείς δεν το ήξερε ούτε είχε ακούσει κάτι σχετικό… Είναι κι αυτό κάτι καλό σαν τα τόσα άλλα καλά που δεν αναφέρονται ούτε στα ψιλά των εφημερίδων, ούτε σαν τριτεύουσες ειδήσεις στα κανάλια, διότι κατά την γνώμη των ιθυνόντων, το καλό δεν «πουλάει»… Κρίμα… Για χιλιοστή φορά να τονίσω ότι ιδίως στους καιρούς που ζούμε χρειαζόμαστε ωραία παραδείγματα, ανώτερες σκέψεις, ζωντανά, θετικά πρότυπα, χρειαζόμαστε να ξαναζωντανέψουμε ξεχασμένα ιδανικά.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση θα μιλήσω για τον Δάσκαλο, τον ήρωα, τον αγωνιστή, τον διαχρονικό… Σε εκείνους που κατά λάθος βρέθηκαν στο χώρο και δεν τιμούν το λειτούργημά τους, δεν θα σταθώ… Σήμερα θα πω δύο παραπανίσιες κουβέντες γι’ αυτό το πρόσωπο που αγωνίζεται ψυχή τε και σώματι για ό,τι πιο ιερό υπάρχει: για τα ΠΑΙΔΙΑ.

Αποδοχές; Μετριότατες σε σχέση με το έργο που προσφέρει. Και με τα νέα μέτρα, ο μισθός του αποδεκατίσθηκε απαράδεκτα. Έγινε μισθός θλιβερός.

Όμως ο Δάσκαλος αν και  αιμορραγεί οικονομικά, παλεύει. Χρέη, δάνεια, φροντιστήρια, αποκατάσταση παιδιών, υγεία, συν το χαράτσι, ο μισθός εξανεμίσθη.

Κι όμως… Ο Δάσκαλος εξακολουθεί να παλεύει…

Τι έλεγε ο Μ. Αλέξανδρος; «Στον πατέρα μου οφείλω το ζην, όμως στο δάσκαλό μου οφείλω το ευ ζην».

Αυτό προσφέρει ο δάσκαλος, παρ’ όλες τις αντίξοες συνθήκες που τον περιζώνουν: το «ευ ζην».

Η μορφή του διαχρονική. Η προσφορά του ανεκτίμητη, καθοριστική. Καλλιεργεί τις παιδικές ψυχές με το φως το αβασίλευτο, των ιδανικών. Γίνεται ο ίδιος αναμμένη δάδα και με το παράδειγμά του φωτίζει τις ζωές των αυριανών πολιτών, των αγαπημένων του μαθητών…

Σκύβει επάνω στα «παιδιά του» με στοργή, με φροντίδα, με υπομονή απροσμέτρητη και κάθε φορά που ένα «παιδί του» πετυχαίνει, πετά ο ίδιος από χαρά, ξέροντας ότι ο μαθητής του κέρδισε στον αγώνα της γνώσης και έτοιμος πια θα μπορεί με εφόδια να αγωνιστεί στον στίβο της ζωής.

Ο Δάσκαλος… Τα χρόνια περνούν, το σώμα γερνάει, όμως η ψυχή του μένει πάντα νέα και η πείρα έρχεται να του χαρίσει την χρυσή ευλογία της ώστε να καταλαβαίνει ακόμα πιο πολύ την ψυχή των μικρών μαθητών του, να συμμερίζεται σαν παιδί τις ανάγκες τους, τα θέλω τους, τις αγωνίες τους, τον προβληματισμό τους.

Ο Κωστής Παλαμάς, στο υπέροχο ποίημά του για τον δάσκαλο, τον προτρέπει να θυσιάσει ό,τι του έμεινε ακόμα και την ύστατη ώρα, αρκεί να σμιλέψει σωστά τις παιδικές ψυχές.

Και μετά τον παρηγορεί βλέποντας ότι η κοινωνία συνήθως ξεχνά την προσφορά του, λέγοντάς του ότι κάποτε το έργο του θα αναγνωρισθεί και προτρέποντάς τον να συνεχίσει να προσφέρει τα ανεκτίμητα δώρα του, τριγύρω. Σας παραθέτω δύο στροφές από το εξαίρετο αυτό ποίημα του μεγάλου μας Κωστή Παλαμά.

«Σμίλεψε πάλι, δάσκαλε, ψυχές.

Κι ό,τι σ’ απόμεινε ακόμη στη ζωή σου, μην τ’ αρνηθείς.

Θυσίασ’ το ως την στερνή πνοή σου…

Τι κι αν πολλοί σ’ έχουνε λησμονήσει;

Θα θυμηθούνε κάποτε κι αυτοί

το βάρος που κρατάς

σαν Άτλαντας στην πλάτη…

Χτίζε, σοφέ της ευτυχίας το παλάτι».

Ο αλησμόνητος ποιητής μας γνώριζε καλά την αξία του σωστού Δασκάλου που, αλύγιστος στις μπόρες των καιρών, διασώζει μέσα από τον κατακλυσμό των αντιξοοτήτων την Ιερά Κιβωτό της Γνώσης, της Αγάπης, των Ιδανικών, της Ιστορίας.

Σηκώνει στην πλάτη του, όντως σαν Άτλαντας, το βάρος τόσων ευθυνών. Το κυριότερο: Την ευθύνη να πλάσει ανθρώπους με Ανθρωπιά, με αξίες, να διαπλάσει χαρακτήρες, να διαμορφώσει προσωπικότητες, να εφοδιάσει με γνώσεις, να μεταδώσει τα ιδανικά μιας τρισχιλιάχρονης ιστορίας. Και πρέπει να μη λυγίσει ποτέ. Να παραμείνει πάντα ευθυτενής με το φως της καλοσύνης και της προσφοράς στο καθαρό μέτωπό του. Αυτός, που δεν υπολογίζει την ώρα, αυτός που δίνει απ’ το υστέρημά του, αυτός που οδηγεί πάντα προς  την πορεία του ήλιου του ολόφωτου, το καράβι της ελπίδας που μεταφέρει το ανεκτίμητο πλήρωμα κάθε χώρας: τα παιδιά της!

Καραβοκύρης αλύγιστος στην ζηλευτή του - γεμάτη ευθύνες -θέση, άξιος καπετάνιος των καιρών, οδηγεί το πλοίο της ζωής ξεκινώντας το ταξίδι του κάθε Σεπτέμβρη ως και τον Ιούνιο, οπότε το αράζει ικανοποιημένος από την γόνιμη πορεία του, έως τον άλλο Σεπτέμβριο πάλι.

Δεν ξέρω τι γίνεται όταν σημάνει η ώρα της σύνταξης. Πιστεύω ότι ο δάσκαλος, όπως και ο παπάς μένει πάντα δάσκαλος. Μέχρι τα βαθιά του γεράματα. Χαρά του, να τον θυμούνται οι παλιοί μαθητές του. Ξυπνητήρι στα όνειρά του, το κουδούνι του σχολείου. Βάλσαμο οι φωνές των παιδιών στα διαλείμματα…

Τώρα είναι φθινόπωρο… Το Καράβι της Γνώσης μόλις έχει ξεκινήσει. Τι κι αν εφέτος στο αμπάρι δεν υπάρχουν όσα έπρεπε βιβλία; Τα αναπληρώνει η θέληση και το πάθος τού κάθε Καπετάνιου – Δασκάλου.  Στο κατάστρωμα, σαν φωτεινές πυγολαμπίδες, σαν μικροί ήλιοι, οι ναύτες – μαθητές και μαθήτριες. Είμαι σίγουρη, ότι τον Ιούνιο που θα δέσει στον όρμο της ξεγνοιασιάς το πλεούμενο, το ταξίδι θα έχει αίσια ολοκληρωθεί και το έργο πιθανόν να είναι πιο γόνιμο από ποτέ. Γιατί ο Δάσκαλος έχει μάθει να αγωνίζεται, να προσφέρει, να μην τα εγκαταλείπει ποτέ, κάνοντας πράξη την παροιμία: «Ο καλός ο καπετάνιος στην φουρτούνα φαίνεται».

Είμαι σίγουρη ότι ούριος άνεμος θα συντροφεύει το ταξίδι μας. Το ξέρω, το γνωρίζω, το υπογράφω γιατί με υπηρηφάνεια ανήκω κι εγώ σ’ αυτήν την ξεχωριστή ράτσα, την ράτσα των Δασκάλων. Είμαι μια από αυτούς… 

(Εμφανίσεις filonas.gr: 3.754)