Εμφανιζόμενη ανάρτηση

Πέμπτη 1 Δεκεμβρίου 2022

ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΣΠΙΤΙ ΣΤΟ ΘΑΛΑΣΣΟΔΡΟΜΙ

Αυτό το σπίτι το αγαπούσα πολύ. Στην αριστερή αγκαλιά του κόλπου της Σάμης, μέσα από τα ανοιχτά του παράθυρα, νόμιζες ότι μ’ ένα βήμα, έφτανες την θάλασσα. Ο ήλιος έμπαινε άπλετα από παντού και με την θάλασσα μπρος σου, θαρρούσες πως ήσουν πάνω σ' ένα όμορφο πλεούμενο!! Ήταν το σπίτι της δασκάλας μας, της Γεωργίας Σκιαδαρέση... Πόσο μου άρεσε να βρίσκομαι εκεί!! Όταν είπα μια μέρα πως θα ήθελα να γράψω κάτι επί πλέον για ένα ιστορικό πρόσωπο, η δασκάλα μου, μού είπε: “Έλα στο σπίτι μου, να βρεις ό,τι θέλεις από την εγκυκλοπαίδεια...” Πήγα με τρακ, αλλά δεν το μετάνιωσα. Η κόρη της η καλοσυνάτη και χαρούμενη Πόπη, με γύρισε στον κήπο τους και με κέρασε ένα θαυμάσιο γλυκό, νομίζω είχαν φτιάξει μπεζέδες, που από τότε τους έχω ιδιαίτερη αδυναμία. Το σπίτι μπροστά είχε μόνον την βεράντα, τίποτε δεν έκρυβε την υπέροχη πελαγίσια θέα. Ο κήπος ήταν στο πίσω μέρος. Καλοφροντισμένος, με ένα σωρό λουλούδια και μοσχοβολιστό αγιόκλημα στον φράχτη. Καθόμουν και αντέγραφα τις πληροφορίες, τις οποίες θα έλεγα αύριο με μεγάλη υπερηφάνεια στην τάξη!! Κάποια φορά είχε πονέσει το χέρι μου από το γράψιμο για τον Περίανδρο τον Κορίνθιο. Συναγωνιζόμασταν με τον Τζέρρυ ποιος θα πει τα πιο πολλά. Ευγενική άμιλλα που λένε. Κι όταν ήρθε η ώρα για την ξένη γλώσσα, εκείνος διάλεξε την αγγλική, όπου και την τελειοποίησε άριστα, εγώ την γαλλική, την οποία όμως επειδή την μάθαινα με τον πατέρα μου από το εγχειρίδιο “Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΑΝΕΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ”, κάποια στιγμή τα παράτησα, το βιβλίο όμως το έχω ακόμη στην βιβλιοθήκη μου!!!
    Παρατηρούσα με θαυμασμό την δασκάλα μου να κάθεται μπρος στο ανοιχτό παράθυρο και να ζωγραφίζει ωραιότατα, πάνω σε κομμάτια ξύλου κομμένα σε σχήμα οβάλ!!! Τι όμορφα τοπία ξεπηδούσαν από τα πινέλα της!! Μόλις το είδα, αποφάσισα να μάθω να ζωγραφίζω κι εγώ!! Τότε αγοράζαμε τα ΚΛΑΣΙΚΑ ΤΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ. Ξεκίνησα απλά. Έβλεπα μία φιγούρα και προσπαθούσα εκατομμύρια φορές να την φτιάξω. Πρωτάρχισα με γυναικεία πρόσωπα προφίλ. Μου ήταν πιο εύκολο... Οι πρώτες ζωγραφιές μου έμοιαζαν με σκίτσα… Σιγά - σιγά όμως καλυτέρευσα. Άρχισε το χέρι μου να συνηθίζει και φτάνοντας στο Γυμνάσιο, μπορούσα βλέποντας κάτι, να το ζωγραφίσω. Στο δωμάτιό μου σήμερα έχω κρεμάσει έργα μου που έχω κορνιζάρει, με τις ευλογίες της πρώτης μου κόρης που έχει τελειώσει την ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ του Πολυτεχνείου Αθηνών. Θυμάμαι την ημέρα που ζωγράφιζα τον Ηρακλή και το λιοντάρι της Νεμέας, βλέποντάς το από το εξώφυλλο των ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΩΝ... Το έκανα ίδιο ακριβώς!! Τόσο στο σχέδιο, όσο και στα χρώματα!! Και τότε για πρώτη φορά ένιωσα αυτό που λένε οι μεγάλοι δημιουργοί, ότι “κυοφόρησαν ένα μεγάλο έργο”!!! Ειλικρινά, ένιωσα σαν να το είχα γεννήσει!! Τέτοια πληρότητα!!! Και έτρεξα ενθουσιασμένη να το δείξω στους γονείς μου!!!!! Κι όταν έγινα δασκάλα, πίσω από κάθε φωτοτυπία που έδινα στους μαθητές μου, ζωγράφιζα και κάτι πολύ προσεγμένο. Τα παιδιά το χρωμάτιζαν!! Είχαμε μιλήσει πρώτα για τον συνδυασμό χρωμάτων... Για το πότε θα χρωμάτιζαν με τις ξυλομπογιές και για το πότε θα έξυναν την μύτη και θα άπλωναν το χρώμα με μπαμπάκι... Και στα διαλείμματα πολλά έμεναν μέσα να τελειώσουν την ζωγραφιά, ενώ άλλα ερχόντουσαν στην έδρα παρακαλώντας με: “Κυρία, θα μου φτιάξετε μια πριγκίπισσα με ξανθά μαλλιά; ή “Κυρία, εγώ θέλω μια νεράϊδα με πολλά αστέρια και χρυσά σύννεφα!!!” Κι εγώ ευχαρίστως, έπαιρνα ένα χαρτί και σε δυο λεπτά εκπλήρωνα την παράκλησή τους!!! “Κυρία, εσείς έπρεπε να είχατε γίνει ζωγράφος!!!” “Και όχι μόνον ζωγράφος!! Αλλά και τραγουδίστρια!!! Και ηθοποιός!!!! Γιατί δεν γίνατε κυρία;;” “Γιατί παιδιά μου έγινα δασκάλα, και μια δασκάλα πρέπει να είναι και ηθοποιός και ζωγράφος και τραγουδίστρια!!! Πώς αλλιώς θα μαγεύει εσάς τα σκανταλιάρικα παιδιά της τάξης της;; Ελάτε!!! Το διάλειμμα κοντεύει να τελειώσει! Προλαβαίνω για άλλη μια ζωγραφιά!!! Ποιος έχει σειρά;;” Όταν στο τέλος της χρονιάς δέναμε τις φωτοτυπίες μας, σχηματίζονταν ολόκληρα βιβλία και μερικά ήταν πανέμορφα, γιατί τα παιδιά είχαν χρωματίσει ονειρεμένα τις ζωγραφιές!!! Έτσι, αυτό που ένιωσα πριν χρόνια βλέποντας την δική μου δασκάλα να ζωγραφίζει, το κατάφερα και τώρα που ήμουν εγώ δασκάλα και το αίσθημα ήταν υπέροχο!!!
    Ο γιος της κυρίας Γεωργίας, ο Νύσης, ήταν μεγαλύτερός μας. Κάποιες φορές όμως ερχόταν στην τάξη μας. Το έβλεπα και τον καλοτύχιζα... Πόσο ωραία θα ένιωθε που είχε δασκάλα την μητέρα του!!! Αυτό γράφτηκε μέσα μου και σαν έγινα δασκάλα, όταν ήρθε μια χρονιά η ώρα να πάρω το τμήμα Γ΄2, δεν το αρνήθηκα και ας ήταν μέσα η δεύτερη κόρη μου η Αλίσια. Άλλοι συνάδελφοι δεν δέχονταν να έχουν τα παιδιά τους, εγώ όμως γνώριζα ότι δεν θα είχα κανένα πρόβλημα από την Αλίσιά μου. Και είχα δίκιο. Ήμασταν έναν μήνα στην τάξη και κανένας δεν ήξερε ότι η Αλίσια ήταν κόρη μου. Τόσο ακριβοδίκαια φερόμουν. Ώσπου μια ημέρα, την πιάνει την μικρή το αλλεργικό της, οπότε της έδωσα αντισταμινικό, λέγοντας αφηρημένη: “Σ' έπιασε για τα καλά η αλλεργία σου Αλίσια... Χθες χαλάσαμε τρία πακέτα χαρτοπετσέτες...” “Και πού το ξέρετε εσείς κυρία, ότι χθες η Αλίσια είχε πάλι αλλεργία;;” Και έτσι μαθεύτηκε ότι η Αλίσια ήταν κόρη μου... Τους είχε μπερδέψει η δικιά μου τελείως ακριβοδίκαιη στάση, που δεν έδειχνα καθόλου ξεχωριστή προτίμηση και το ότι το επίθετό της ήταν Δημόγιαννη, ενώ εμένα Βουτσινά... “Ναι, παιδιά μου, έχουμε διαφορετικά επίθετα, γιατί εγώ ως Δασκάλα κρατάω το πατρικό μου και της Αλίσιας ο μπαμπάς λέγεται Δημόγιαννης...” Το θέμα έληξε εκεί. Φερόμουν ίσα σε όλα τα παιδιά. Ώσπου μια μέρα η Αλίσια στο σπίτι, σχεδόν κλαμένη, μού είπε κάτι που με ταρακούνησε: “Έχεις πει μαμά, ότι στο σχολείο είσαι η δασκάλα μου κι εγώ μια μαθήτριά σου. Όμως, ενώ σε όλα τα παιδιά φέρεσαι καλά, εμένα γιατί μου κάνεις παρατήρηση χωρίς να φταίω;;; Ε;;; Σήμερα η διπλανή μου η Φαίη μιλούσε, αλλά σε μένα είπες ‘Αλίσια!!! Σιωπή!!!’ Και δεν είναι η πρώτη φορά που το κάνεις... Θέλω να φέρεσαι δίκαια και σε μένα...” Της ζήτησα συγγνώμη... Είχε απόλυτα δίκιο. Όταν έβλεπα στην τάξη ένα παιδί να μιλάει, σκεφτόμουν: “Θα κάνω παρατήρηση στην Αλίσια. Τα παιδιά θα σκεφτούν, ότι αφού κάνει παρατήρηση στην ίδια της την κόρη, θα παρατηρήσει κι εμάς, οπότε ας σταματήσουμε!!! “Το κόλπο έπιανε, αλλά εις βάρος της αθώας Αλίσιας... Και έκτοτε άλλαξα γραμμή πλεύσης... Τόσο την υπόλοιπη χρονιά, όσο και την δεύτερη που τα είχα στο Δ΄2.
    Μια μέρα ήμουν στεναχωρημένη και έρχεται η κυρία Γεωργία να με ρωτήσει γιατί. “Κυρία, αύριο έχουμε διαγώνισμα και φοβάμαι... Μέχρι τώρα, οι άλλες κυρίες μου έλεγαν ότι το γραπτό μου είναι για άριστα, αλλά μου κατεβάζουν μέχρι και τρεις βαθμούς για τα γράμματά μου που δεν είναι καλά... Αυτό γινόταν και στις εκθέσεις... Άραγε τι θα πείτε εσείς βλέποντας τον γραφικό μου χαρακτήρα;;” “Μην ανησυχείς Πολυάνθη... Αν τα κείμενά σου είναι σωστά, δεν θα σου κατεβάσω κανέναν βαθμό για τον γραφικό σου χαρακτήρα. Θα το δεις. Εσύ απλά προσπάθησε για το καλύτερο”. Και το είδα!!! Τα γραπτά μου, οι εκθέσεις μου, έπαιρναν πλέον ΑΡΙΣΤΑ!!! Ω, πόσο την ευγνωμονούσα την δασκάλα μου!!! Και ξαφνικά, ως δια μαγείας, έγινε το κλικ!!!!! Άρχισα να γράφω... όμορφα!!! Τόσο όμορφα, που στο Γυμνάσιο, ο καθηγητής μας κος Σκούρτης, μου έδωσε έναν πολυσέλιδο λόγο του, να τον αντιγράψω με τα δικά μου γράμματα!!! Σε ποιον οφείλω την μεγάλη μου αλλαγή; Μα, στην δασκάλα μου!!! Ένιωσα αυτοπεποίθηση, ένιωσα δικαίωση και προσπάθησα να γράψω όμορφα σαν ένα τεράστιο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ, ως στον προς εμέ, τρόπο συμπεριφοράς της... Και ως δασκάλα, δεν έβαλα ποτέ Χ σε κανένα γραπτό... Απέφευγα τις διορθώσεις με κόκκινο στυλό που σε πιάνει η καρδιά σου βλέποντας ένα γραπτό κατάστικτο από κοκκινίλες... Προτιμούσα το πράσινο και αργότερα, διόρθωνα με το μπλε στυλό μου... Και από κάτω, οι παρατηρήσεις μου ήταν με τρόπο θετικό, ώστε να ενθαρρύνουν και όχι να αποθαρρύνουν τον μαθητή...
Στο απογευματινό μάθημα, συνήθως είχαμε ιχνογραφία, χειροτεχνία και ωδική. Το τραγούδι: “Στην βρύση την βουνίσια, σιμά είναι η φλαμουριά! Στον ίσκιο της καθόμουν, να αναπαυτώ γλυκά...” μου έχει χαραχτεί στο μυαλό για την νοσταλγική και υπέροχη μελωδία του...
    Κάποιοι συμμαθητές μου θυμούνται ότι είχαν φάει κάμποσο ξύλο... Εκείνη την εποχή, το ξύλο ήταν διαδεδομένο μέσον συμμόρφωσης... Δεν θυμάμαι ποιον δάσκαλο είχαμε, θυμάμαι όμως έναν συμμαθητή μας, νομίζω λεγόταν Χρηστάτος, ένα όμορφο ανοιχτομάλλικο αγόρι, που ενώ έγραφε στον πίνακα, ο δάσκαλος του έδινε βεργιές στις γάμπες και είχα αναστατωθεί από το θέαμα. Μια άλλη φορά που θα ερχόταν ο Επιθεωρητής στην τάξη, ο δάσκαλος έκρυψε γρήγορα την βέργα πίσω από τον πίνακα. Κι εγώ είχα φάει ξύλο, δυο φορές. Την μία φορά από την κα Γεωργία για κάτι που έγινε στο μάθημα της Πατριδογνωσίας, οπότε ανέβαινε ένας-ένας στην έδρα, έπαιρνε το μπερτάκι του και έφευγε. Θυμάμαι είχα πονέσει, γιατί μας βάρεσε στο πάνω μέρος του χεριού, όχι στην παλάμη. Η δεύτερη φορά ήταν επειδή είχαμε τσακωθεί με τον Τζέρρυ. Μας πήγε η κα Γεωργία και τους δυο μας στο γραφείο της Διευθύντριάς μας, της κυρίας Κευής. “Γιατί τσακώνεστε σε όλο το διάλειμμα;;” “Κυρία με είπε χοντροπατάτα!!” “Κι αυτή κυρία με είπε αγοροκόριτσο!!” “Ώστε έτσι, ε;;; Σταθείτε δίπλα-δίπλα και ανοίξτε τις παλάμες σας... Να, για να μάθετε!!!” Η ράβδος έπεσε και στα χέρια και των δυο μας και έχοντας πάρει την τιμωρία μας, εβγήκαμε να συνεχίσουμε το διάλειμμά μας μουτρωμένοι... Αυτά όμως τα γεγονότα, δεν άλλαξαν καθόλου την θετική εντύπωση που είχα για τις δασκάλες μου... Το παιδί ξέρει ποιος το αγαπά αληθινά, αναγνωρίζει τα λάθη του, μαθαίνει, συγχωρεί και ξεχνά... Η αγάπη μου για την κυρία Γεωργία δεν μετριάσθηκε ποτέ. Ίσως γιατί δεν το είχε παρακάμει... Ως δασκάλα όμως, δεν διανοήθηκα ποτέ να ξυλοφορτώσω μαθητή μου, άσε που τα χρόνια είχαν περάσει και η αντιμετώπιση των παιδιών άλλαξε άρδην. Ευλογημένη η ώρα που το ξύλο απαγορεύθηκε εις τα σχολεία... Αφήνει ψυχολογικές πληγές δύσκολες να γιατρευτούν... Φαντασθείτε τι ένιωσα όταν νέα δασκάλα, υπήρξα συνάδελφος με τον δάσκαλο της μητέρας μου, τον κο Πουλημένο!!!! Ένας αξιοσέβαστος τρυφερός άνθρωπος, που έστειλε πολλά χαιρετίσματα στην πανέξυπνη μαθήτριά του, την Αλίκη Θωμά, την μητέρα μου!!! Και φαντασθείτε την έκπληξή μου, όταν η μάνα μου, μού είπε ότι όταν κάποιος έκανε αταξία, τον έβαζε ο συγκεκριμένος δάσκαλος γονατιστό πάνω σε... χαλίκια!!!!!! Μια τιμωρία που είχε υποστεί και η ίδια ή το γνωστό: “Σήκω και κάτσε στην γωνία όρθιος με την πλάτη στην τάξη και το πρόσωπο στον τοίχο, μέχρι το διάλειμμα!!” Άλλα χρόνια, άλλες ιδέες, δυστυχώς αποδεκτές τότε από τους περισσότερους. Ευτυχώς που άλλαξαν πλέον οι παιδαγωγικοί μέθοδοι προς το καλύτερο...
    Η διευθύντριά μας η κυρία Κευή Θεοδοσάτου, ήταν μια πολύ κομψή γυναίκα. Όταν πήρε την τάξη μας, θυμάμαι ότι θαύμαζα τα λεπτά περιποιημένα χέρια της, καθώς ακουμπούσαν στο τετράδιό μου. Μου είχαν κάνει μεγάλη εντύπωση και όταν έγινα δασκάλα, φρόντιζα να έχω περιποιημένα δάχτυλα, όπως η παλιά μου διευθύντρια και επί πλέον τα έβαφα και με στραφταλιζέ μανό που άρεσε πολύ στα κορίτσια!!! Τι χαρά είχαμε πάρει όταν μας μοίρασε τους ρόλους για το θεατρικό που θα ανεβάζαμε!! Είχα ψηλώσει πέντε πόντους από την υπερηφάνειά μου για τον ρόλο μου!!! Με το τετράδιό μου ανοιχτό και διαβάζοντας τον ρόλο μου στον δρόμο, πέρασα βιαστικά έξω από το μαγαζί του Δημουλά και έτρεξα σπίτι να ανακοινώσω την αυριανή επιτυχία μας!! Μια επιτυχία όμως που δεν ήρθε ποτέ, διότι κάτι έπαθε η κα Κευή και δεν το ανεβάσαμε.... Πωπώ απογοήτευση τότε!!! Θυμάμαι όμως μια χρονιά, που είχαμε ανεβάσει γιορτή για τα Επτάνησα. Κάθε φορά που έλεγα το όνομα ενός νησιού, παρουσιαζόταν και το κορίτσι με την ανάλογη τοπική φορεσιά. Έλεγα το υπέροχο ποίημα του ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ, “ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΩΝ ΕΦΤΑ ΝΗΣΙΩΝ”. Κόσμος πολύς από κάτω!!! Γεμάτη η αίθουσα!! Και ξάφνου, μία στροφή προτού τελειώσω, ακούγεται μια παιδική φωνούλα να φωνάζει δυνατά: “ΜΠΡΑΒΟ, Πολυάτση μου!!!!!” Ήταν η μικρότερη αδελφή μου... Δεν τα έχασα. Συνέχισα, έπεσε χειροκρότημα και ακολούθησε ο χορός: “Εδώ σ' αυτήν την γειτονιά, την πάνω- πάνω ρούγα”. Όταν φθάσαμε στο σπίτι όλοι κατευχαριστημένοι, η μαμά ρώτησε την Αντζέλα: “Γιατί κοριτσάκι μου φώναξες το ΜΠΡΑΒΟ, προτού τελειώσει το ποίημα η αδελφή σου;;” Και η Αντζέλα απάντησε: “Μα, αν περίμενα να τελειώσει, δεν θα ακουγόμουν μέσα σε τόσα χειροκροτήματα!!! Γι' αυτό το φώναξε πιο πριν!!!! ''Σοφή η μικρά!!!!! Και όταν έγινα δασκάλα, δεν ξέχασα ποτέ πόσο υπέροχα ένιωθα παίρνοντας μέρος στις σχολικές γιορτές... Και γι' αυτόν τον λόγο, επειδή γνώριζα τι προσφέρει το θέατρο σε έναν μαθητή, το ενέταξα σε κάθε τάξη μου... Και δεν έπεσα ούτε μία φορά έξω... Με το θέατρο, οι δεσμοί δασκάλας και παιδιών ισχυροποιούνται και το μαγικό ταξίδι της προετοιμασίας καθώς και ο θρίαμβος της τελικής παράστασης, θα αποτελούν για πάντα το πιο γοητευτικό, γόνιμο και νοσταλγικό ταξίδι...
    Ένα καλοκαιρινό βραδινό, είχε έρθει η Πόπη η Σκιαδαρέση και καθίσαμε έξω από το κατάστημα του πατέρα μου. Οι επιγραφές ΙΖΟΛΑ και ΚΕΛΒΙΝΕΪΤΟΡ, με το έντονο φως από νέον, φώτιζαν λαμπερά τον γύρω χώρο. “Εσύ Πόπη μου, είσαι τυχερή, τελείωσες το σχολείο, έδωσες και εξετάσεις... Εγώ ανησυχώ πολύ, γιατί του χρόνου δίνουμε Πανελλήνιες...” “Μην στεναχωριέσαι Πολυάνθη... Τα χρόνια του σχολείου είναι τα πιο ανέμελα... Θα με θυμηθείς... Να χαίρεσαι τώρα την κάθε ημέρα... Θα δεις... Θα δώσεις Πανελλήνιες κι ούτε θα καταλάβεις πώς περνούν τα ξέγνοιαστα χρόνια...” Τι χρυσή κοπέλα η Πόπη!!! Και στην μετέπειτα ζωή της απέδειξε πόσο γενναία είναι και πόσο δυνατή μαχήτρια!! Ποτέ δεν το έβαλε κάτω και αποτελεί πηγή έμπνευσης για πάρα πολλούς... Άξια κόρη, μιας άξιας δασκάλας...
    Σήμερα, το μικρό σπίτι στο θαλασσοδρόμι, το σπίτι της οικογένειας Σκιαδαρέση έχει πουληθεί... Όπως πουλήθηκε και το δικό μας... Η Πόπη είναι η μόνη από την οικογένειά της και ο Θεός να χαρίζει υγεία στα παιδιά της και σε αυτήν… Οι αναμνήσεις όμως δεν σβήνουν... Για μένα θα είναι πάντα το σπίτι της δασκάλας Γεωργίας με τα διάπλατα παράθυρα που νόμιζες πως η θάλασσα είχε μπει στο σαλόνι της και ο χρυσός ήλιος άστραφτε στην ξέγνοιαστη απλωσιά των χρόνων εκείνων... Στην καρδιά μου θα κλείνω πάντα την αποδοχή που πήρα και τα αξεπέραστα μηνύματα που έλαβα ώστε να γίνω μια σωστή δασκάλα. Εκείνες οι μικρές λεπτομέρειες... Η ζωγραφική στο ξύλο... Η προσφορά των εξωσχολικών βιβλίων... Η πίστη στις ικανότητές μου...Η καλή, υποστηρικτική κουβέντα... Όλα πρόσφεραν την δική τους χρυσόσκονη στην διαμόρφωση του χαρακτήρα μου και στο πάρσιμο σημαντικών αποφάσεων...
    Θα φέρνω πάντα στον νου μου και το πατρικό μου σπίτι με τις άφθονες κατάλευκες μαργαρίτες της μητέρας μου και τις βερικοκιές του πατέρα, τις μοσχοβολιστές γαρυφαλλιές, το χρυσόδεντρο, τα ρόγκολα και τις νυφούλες, τον αγαπημένο μου σκύλο Ντικ και την περπέρω γάτα μας Μπιρμπίλω... Θα θυμάμαι πάντα τους υπέροχους γείτονές μου, την κυρ’ Αγγελική, τον κουμπάρο Βαγγέλη, [τον λέγαμε έτσι από αγάπη] την καταπληκτική κόρη τους, την Πόπη Σπαθή... Λίγο πιο πάνω έμενε η Ρούλα η Φλωράτου, αγαπημένη φίλη της αδελφής μου και στο ανάμεσο, η αγαπημένη φίλη μου Σούλα Μανωλάτου, με τις όμορφες αδελφές της και τον πανέξυπνο αδελφό της... Θα το θεωρώ πάντα δικό μου το πατρικό μου σπίτι, έστω κι αν τώρα είναι σε άλλα χέρια και δεν υπάρχει ίχνος από τον λουλουδιασμένο οργασμό, που το έκανε να μοιάζει ψεύτικο... Κι αυτό, γιατί εδώ έζησα μαγικά παιδικά χρόνια με την αδελφή μου την Αντζέλα, χρόνια που η ανάμνησή τους με στηρίζει και φτιάχνει τις ρίζες που με κάνουν τον συγκεκριμένο άνθρωπο... Έτσι θα θυμάμαι και το πρόσχαρο σπίτι της δασκάλας μου, έστω κι αν έχει αλλάξει χέρια... Οι αναμνήσεις δεν σβήνονται και μέσα σ’ εκείνο το σπιτικό, έπεσαν στην παιδική μου ψυχή οι πρώτοι σπόροι που θα με καθόριζαν αργότερα και ως δασκάλα....