Μέρος 2ο
Ξέρουμε ότι υπάρχουν διάφορες διαβαθμίσεις στον αυτισμό. Ένα παιδάκι με «ελεγχόμενο» αυτισμό είχα στην Γ΄ και Δ΄ τάξη. Ήταν τελείως κλεισμένο στον εαυτό του. Όμορφος σαν άγγελος. Και απόμακρος. Θυμάμαι καθόμουν πάνω στο θρανίο του, τον κοίταζα στα μάτια και παρέδιδα μάθημα. Δεν με άκουγε. Ξαφνικά, άρχιζε να τραγουδάει τραγούδια του Μάνου Λοΐζου. Μια φορά είχε έρθει στην τάξη σχολικός σύμβουλος και ο Ηλίας (ας πούμε) σηκώθηκε, τον έπιασε απ’ το παντελόνι και τον ρώτησε: «Από πού το πήρες;».
Ο σύμβουλος, που είχε έρθει με ύφος, έμεινε σύξυλος. Δεν ήξερε πώς να φερθεί… Πήρα τον Ηλία από το χέρι και ξαναγυρίσαμε στο θρανίο του. Με ρώτησε τι έχει το παιδί, πώς τα καταφέρνει και όταν χτύπησε το κουδούνι για διάλειμμα, έφυγε βιαστικά, φανερά ανακουφισμένος...
Οι γονείς του παιδιού ήταν και οι δύο γιατροί. Η μητέρα δεν τον είχε αποδεχτεί, ο πατέρας όμως έβαζε σε δεύτερη μοίρα την καριέρα του και αφοσιώθηκε στο παιδί τους. Δεν μπορούσε να πάει σε σεμινάρια, να λειτουργήσει κανονικά το ιατρείο του, γιατί έπρεπε να διαβάζει τον Ηλία... Αυτά μου τα εκμυστηρεύτηκε ο ίδιος, όχι αμέσως. Τον προσέγγισα πρώτα εγώ. Είχαμε τη δεύτερη συγκέντρωση γονέων και του είπα: «Στέκομαι μπροστά στον Ηλία, του μιλώ και δεν με ακούει. Πιστεύω ότι κατεβάζει ρολά. Να μη με ακούει δηλαδή συνειδητά, ώστε να καθίσετε εσείς οπωσδήποτε μαζί του και να τον διαβάσετε. Επιζητεί την παρουσία σας και την προσοχή σας… Θα μου πείτε τι συμβαίνει; Ο δάσκαλος είναι σαν τον παπά. Δεν αποκαλύπτει, πρέπει όμως να γνωρίζει, ώστε να βοηθήσει».
Με κοίταξε με κάποια έκπληξη και άρχισε να μου μιλά. Για το είδος αυτισμού του Ηλία, για την παραμελημένη καριέρα του, για τη μη αποδοχή του γιου τους εκ μέρους της συζύγου του. Το είχα καταλάβει, απλώς αναρωτιόμουν γιατί οι γονείς δεν μιλούν ειλικρινά με το δάσκαλο, ώστε να κάνουν το έργο του ευκολότερο… Θα μου πείτε ότι είναι κάτι σαν οικογενειακή ομερτά, αλλά αυτό δεν βγάζει πουθενά. Έδειξα όλη μου την αγάπη στον Ηλία. Έφευγε τάμπουλα-ράζα και ερχόταν γραμμένος και προσεγμένος. Είχε κερδίσει την όλη προσοχή του πατέρα του. Μα και οι δικοί μου οι κόποι δεν πήγαν χαμένοι. Μπορεί να μη μου έδειχνε κανένα συναίσθημα, αλλά κατέγραφε τη δική μου συμπεριφορά και μετά από κάποια χρόνια, σε ώρα διαλείμματος, άνοιξε η πόρτα της τάξης όπου βρισκόμουν και εμφανίστηκε ο Ηλίας, ένα γυμνασιόπαιδο χαμογελαστό και ο πατέρας του. Είχε βάλει και το βάρος που χρειαζόταν. Ακόμα και το βάδισμά του είχε στρώσει. Με πλησίασαν με φωτεινό πρόσωπο και, επιτέλους! Μου χαμογέλασε! Το είχα καημό. Δύο χρόνια δασκάλα του, δεν είχα δει το χαμόγελό του. Μόνο μια μέρα, στο διάλειμμα, καθώς ήταν ακουμπισμένος στην κολόνα, έκανε ένα «Α!» και όλο του το πρόσωπο έλαμψε από χαρά! Κοίταξα έκπληκτη προς το μέρος που εστίαζε το βλέμμα του και τον είδα να τρέχει με τον άνισο διασκελισμό του προς μία κυρία που ερχόταν. Ήταν η μαμά του, αυτή που δεν μπορούσε να καταλάβει πώς από δύο γιατρούς βγήκε ένα τόσο ιδιαίτερο παιδί. Και ζήλεψα τότε που εγώ δεν είχα γίνει αποδέκτης ενός τέτοιου χαμόγελου… Να όμως που μετά από τέσσερα χρόνια, ήρθε η ώρα να πάρω το δώρο μου.
«Τι κάνεις Πολυάνθη; Είσαι καλά; Χαίρομαι πολύ που σε βλέπω!». Και μου χάρισε το πολυπόθητο χαμόγελό του! Πέταξα απ’ τη χαρά μου!
«Πάμε πολύ καλά τώρα Πολυάνθη'', είπε ο πατέρας, πιο γαλήνιος από ποτέ…
Να που ο Ηλίας δεν με είχε ξεχάσει… Κατέγραφε τα πάντα στο μυαλό του και την κατάλληλη στιγμή, μου απέδωσε τα εύσημα. Τίποτα δεν είχε χαθεί, τίποτα δεν είχε ξεχάσει! Η θυσία του πατέρα του, που δεν κουράστηκε και έμεινε δίπλα του όλα αυτά τα χρόνια, εις βάρος της καριέρας του, απέδωσε τα μάλα... Δεν θα ήταν τόσο εύκολη η ζωή, αλλά είχαν ήδη βρει τον δρόμο προσέγγισης και κοινωνικής επαφής... Είχαν κάνει τεράστια βήματα προς τα μπροστά...
Άλλη περίπτωση ιδιάζουσα ήταν ο Αλκιβιάδης (ας πούμε). Τον έφερε μέσα στην τάξη η ψυχολόγος του σχολείου. Σίγουρα από την ταραχή του ή την αμηχανία του μπροστά στα καινούργια παιδιά, φέρθηκε περίεργα. Γύρισε και έπιασε το στήθος της ψυχολόγου και μετά άρχισε να της τραβά το βραχιόλι. Τον ηρέμησα και τον έβαλα να καθίσει σε ένα θρανίο. Με είχαν προειδοποιήσει ότι το παιδί είχε μία ιδιάζουσα συμπεριφορά, ότι είχε φύγει από το άλλο σχολείο, διότι δεν αφομοιώθηκε από την ομάδα και ότι ο δείκτης νοημοσύνης του ήταν υψηλότατος.
Γρήγορα όλοι μας γνωρίσαμε τον ξεχωριστό χαρακτήρα του.
«Τετράδια Αλκιβιάδη ; Bιβλίq;Aδεια η τσάντα...».
«Δεν τα χρειάζομαι, ξέρω τα πάντα απ ‘έξω και ανακατωτά».
Μόνο δύο τετράδια ελληνικών και αριθμητικής καταφέραμε να φέρει. ;;Όμως όντως, ό,τι και να τον ρωτούσες, το γνώριζε. Στο μάθημα των αγγλικών, που ούτε τετράδιο δεν έφερε ποτέ, στο τέλος της χρονιάς ήξερε αγγλικά καλύτερα από τα άλλα παιδιά.
Το θέμα ήταν η συμπεριφορά του. Μια φορά έγραψε μια βρισιά πάνω στο πρώτο θρανίο για τον ποπό της … Χάρις Αλεξίου! Συχνά – πυκνά «έβαζε χέρι» στα κορίτσια και συνεχώς έλεγε πονηρές και με σεξουαλικά υπονοούμενα λέξεις. Του μιλούσα συνεχώς, του εξηγούσα, μου έλεγε ΝΑΙ και μετά πάλι τα ίδια.
Δεν αργήσαμε να έχουμε τις πρώτες αντιδράσεις από τους θορυβημένους γονείς.
«Και τι κατάσταση είναι αυτή;… Είπε στην κόρη μου αυτή την κουβέντα…'' ''Σήκωσε τη φούστα της κόρης μου…'' '' Έκανε εκείνο, έκανε τ’ άλλο…».
Είπαμε να δώσουμε μια ευκαιρία. Οι γονείς του ήταν μορφωμένοι άνθρωποι, αλλά σαν αντίλογο στα παράπονα των γονέων, έλεγαν πως ο Αλκιβιάδης έχει υψηλό δείκτη νοημοσύνης και δεν μπορεί να διαχειριστεί την ευφυΐα του, γιατί παραμένει παιδί.
Και μια μέρα έρχεται και με βρίσκει η μαμά μιας μαθήτριάς μου, που ήταν παιδίατρος. Είχαν πάει κάποιοι γονείς στο πάρτυ του Αλκιβιάδη, για να δείξουν ότι τον αποδέχονται. Μου είπε λοιπόν η παιδίατρος:
«Κυρία Πολυάνθη, το σπίτι του Αλκιβιάδη, είναι γεμάτο με πίνακες που απεικονίζουν σώματα γυμνά. Καθόταν και έδειχνε στα παιδιά μας τις ανατομικές λεπτομέρειες των σωμάτων. Ακόμη και στην παιδική του κρεβατοκάμαρα, υπήρχε πίνακας γυμνής γυναίκας και μάλιστα όχι ακριβώς πίνακας, ένα είδος αφίσας με τονισμένα τα επίμαχα σημεία. Αν όλη μέρα βλέπει γυμνά, τι θέλετε να κάνει; Δεν βλέπουν οι γονείς του ότι του εξάπτουν έτσι τη φαντασία; Το παιδί όλο για σεξ μιλάει, δεν θα έπρεπε να είναι κάπως θορυβημένοι;».
Οι γονείς του Αλκιβιάδη, όπως ισχυρίζοντο οι ίδιοι, ήταν άνθρωποι με ανοιχτό μυαλό και ευρεία μόρφωση πάνω σε πληθώρα θεμάτων. Δικαιολογούσαν τα πάντα στον Αλκιβιάδη και επαναλάμβαναν ότι η υψηλή του νοημοσύνη τον κάνει, κατά κάποιον τρόπο, «ιδιαίτερο», κάτι που οι άλλοι δεν μπορούν να αντιληφθούν. Και ξαναλέω ότι οι γονείς ήταν μορφωμένοι.
Ως δασκάλα και ως μάνα, απορούσα που δεν αντιμετώπιζαν την πρώιμη σεξουαλική αναρώτηση του παιδιού τους. Έχεις κύριε έναν γιο που ήδη αναρωτιέται υπέρ του δέοντος για σεξουαλικά ζητήματα, και του κρεμάς στο δωμάτιό του πληθωρικές γυμνές γυναίκες; Αυτό είναι το ελεύθερο πνεύμα; Να ξυπνήσεις δηλαδή κι άλλο τον δαίμονα του σεξ που έχει ήδη αρχίσει να διαφαίνεται; Δεν μπορούσατε να φροντίζατε ώστε να τον αποκοιμίζατε για λίγο ακόμη ή να μετριάζατε την έντασή της ενασχόλησής του με αυτόν τον τομέα;
Εδώ δεν βρήκα τη χρυσή τομή που ηρεμεί και συγκρατεί τα πράγματα.
Όλη τη χρονιά στάθηκε πλάι του η ψυχολόγος του σχολείου, η οποία αποσοβούσε τις διάφορες καταστάσεις. Στα μαθήματα αρίστευσε. Οι σχέσεις του με τα κορίτσια ήταν πολεμικές. Παρ’ όλη την προσπάθεια όλων των συναδέλφων, είχαμε το νου μας φυσικά, στο διάλειμμα, ο Αλκιβιάδης πείραζε ακόμη και λεκτικά τα κορίτσια. Οι γονείς έκαναν διάβημα στον Διευθυντή και την άλλη χρονιά ο Αλκιβιάδης δεν γράφτηκε στο σχολείο μας.
Για τον τρόπο που ερμηνεύουν κάποιοι το «ελεύθερο πνεύμα» και το «ανοιχτό μυαλό» είναι το παρακάτω γεγονός:
Συνάδελφος που έκανε μάθημα ιδιαίτερο, καλέστηκε στο πάρτυ γενεθλίων του παιδιού. Ο μπαμπάς εκινείτο στους χώρους των γκαλερί, των μεγάλων επενδύσεων και της μοντέρνας τέχνης. Μας είπε λοιπόν ότι βρέθηκε σε ένα τεράστιο σπίτι που τα άκρα της σκάλας που έφερνε στον πάνω όροφο είχαν το σχήμα του φαλλού. Μου έδειξε και φωτογραφίες από το πάρτυ. Μέσα σε μια αίθουσα με λευκούς τοίχους, ζωγραφισμένους όλους με τεράστιες φιγούρες από το Κάμα Σούτρα, η τάξη του μικρού, ένα σωρό χαρούμενα παιδάκια, τραγουδούσαν το: «Να ζήσεις Φράνκο και Χρόνια Πολλά!» στον μικρό οικοδεσπότη που έσβηνε τα κεράκια στην τούρτα γενεθλίων. Εντελώς παράταιρο θέαμα… Μικρά παιδιά με φόντο γιγάντιες ασπρόμαυρες φιγούρες των πολλαπλών τρόπων ερωτικής συνεύρεσης… Ήταν τελείως άσχετο, σαν ύβρις στην αθωότητα. Ρωτήσαμε την αντίδραση των γονέων όταν είδαν την διακόσμηση και μας είπε ότι είχαν μείνει άφωνοι. Εντάξει… Ο μπαμπάς ήταν στο χώρο της τέχνης, είχε όμως και ένα παιδί, δεν θα έπρεπε να σκεφτεί το περιβάλλον στο οποίο θα μεγάλωνε ο γιος του; Δεν θα είχε επηρεαστεί ούτε στο ελάχιστο από τα ερωτικά συμπλέγματα που κάλυπταν τους τοίχους, του σπιτιού του; Και πόσο άνετος είσαι όταν καλείς κόσμο στο συγκεκριμένο διαμέρισμα; Οι εν λόγω γονείς φαίνεται ότι ήταν πάρα πολύ άνετοι, μη έχοντας το μέτρο ισορροπίας μέσα τους. Ο γιος τους ήταν στο Δημοτικό, ένα καλό, ήσυχο παιδάκι. Μετά χαθήκαμε… Δεν γνωρίζω την περαιτέρω εξέλιξή του. Εκείνο που γνωρίζω όμως είναι, ότι συχνά οι άνθρωποι δεν έχουν τις ιδιαίτερες ευαισθησίες που σε κάνουν γονιό. Εμμένουν στις ιδέες τους, παρασυρόμενοι από στρώματα ανθρώπων μιας κάποιας άλλης συμπεριφοράς, πολύ «τραβηγμένης», που δεν συνάδει με την προσεκτική ανατροφή ενός παιδιού… Θα ανεβαίνει παιδί Δημοτικού τη σκάλα του σπιτιού του και θα πιάνεται από φαλλούς; Θα αφαιρείται στο σαλόνι, προσπαθώντας να ξεμπλέξει τα γλαφυρά ερωτικά ζευγαρώματα του τοίχου; Γιατί να τα δουν όλα αυτά τα αθώα παιδικά ματάκια του, τόσο νωρίς; Ποιος φταίει; Ποιος δεν έχει μέτρο; Η απάντηση είναι καταπέλτης: Ο ίδιος του ο γονιός…
Όταν ήμουν στο δημόσιο με 75 τοις εκατό παιδιά από άλλες χώρες, θέλησα να μάθω αν οι γονείς δέρνουν τα παιδιά τους, γιατί είχα ακούσει ότι από μία συγκεκριμένη χώρα, πίπτει ράβδος στο σπίτι, κανονικότατα. Ξεκίνησα λέγοντάς τους αν τους άρεσε και σήμερα η ζωγραφιά που τους είχα πίσω από την φωτοτυπία της γραμματικής και πιάσαμε κουβέντα... ''Και πού να σας τα λέω παιδιά μου!! Ο μπαμπάς μου που ήταν υπέροχος άνθρωπος, μου έδωσε ένα σκαμπίλι μία και μοναδική φορά, διότι είχα ζωγραφίσει μία κοπέλα με μπικίνι!!!! Τόσο αυστηρός ήταν σε κάποια θέματα!!!!'' Χαμός στην τάξη!!! Χέρια σηκώθηκαν από παντού και όλοι ήθελαν κάτι να πουν!!!'''Κυρία, Κυρία!!!! Να σας πω!!!'' ''Κι εγώ, κυρία θέλω να μιλήσω!! Ακούστε!!!
Ειχα καταφέρει τον σκοπό μου... Αφού και η δασκάλα μας τις έφαγε, γιατί να μην πω την δική μου περίπτωση;; Μπήκε τάξη, είπαμε πως θα κρατήσουμε σειρά προτεραιότητας και άρχισε ο καθένας να μου φανερώνει αυτό που δεν ήταν το πρώτο θέμα στις συζητήσεις τους... Αποτέλεσμα; Στα 24 παιδιά, δύο τα χτυπούσαν στον ποπό, τρία τους τραβούσαν τ' αυτιά, τέσσερα έτρωγαν και κανένα χαστούκι, κάποια τους τραβούσαν το μαλλί... Μου έκανε εντύπωση, γιατί οι γονείς ήταν πολύ νέοι και πίστευα πως δεν θα χειροδικούσαν ούτε γι' αστείο... Και όμως... Τα παιδιά από την χώρα που είχα ακούσει, όντως τα χτυπούσαν πιο πολύ...''Εμένα ο μπαμπάς μού τραβάει το αυτί, όταν τσακώνομαι με την αδελφή μου, αλλά δεν με πειράζει, ξέρω ότι με αγαπάει πολύ...'' ''Να πείτε στους γονείς σας, ότι δεν πρέπει να σας χτυπούν στο κεφάλι... Είναι πολύ επικίνδυνο, μπορεί να πάθετε καμιά ζημιά...'' ''Εμένα ο μπαμπάς μου είναι στρατιωτικός και θέλει να ακούω με το πρώτο. Αν δεν ακούσω, η μαμά με χτυπάει στις γάμπες''. Μίλησαν αγόρια και κορίτσια. Προβληματίστηκα... Την σήμερον ημέρα, γονείς νεαροί, μοντέρνοι, να χτυπούν τα παιδιά τους; Το σοκ το έπαθα στο διάλειμμα. Η Φρόσω-ας την πούμε έτσι-, δεν βγήκε να παίξει. Όταν μείναμε μόνες, ήρθε στην έδρα, κατέβασε το κεφαλάκι της, σήκωσε το μανίκι του φορέματός της και μου έδειξε το μπράτσο της... ''Τι είναι αυτά Φροσούλα μου; Γδάρθηκες πουθενά;'' Δεν ήθελα να πιστέψω αυτό στο οποίο πήγε το μυαλό μου... Κι όμως... ''Είναι νυχιές κυρία... Όταν αργώ να τελειώσω τα μαθήματά μου, με αρπάζει η μαμά άγρια και ή μου τραβάει το αυτί ή με πιάνει από την κοτσίδα ή με γραπώνει από τα μπράτσα... Και πονάω... Αλλά μην της πείτε τίποτε, γιατί θα θυμώσει που σας τα μαρτύρησα και θα με σπάσει στο ξύλο....'' Τα είχα χαμένα... Νυχιές; Και δεν μου είχε δώσει τέτοια εντύπωση η μητέρα της... Και το ψυχάκι μου δεν είχε μιλήσει μες στην τάξη, γιατί ντρεπόταν... Θα έπρεπε να κάνω κάτι σύντομα, αλλά χωρίς να δημιουργήσω προβλήματα στο κοριτσάκι μου... ''Κάνε υπομονή Φροσύνη μου κι εγώ θα βρω τρόπο, χωρίς να φανεί ότι εσύ μου είπες τίποτα... Η μαμά σε αγαπάει, αλλά θα βρούμε τρόπο να μην σε ξαναγρατσουνίσει... Εντάξει χρυσό μου; Έλα τώρα να σου δώσω ένα μεγάλο φιλί και τρέχα στην αυλή να προλάβεις να παίξεις λίγο!...''
Σκέφτηκα πολύ το θέμα, το κουβέντιασα και με τον Διευθυντή μου, που του φάνηκε ιδανική η λύση που είχα βρει... Έστειλα λοιπόν σημείωμα σε όλους τους γονείς μου και τους παρακαλούσα στην μηνιαία συνάντηση των γονέων και κηδεμόνων, να έρθουν όλοι, για να συζητήσουμε θέματα που μας αφορούν όλους... Και πράγματι... Μπορεί να μην ήρθαν όλοι, ήρθε όμως η πλειοψηφία. Τους μίλησα για τον τρόπο που πρέπει να βοηθούν τα παιδιά τους στο διάβασμα, για την χριστουγεννιάτικη γιορτή μας, για τον ελάχιστο χρόνο που έχουν τα παιδιά να παίξουν και τους τόνισα ότι, αν βλέπουν πως δεν τους φθάνει ο χρόνος, ας σκεφθούν να μετριάσουν τις εξωσχολικές δραστηριότητές τους, ώστε να μπορούν οι μικροί μαθητές μας, να παίρνουν και μια ανάσα. Κι εκεί που συζητούσαμε, τους πέταξα κάτι πού είχε συμβεί όταν ήμουν νεαρή δασκάλα, ως τώρα γενόμενο... Έπρεπε από κάπου να πιαστώ για να μπω στο θέμα που μ' έκαιγε...
''Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο ταραχτήκαμε όλοι με αυτό που συνέβη με κάποιον συνάδελφο... Τον φούρκισε ένας άταχτος μαθητής και του άστραψε ένα σκαμπίλι που έπιασε και το αυτί του παιδιού... Δεν ήξερε όμως ότι ο μαθητής του είχε πρόβλημα ακοής... Τώρα θα περάσει πειθαρχικό και να σας πω κάτι; Δεν είναι λύση το ξύλο... Ο συνάδελφος έπρεπε να βρει άλλον τρόπο να φέρει ηρεμία στην τάξη του... Παραλίγο να αφήσει το παιδί κουφό. Το ξύλο είναι η εύκολη λύση. Δεν πιστεύω να δέρνει κανείς από σας το παιδί του; Γιατί αν μου πει κανείς σας ΝΑΙ, θα τον βάλω τιμωρία!!!'' Ξέσπασαν γέλια. ''Εγώ του δίνω καμιά ανάποδη, όχι συχνά, αλλά όταν κάνει βλακείες ή όταν μου κρύβει τι έχει να διαβάσει! Τι τιμωρία θα μου βάλετε;'' Γέλια από παντού. ''Εσείς κύριε Κώστα μου, θα γράψετε 1000 φορες, ΤΟ ΠΟΛΥ- ΠΟΛΥ, ΝΑ ΤΟΥ ΔΩΣΩ ΜΙΑ ΣΤΟΝ ΠΟΠΟ ΤΟΥ!!'' Ξανά γέλια κι έτσι βρήκα την ευκαιρία και τους μίλησα για το ξύλο και τις ολέθριες συνέπειές του στην παιδική ψυχή... Ανάμεσα ήταν και η μαμά που γρατζούνιζε την Φροσούλα... Έφερα του κόσμου τα παραδείγματα, είπα πόσο άνισο είναι ένας μεγάλος να ορθώνεται σαν γίγαντας πάνω από έναν μικρότερό του, τι σημάδια μένουν στις παιδικές καρδιές, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα υπάρχουν όρια... Τα όρια είναι απαραίτητα ίδίως στο Δημοτικό, δίνουν μιαν ασφάλεια στο παιδί, αλλά τα όρια δεν είναι το ξύλο... '' Κι αν είστε κουρασμένοι, τι σας φταίει ο γιος ή η κόρη σας; Ξέρω, η ζωή είναι σκληρή, αλλά δεν μπορούμε να ξεσπάμε στον πιο αδύνατο κρίκο ερχόμενοι σπίτι, φορτωμένοι νεύρα... Δεν σας ζήτησαν τα παιδιά σας να γεννηθούν... Εσείς τα φέρατε στον κόσμο και είμαι σίγουρη ότι θέλετε να περνάνε καλά.. Γι αυτό και λιώνετε στην δουλειά.. Μην ξεχνάτε όμως, ότι το παιδί δεν ζει μόνον με καλό φα'ί' ή δώρα που κάνουμε για να θολώσουμε την απουσία μας... Θέλει αγάπη, στοργή, την αμέριστη συμπαράστασή σας, θέλει την παρουσία σας, την ενεργό συμμετοχή σας στην ζωή του... Θέλει την σκιά σας... Τι να κάνει έναν πατέρα που απαιτεί νεκρική σιγή σπίτι του ή μια πολυάσχολη μάνα που μοιράζεται δεξιά κι αριστερά και δεν βρίσκει δυο- τρεις ώρες να σκύψει πάνω από το παιδί της, να το ρωτήσει πώς πήγε στο σχολείο, αν θέλει κάποια βοήθεια στο διάβασμα, αν είναι ευτυχισμένο στο σχολείο, αν η δασκάλα του τον αγαπάει ή αν κάποιο παιδί το ενοχλεί;; Μην ξεχνάτε τις υποχρεώσεις σας ως γονείς, μπροστά στα καθημερινά άγχη και τις έγνοιες για την επιβίωση... Δύσκολος ο ρόλος του γονέα, αλλά συναρπαστικός... Φανταστείτε πώς θα καμαρώνετε,σαν δείτε αύριο ότι δώσατε στην κοινωνία έναν ισορροπημένο, χαρούμενον άνθρωπο!!!!''
Ή επιτυχία της συγκεκριμένης συνάντησης γονέων, ήταν πρωτοφανής!!! Βλέπετε μιλήσαμε από καρδιάς και οι γονείς το κατάλαβαν, το ένιωσαν, συμμετείχαν και το εκτίμησαν... Η Φρόσω μου, έκαμε καιρό να μου ξαναδείξει γρατζουνιές. Την ρωτούσα συχνά και μόνον άλλες δυο φορές είχαμε πάλι το ίδιο κρούσμα ως το τέλος του σχολικού έτους. Στην χριστουγεννιάτικη γιορτή, η μαμά της, τής έφτιαξε ένα ωραιότατο φόρεμα και πάντα ερχόταν έκτοτε στις συγκεντρώσεις γονέων... Πιστεύω ότι εμείς οι δάσκαλοι μπορούμε να καταφέρουμε πολλά, αρκεί να μην είμαστε αδιάφοροι στα γεγονότα που θα συναντήσουμε... Κι αν δεν πετύχουμε εκατό στα εκατό αυτό που θέλουμε, να ξέρουμε ότι και για μία μόνον νίκη, η προσπάθειά μας αξίζει.... Και θα έχουμε και την ψυχική ευφορία, ότι εμείς, προσπαθήσαμε και το παλέψαμε!!!
Όταν ήμουν στο δημόσιο με 75 τοις εκατό παιδιά από άλλες χώρες, θέλησα να μάθω αν οι γονείς δέρνουν τα παιδιά τους, γιατί είχα ακούσει ότι από μία συγκεκριμένη χώρα, πίπτει ράβδος στο σπίτι, κανονικότατα. Ξεκίνησα λέγοντάς τους αν τους άρεσε και σήμερα η ζωγραφιά που τους είχα πίσω από την φωτοτυπία της γραμματικής και πιάσαμε κουβέντα... ''Και πού να σας τα λέω παιδιά μου!! Ο μπαμπάς μου που ήταν υπέροχος άνθρωπος, μου έδωσε ένα σκαμπίλι μία και μοναδική φορά, διότι είχα ζωγραφίσει μία κοπέλα με μπικίνι!!!! Τόσο αυστηρός ήταν σε κάποια θέματα!!!!'' Χαμός στην τάξη!!! Χέρια σηκώθηκαν από παντού και όλοι ήθελαν κάτι να πουν!!!'''Κυρία, Κυρία!!!! Να σας πω!!!'' ''Κι εγώ, κυρία θέλω να μιλήσω!! Ακούστε!!!
Ειχα καταφέρει τον σκοπό μου... Αφού και η δασκάλα μας τις έφαγε, γιατί να μην πω την δική μου περίπτωση;; Μπήκε τάξη, είπαμε πως θα κρατήσουμε σειρά προτεραιότητας και άρχισε ο καθένας να μου φανερώνει αυτό που δεν ήταν το πρώτο θέμα στις συζητήσεις τους... Αποτέλεσμα; Στα 24 παιδιά, δύο τα χτυπούσαν στον ποπό, τρία τους τραβούσαν τ' αυτιά, τέσσερα έτρωγαν και κανένα χαστούκι, κάποια τους τραβούσαν το μαλλί... Μου έκανε εντύπωση, γιατί οι γονείς ήταν πολύ νέοι και πίστευα πως δεν θα χειροδικούσαν ούτε γι' αστείο... Και όμως... Τα παιδιά από την χώρα που είχα ακούσει, όντως τα χτυπούσαν πιο πολύ...''Εμένα ο μπαμπάς μού τραβάει το αυτί, όταν τσακώνομαι με την αδελφή μου, αλλά δεν με πειράζει, ξέρω ότι με αγαπάει πολύ...'' ''Να πείτε στους γονείς σας, ότι δεν πρέπει να σας χτυπούν στο κεφάλι... Είναι πολύ επικίνδυνο, μπορεί να πάθετε καμιά ζημιά...'' ''Εμένα ο μπαμπάς μου είναι στρατιωτικός και θέλει να ακούω με το πρώτο. Αν δεν ακούσω, η μαμά με χτυπάει στις γάμπες''. Μίλησαν αγόρια και κορίτσια. Προβληματίστηκα... Την σήμερον ημέρα, γονείς νεαροί, μοντέρνοι, να χτυπούν τα παιδιά τους; Το σοκ το έπαθα στο διάλειμμα. Η Φρόσω-ας την πούμε έτσι-, δεν βγήκε να παίξει. Όταν μείναμε μόνες, ήρθε στην έδρα, κατέβασε το κεφαλάκι της, σήκωσε το μανίκι του φορέματός της και μου έδειξε το μπράτσο της... ''Τι είναι αυτά Φροσούλα μου; Γδάρθηκες πουθενά;'' Δεν ήθελα να πιστέψω αυτό στο οποίο πήγε το μυαλό μου... Κι όμως... ''Είναι νυχιές κυρία... Όταν αργώ να τελειώσω τα μαθήματά μου, με αρπάζει η μαμά άγρια και ή μου τραβάει το αυτί ή με πιάνει από την κοτσίδα ή με γραπώνει από τα μπράτσα... Και πονάω... Αλλά μην της πείτε τίποτε, γιατί θα θυμώσει που σας τα μαρτύρησα και θα με σπάσει στο ξύλο....'' Τα είχα χαμένα... Νυχιές; Και δεν μου είχε δώσει τέτοια εντύπωση η μητέρα της... Και το ψυχάκι μου δεν είχε μιλήσει μες στην τάξη, γιατί ντρεπόταν... Θα έπρεπε να κάνω κάτι σύντομα, αλλά χωρίς να δημιουργήσω προβλήματα στο κοριτσάκι μου... ''Κάνε υπομονή Φροσύνη μου κι εγώ θα βρω τρόπο, χωρίς να φανεί ότι εσύ μου είπες τίποτα... Η μαμά σε αγαπάει, αλλά θα βρούμε τρόπο να μην σε ξαναγρατσουνίσει... Εντάξει χρυσό μου; Έλα τώρα να σου δώσω ένα μεγάλο φιλί και τρέχα στην αυλή να προλάβεις να παίξεις λίγο!...''
Σκέφτηκα πολύ το θέμα, το κουβέντιασα και με τον Διευθυντή μου, που του φάνηκε ιδανική η λύση που είχα βρει... Έστειλα λοιπόν σημείωμα σε όλους τους γονείς μου και τους παρακαλούσα στην μηνιαία συνάντηση των γονέων και κηδεμόνων, να έρθουν όλοι, για να συζητήσουμε θέματα που μας αφορούν όλους... Και πράγματι... Μπορεί να μην ήρθαν όλοι, ήρθε όμως η πλειοψηφία. Τους μίλησα για τον τρόπο που πρέπει να βοηθούν τα παιδιά τους στο διάβασμα, για την χριστουγεννιάτικη γιορτή μας, για τον ελάχιστο χρόνο που έχουν τα παιδιά να παίξουν και τους τόνισα ότι, αν βλέπουν πως δεν τους φθάνει ο χρόνος, ας σκεφθούν να μετριάσουν τις εξωσχολικές δραστηριότητές τους, ώστε να μπορούν οι μικροί μαθητές μας, να παίρνουν και μια ανάσα. Κι εκεί που συζητούσαμε, τους πέταξα κάτι πού είχε συμβεί όταν ήμουν νεαρή δασκάλα, ως τώρα γενόμενο... Έπρεπε από κάπου να πιαστώ για να μπω στο θέμα που μ' έκαιγε...
''Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο ταραχτήκαμε όλοι με αυτό που συνέβη με κάποιον συνάδελφο... Τον φούρκισε ένας άταχτος μαθητής και του άστραψε ένα σκαμπίλι που έπιασε και το αυτί του παιδιού... Δεν ήξερε όμως ότι ο μαθητής του είχε πρόβλημα ακοής... Τώρα θα περάσει πειθαρχικό και να σας πω κάτι; Δεν είναι λύση το ξύλο... Ο συνάδελφος έπρεπε να βρει άλλον τρόπο να φέρει ηρεμία στην τάξη του... Παραλίγο να αφήσει το παιδί κουφό. Το ξύλο είναι η εύκολη λύση. Δεν πιστεύω να δέρνει κανείς από σας το παιδί του; Γιατί αν μου πει κανείς σας ΝΑΙ, θα τον βάλω τιμωρία!!!'' Ξέσπασαν γέλια. ''Εγώ του δίνω καμιά ανάποδη, όχι συχνά, αλλά όταν κάνει βλακείες ή όταν μου κρύβει τι έχει να διαβάσει! Τι τιμωρία θα μου βάλετε;'' Γέλια από παντού. ''Εσείς κύριε Κώστα μου, θα γράψετε 1000 φορες, ΤΟ ΠΟΛΥ- ΠΟΛΥ, ΝΑ ΤΟΥ ΔΩΣΩ ΜΙΑ ΣΤΟΝ ΠΟΠΟ ΤΟΥ!!'' Ξανά γέλια κι έτσι βρήκα την ευκαιρία και τους μίλησα για το ξύλο και τις ολέθριες συνέπειές του στην παιδική ψυχή... Ανάμεσα ήταν και η μαμά που γρατζούνιζε την Φροσούλα... Έφερα του κόσμου τα παραδείγματα, είπα πόσο άνισο είναι ένας μεγάλος να ορθώνεται σαν γίγαντας πάνω από έναν μικρότερό του, τι σημάδια μένουν στις παιδικές καρδιές, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα υπάρχουν όρια... Τα όρια είναι απαραίτητα ίδίως στο Δημοτικό, δίνουν μιαν ασφάλεια στο παιδί, αλλά τα όρια δεν είναι το ξύλο... '' Κι αν είστε κουρασμένοι, τι σας φταίει ο γιος ή η κόρη σας; Ξέρω, η ζωή είναι σκληρή, αλλά δεν μπορούμε να ξεσπάμε στον πιο αδύνατο κρίκο ερχόμενοι σπίτι, φορτωμένοι νεύρα... Δεν σας ζήτησαν τα παιδιά σας να γεννηθούν... Εσείς τα φέρατε στον κόσμο και είμαι σίγουρη ότι θέλετε να περνάνε καλά.. Γι αυτό και λιώνετε στην δουλειά.. Μην ξεχνάτε όμως, ότι το παιδί δεν ζει μόνον με καλό φα'ί' ή δώρα που κάνουμε για να θολώσουμε την απουσία μας... Θέλει αγάπη, στοργή, την αμέριστη συμπαράστασή σας, θέλει την παρουσία σας, την ενεργό συμμετοχή σας στην ζωή του... Θέλει την σκιά σας... Τι να κάνει έναν πατέρα που απαιτεί νεκρική σιγή σπίτι του ή μια πολυάσχολη μάνα που μοιράζεται δεξιά κι αριστερά και δεν βρίσκει δυο- τρεις ώρες να σκύψει πάνω από το παιδί της, να το ρωτήσει πώς πήγε στο σχολείο, αν θέλει κάποια βοήθεια στο διάβασμα, αν είναι ευτυχισμένο στο σχολείο, αν η δασκάλα του τον αγαπάει ή αν κάποιο παιδί το ενοχλεί;; Μην ξεχνάτε τις υποχρεώσεις σας ως γονείς, μπροστά στα καθημερινά άγχη και τις έγνοιες για την επιβίωση... Δύσκολος ο ρόλος του γονέα, αλλά συναρπαστικός... Φανταστείτε πώς θα καμαρώνετε,σαν δείτε αύριο ότι δώσατε στην κοινωνία έναν ισορροπημένο, χαρούμενον άνθρωπο!!!!''
Ή επιτυχία της συγκεκριμένης συνάντησης γονέων, ήταν πρωτοφανής!!! Βλέπετε μιλήσαμε από καρδιάς και οι γονείς το κατάλαβαν, το ένιωσαν, συμμετείχαν και το εκτίμησαν... Η Φρόσω μου, έκαμε καιρό να μου ξαναδείξει γρατζουνιές. Την ρωτούσα συχνά και μόνον άλλες δυο φορές είχαμε πάλι το ίδιο κρούσμα ως το τέλος του σχολικού έτους. Στην χριστουγεννιάτικη γιορτή, η μαμά της, τής έφτιαξε ένα ωραιότατο φόρεμα και πάντα ερχόταν έκτοτε στις συγκεντρώσεις γονέων... Πιστεύω ότι εμείς οι δάσκαλοι μπορούμε να καταφέρουμε πολλά, αρκεί να μην είμαστε αδιάφοροι στα γεγονότα που θα συναντήσουμε... Κι αν δεν πετύχουμε εκατό στα εκατό αυτό που θέλουμε, να ξέρουμε ότι και για μία μόνον νίκη, η προσπάθειά μας αξίζει.... Και θα έχουμε και την ψυχική ευφορία, ότι εμείς, προσπαθήσαμε και το παλέψαμε!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου