ΑΣ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ (3)

Μέρος 3ο

Στο 2ο μέρος του θέματος με το οποίο ασχολούμαι αυτόν τον καιρό, τελείωνα λέγοντας πόσο απαραίτητο είναι οι γονείς να συνεχίσουν να βρίσκονται πλάι στο παιδί τους και όταν πάει στο Γυμνάσιο.

Στο δημοτικό είναι πιο εύκολη η παρακολούθηση τόσο από τον δάσκαλο, όσο και από τον γονέα. Είναι και πιο μικρά τα παιδιά. Η θετική παρουσία μας όμως δίπλα στα βλαστάρια μας είναι απαραίτητη και καταλυτική.

Ένας ψυχίατρος έλεγε: «Στο Δημοτικό θα είσαι μπροστά από το παιδί σου. Στο Γυμνάσιο στο πλάι του και στο Λύκειο πίσω του». Ανάλογα δηλαδή στην ηλικία προσφέρουμε την βοήθειά μας την οποία δεν πρέπει να αμελήσουμε ποτέ.

Ξαναγυρίζουμε τώρα στο θέμα που αναπτύσσω. Μια μέρα που είχαμε σχολάσει, τακτοποιούσα όπως πάντα την τάξη, όταν είδα να μπαίνει ο Δήμος (το παιδί με ΔΕΠΥ). 

«Γιατί γύρισες Δήμο πίσω; Δεν σχολάσαμε;»

«Είπα να έρθω να σας βοηθήσω να συγυρίσετε την τάξη, αφού κάθε φορά μένετε εδώ έστω κι αν έχουμε σχολάσει».

«Ευχαριστώ, μα τελείωσα. Συμβαίνει κάτι;»

«Μπορούμε να πάρουμε την μαμά να έρθει να με πάρει;»

«Δεν νιώθεις καλά;»

«Το κεφάλι μου…»

Πήραμε τηλέφωνο, μα δεν απαντούσε η μαμά.

«Θέλεις να σε πάω εγώ;… Να δω…. Δεν βλέπω να έχεις πυρετό…»

«Κυρία, να… Κάτι παιδιά έχουν μαζευτεί έξω από την πόρτα του σχολείου και απειλούν ότι θα με δείρουν γιατί στο διάλειμμα τσακωθήκαμε…»

«Βρε Δήμο, γιατί δεν μου το λες τόση ώρα; Πάμε μαζί»

Στην εξώπορτα είδα παιδιά από το τμήμα μου και από ένα άλλο τμήμα, που περίμεναν απ’ έξω.

«Γιατί είστε εδώ παιδιά; Έχετε σχολάσει πριν μισή ώρα. Δεν θα ανησυχούν οι γονείς σας; Και μη μου κρυφτείτε. Τον Δήμο περιμένατε;»

«Ναι κυρία, γιατί βάρεσε τον μικρό αδερφό του Ηλία που πάει Β΄ τάξη».

«Εμένα δεν μου το είπατε. Το είπατε τουλάχιστον στη δασκάλα του μικρού;»

«Το είπαμε, φώναξε τον Δήμο, αλλά δεν του έκανε τίποτε. Μόνο τον μάλωσε»

«Και σεις τώρα τι θα κάνετε παιδιά;»

«Θα τον δέρναμε, όπως κάνει κι αυτός!»

«Δέκα εναντίον ενός; Εσείς είστε θαυμάσια παιδιά και υπέροχοι μαθητές. Σας δίνω τον λόγο μου ότι αύριο θα το συζητήσει η Διευθύντριά μας με τους γονείς του Δήμου. Κι αν θέλουν, ας έρθουν και οι γονείς σου Ηλία. Χαίρομαι που αγαπάτε τόσο τον αδερφό του φίλου σας. Όμως παιδιά, τον νόμο δεν τον επιβάλουμε εμείς... Πηγαίνετε τώρα σπίτια σας. Ελάτε να σας φιλήσω την κεφαλή σας και αύριο όλοι διαβασμένοι! Έτσι;»

«Ναι κυρία! Γεια σας!»

Με τον Δήμο πήραμε την εντελώς διαφορετική πορεία της ομάδας. Δεν εμπιστευόμουν. Αν το μετάνιωναν και ξαναγύριζαν; Τον πήγα ως το σπίτι του, όπου χαμογελώντας ξαλαφρωμένος ανέβηκε πάνω.

Η συνέχεια; Συζήτηση την επαύριο με όλους όσους προανέφερα για να δείξουμε τουλάχιστον ότι δεν αδιαφορούμε και να καταλάβουν άπαντες μια ιδιάζουσα κατάσταση και τις δικές μας προσπάθειες.

Όχι ότι όλα πρόκειται να εξομαλυνθούν….. Όμως τα παιδιά αναγνωρίζουν τις προσπάθειες και τις θυσίες σου. Δεν σε βλέπουν να κάθεσαι αδιάφορος να ακούς τα προβλήματά τους και εκτιμούν τις όποιες ενέργειες κάνεις, χωρίς π ο τ έ να ν τ ρ ο π ι ά σ ε ι ς ή να θίξεις κανέναν. Αντιλαμβάνονται ότι προσπαθείς να φέρεις την ισορροπία χωρίς να πληγώσεις, αλλά χαϊδεύοντας ψυχές.

Και οι γονείς πρέπει να αγωνίζονται συνεχώς, όχι μόνον οι δάσκαλοι, αν έχουν ένα παιδί με ΔΕΠΥ ή Διαχείριση Θυμού. Να μην κ ο υ ρ ά ζ ο ν τ α ι π ο τ έ. Να προσπαθούν, ξέροντας ότι κάποια στιγμή θα έρθουν αντιμέτωποι με έναν δικαιολογημένα οργισμένο γονέα ή με τη δυσκολία της προετοιμασίας των αυριανών μαθημάτων. Εδώ το πόσο και τι πρέπει να διαβάσει το παιδί με ΔΕΠΥ, είναι ανάλογο με τις ελλείψεις και τα κενά που έχει, καθώς και τα όρια αντοχής του. Επίσης ο τρόπος προσέγγισής του στον τομέα αυτόν είναι διαφορετικός. Η μητέρα του δικού μου ΔΕΠΥ, παρακολουθούσε σεμινάρια, είχε εξειδικευμένη δασκάλα στο σπίτι, ερχόταν πολύ συχνά στο σχολείο και είχαμε συνεχή επαφή και ενημέρωση. Αυτοί οι γονείς δεν πρέπει να δυσανασχετούν. Να δείχνουν στο παιδί τους απεριόριστη αγάπη, να επαναλαμβάνουν πάντα τα όριά του και να μη το θίξουν ή να μην το προσβάλλουν ποτέ. Ο αγώνας τους είναι μεγάλος, αλλά πρέπει να οπλισθούν με απέραντα αποθέματα υπομονής και όσο κουρασμένοι ή απογοητευμένοι νιώσουν καμμιά φορά, να μην το δείξουν π ο τ έ. Αν μάλιστα έχουν κι άλλα παιδιά στην οικογένεια, πρέπει είκοσι τέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο, να είναι εν γρηγόρσει κ υ ρ ι ο λ ε κ τ ι κ ά! 

Ο δικός μου ο Δήμος, έχει δύο μεγαλύτερα αδέλφια. Ο μεσαίος ήταν κι αυτός με ΔΕΠΥ και συχνά τον καταπίεζε. Φανταστείτε πόση προσπάθεια, αγάπη και φροντίδα έπρεπε να δείχνουν οι γονείς αυτών των παιδιών. Πολλές φορές, ο δεύτερος που πήγαινε γυμνάσιο, φερόταν άσχημα στον Δήμο, πηγαίνοντας προς το σπίτι, αν τύχαινε να συμπέσουν στο σχόλασμα. Μου το είχαν πει διάφορα παιδιά. Γι’ αυτό λέω ότι ο αγώνας των γονιών σε αυτές τις περιπτώσεις είναι μέγας και συνεχής. Οι γονείς πρέπει να είναι δύο φορές πιο ενωμένοι και ο ένας να στηρίζει τον άλλον, ακολουθώντας πάντα τις συμβουλές του ειδικού.

Γι’ άλλα προβλήματα, θα σας μιλήσω την επόμενη φορά. Το τι κάνουν οι πρώην μαθητές σου, σε απασχολεί πάντα και επιζητάς να μάθεις την πορεία τους φεύγοντας από τα χέρια σου. Κυρίως όσα είχαν κάποια προβλήματα, ρωτάς πώς τα πηγαίνουν στο Γυμνάσιο. Θέλω να κλείσω λοιπόν με δύο στιγμιότυπα. Συνάντησα τον Μάριο (με το πρόβλημα Διαχείρισης Θυμού) στον δρόμο. Μόλις είχε σχολάσει το Γυμνάσιο και τα παιδιά γύριζαν σπίτι τους κατά ομάδες, τιτιβίζοντας δυνατά σαν πουλιά. Με χαιρέτησαν χαρούμενα και είδα τον Μάριο να παραμένει πίσω. Τον είδα σκεφτικό. Κάτι ήθελε να μου πει.

«Τι συμβαίνει Μάριε; Είσαι καλά; Πώς τα πας στην τάξη;» 

«Καλά κυρία, αλλά εκείνη η μαθηματικός δεν στέκει στα καλά της. Μου έβαλε τις φωνές και δεν θέλω να πάω αύριο σχολείο…..»

«Τι πάει να πει δεν στέκει καλά; Έτσι μιλάμε; Κι αν δεν πας σχολείο, δεν είναι σαν το Δημοτικό. Στο Γυμνάσιο, σε μια μέρα, εάν έχεις επτά μαθήματα, παίρνεις και επτά απουσίες…. Γιατί σε φώναξε η καθηγήτρια; Έκανες κάτι;»

«Κυρία, σας ορκίζομαι, ότι ….. σήμερα δεν έκανα τίποτα….. Άλλος μίλαγε….. Εγώ απλώς σηκώθηκα όρθιος να της πω ότι δεν κατάλαβα την άσκηση. Γράφει, γράφει στον πίνακα και δεν εξηγεί. Και γύρισε και μ’ έβρισε και μ’ έβγαλε έξω…..»

«Δεν της είπες ότι δεν ήσουν αυτός που μιλούσε;»

«Της το’ πα κυρία, αλλά δεν μ’ άκουγε… Λένε ότι θα κάνουν κατάληψη. Θα πάω μαζί τους».

«Μάριε, εδώ είναι Γυμνάσιο… Μπαίνουν πολλοί καθηγητές στην τάξη. Μέχρι να σε γνωρίσουν θα περάσει κάποιος χρόνος. Βοήθησε τους καθηγητές σου κάνοντας ησυχία. Ωραία. Σήμερα δεν έκανες φασαρία. Έκανες όμως χθες, προχθές. Απόδειξέ τους με την στάση σου ότι εσύ έχεις δίκιο. Αν όμως σου βγει το όνομα ότι είσαι ο καπετάν φασαρίας, άντε να αποδείξεις ότι δεν φταις εσύ για όλα…. Μίλησε με τους γονείς σου. Αν όντως δεν καταλαβαίνεις το μάθημα, να ζητήσουν ραντεβού να δουν την μαθηματικό και να της εξηγήσουν. Μήπως χρειάζεσαι επί πλέον βοήθεια; Όσο για την κατάληψη γιατί θα γίνει;»

«Γι’ αυτήν και για μία άλλη καθηγήτρια που διαρκώς φωνάζει.»

«Μην παίρνετε τέτοιες αποφάσεις. Θα κάνετε κατάληψη σε κάθε δυσκολία που παρουσιάζεται; Συζητείστε τα προβλήματα με τους γονείς σας, πείτε τους τι σκέπτεστε, προτρέψτε τους να συζητήσουν με τον Σύλλογο των Καθηγητών και σίγουρα θα βρείτε λύση. Και μην το βάζεις κάτω…..»

Ο Μάριος... Στο Γυμνάσιο, είναι ευλογία εάν ο καθηγητής αγαπά αληθινά το λειτούργημά του και δεν ξεχνά ότι είναι δ ά σ κ α λ ο ς. Οι μαθητές λατρεύουν τους καθηγητές – και ευτυχώς είναι πάρα πολλοί – που στέκονται δίπλα τους, που δείχνουν κατανόηση και στοργή. Δεν αντέχουν όμως εκείνους που δείχνουν αδιαφορία, μπαίνουν στην τάξη ψυχροί, κάνουν το μάθημα τους στεγνά και παγερά και φεύγουν αφήνοντας ένα κενό στις καρδιές των παιδιών.

Ο καημένος ο Μάριος... Έχασε την δασκάλα κλώσσα του. Εδώ πρέπει να διαχειριστεί μόνος του τον θυμό του. Αν οι γονείς του έχουν καλή και συχνή επικοινωνία και συνεργασία με το Γυμνάσιο, πολλά μπορούν ν’ αλλάξουν υπέρ του. Αρκεί να μην κουραστεί ποτέ η οικογένειά του και να συνεργαστεί μαζί τους το νέο του σχολείο.

Το άλλο στιγμιότυπο είναι με τον Δήμο. Το παιδί με το ΔΕΠΥ. Την τελευταία φορά που τον συνάντησα προχωρούσε στον δρόμο με την μητέρα του. Στην αγκαλιά του κρατούσε μια τιγρέ πανέμορφη γατούλα, η οποία καθόταν σαν καλό κοριτσάκι στην φωλιά των χεριών του!

«Κυρία!! Τι κάνετε;»

«Δήμο! Δεν φοβάσαι ότι η ψιψίνα θα πηδήξει και θα την χάσεις;»

«Ερχόμαστε από τον κτηνίατρο, είπε η μαμά του. Δεν του φεύγει! Είναι μια χαρά! Λατρεύει τον Δήμο!»

«Κι εγώ την αγαπάω πάρα πολύ!» αποκρίθηκε ο Δήμος.

«Ω, κυρία Νίκη! Πόσο χαίρομαι που σας βλέπω και τους δύο τόσο χαρούμενους! Και η γατούλα σας, δεν κουνιέται σπιθαμή! Σαν να κάθεται στο μπαλκόνι της!»

«Θυμάστε τις ιστορίες που μας λέγατε για τα ζώα; Τώρα έχω κι εγώ ένα! Την φωνάζω Πόπη! Την αγαπάω πολύ! Να σας φιλήσω κυρία!».

Φιληθήκαμε άπαντες και η Πόπη απαθέστατη, καθόταν στον θρόνο της κοιτώντας μας αφ’ υψηλού με τις πρασινωπές ματάρες της και τα μεγάλα κάτασπρα μουστάκια της!

Συνέχισα τον δρόμο μου γεμάτη ευφορία. Πόση αγάπη είχε να δώσει ο Δήμος! Πόση στοργή! Και το χαμόγελο στο πρόσωπό του και στο πρόσωπο της μητέρας του, λες και πάτησε ένα κουμπί στην καρδιά μου που άρχισε να τραγουδά ένα γρήγορο τραγούδι χαράς και ανακούφισης….

Ο Δήμος μου! Η διασπασμένη του προσοχή είχε ατσαλωθεί γύρω από ένα αθώο πλάσμα που το περιέβαλε με όλη του την καλοσύνη, την αγάπη και την ζεστασιά του! Μου φάνηκε χαρούμενος. Ίσως, όσες δυσκολίες κι αν αντιμετώπιζε, να άρχιζε επιτέλους να βρίσκει το μονοπάτι που θα τον οδηγούσε στην εσωτερική γαλήνη και ζεστασιά. Κι αυτό με χαροποιούσε ιδιαίτερα, ξέροντας, ότι ένα μικρό λιθαράκι της δόμησης του χαρακτήρα του προς μία φωτεινή κατεύθυνση, είχα βάλει κι εγώ.

Όχι ότι δεν θα συναντήσει δυσκολίες. Αλλά το γελαστό του προσωπάκι έδειχνε άνθρωπο με ψυχική αντοχή και πολύ – πολύ κουράγιο. Ο Θεός να τον ευλογεί…..

Ο Θεός να ευλογεί όλα τα παιδιά και τα δικά μας μαζί…

-----------------------------------------------------------------------------

Υ.Γ.: Τα ονόματα που χρησιμοποίησα δεν είναι τα αληθινά. Το δε συγκεκριμένο θέμα, δεν μπορεί να θεωρηθεί ολοκληρωμένο, γιατί έχει πάρα πολλές πτυχές και παραμέτρους. Εδώ απλώς παρουσίασα κάποια ψήγματα των εμπειριών μου.

Το γεγονός είναι ένα: οι γονείς να επαγρυπνούν και οι δάσκαλοι να είναι πάντα εν γρηγόρσει, διότι πολλά ακουμπούν στις πλάτες τους. Γι’ αυτό και ο κάθε δάσκαλος πρέπει να είναι πάντοτε ενημερωμένος, να βρίσκεται στις επάλξεις οπλισμένος με απέραντη υπομονή, απεριόριστη αγάπη και απύθμενη στοργή…

ΑΣ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ (2)

Μέρος 2ο

Στο προηγούμενο κείμενο ασχοληθήκαμε με έναν μαθητή μου που είχε πρόβλημα διαχείρισης θυμού. Εκείνη τη χρονιά λοιπόν είχα και ένα παιδί με Δ.Ε.Π.Υ., ας τον πούμε Δήμο. Είχε δάσκαλο στο σπίτι που του έκανε εξειδικευμένο μάθημα, πήγαινε κι αυτός στο σχολείο κάποιες ώρες στην δασκάλα ειδικής αγωγής και φυσικά ερχόταν κανονικά στη τάξη. Είχε τους δικούς του ρυθμούς και έπρεπε να του σημειώνω για το σπίτι, να ετοιμάσει ένα μέρος της ύλης, από αυτήν που θα ετοίμαζαν τα άλλα παιδιά. Οι συνεδριάσεις με την Διευθύντρια, την δασκάλα αγωγής, την μητέρα του και δύο φορές με την δασκάλα του σπιτιού, ήταν το πρώτο μου μέλημα. Όμως κι εδώ, αλλιώς συμπεριφερόταν την ώρα που ήταν μόνος με την δασκάλα της ειδικής αγωγής. Μέσα στην τάξη, δεν μπορούσε να διαχειριστεί την συχνώτιση με τόσα άτομα. Όσο έλειπε μιλούσα στα άλλα παιδιά για το πώς πρέπει να του συμπεριφέρονται, γιατί πάντα μέσα στην τάξη, όσα χρόνια δίδαξα, έβρισκα χρόνο να μιλήσω για χίλια δυο θέματα που απασχολούν τα παιδιά. Μιλούσαμε για την συμπεριφορά μας, για τους κινδύνους της κοινωνίας, για την φιλία, για την προσοχή που αρμόζει στις παρέες τους και στα φλερτ τους και η τάξη γινόταν σαν εκκλησία, γιατί όλα τα παιδιά επιζητούν να μάθουν, να ρωτήσουν και πολλοί γονείς, κουρασμένοι από τον φόρτο εργασίας τους, δεν έχουν υπομονή να κουβεντιάσουν με τα παιδιά τους θέματα που καίνε. Κι αυτό ήταν κάτι που με ένωνε με τους μαθητές μου με αόρατα χρυσά νήματα εμπιστοσύνης και αγάπης, κάτι που μου το λένε όταν με συναντούν, όσα χρόνια κι αν έχουν περάσει.

Όμως τα παιδιά είναι παιδιά. Δεν αρκεί να τους μιλήσεις μία φορά. Πρέπει να τους τα επαναλαμβάνεις συνέχεια και ακούραστα, μέχρι να τα εμπεδώσουν.

Παράδειγμα η περίπτωση του Δήμου. Πόσα τους είχα πει… Ακόμα και ότι: «Παιδιά μου, δεν θέλει να σας χτυπήσει. Αλλά η περίπτωσή του ενέχει κι αυτό. Δηλαδή, τσακώνεστε για ψύλλου πήδημα; Εσείς μπορείτε να το ξεπεράσετε και να συνεχίσετε το ποδόσφαιρο. Ο Δήμος, ενώ δεν θέλει, κάτι τον σπρώχνει να συνεχίσει τον καυγά και να σας χτυπήσει. Γι’ αυτό μην τον πειράζετε κι αν πάειγυρεύοντας για καυγά, απομακρυνθείτε ή τρέξτε στον εφημερεύοντα δάσκαλο».

Άπειρες φορές τα είχα πει. Μετά το διάλειμμα γινόταν ο μεγάλος χαμός. Ανέβαινε κλαίγοντας ο Τόνυ επάνω:

«Κυρία, ο Δήμος με χτύπησε στο στομάχι…».

«Δεν έχουμε πει Δήμο ότι δεν απλώνουμε ποτέ το χέρι μας;».

«Ναι, κυρία! Ψέματα λέει! Περνούσα και μου έβαλε τρικλοποδιά!».

«Όχι κυρία! Εκείνος έπεσε κατά λάθος πάνω στο πόδι του Τόνυ».

«Πέτρο είσαι σίγουρος;»

«Είσαι σίγουρος ε; Με είδες που σκόνταψα; Κι εσύ δεν με κορόιδευες; Κυρία! Κι ο Πάρης με κορόιδευε!».

«Καλά να σου κάνω! Εσύ σκόνταψες και φωνάζεις από πάνω! Και βάρεσες και τον Τόνυ!».

«Θα βαρέσω κι εσένα, να μάθεις να…»

«ΕΕ! Ησυχία! Πάψτε! Όλοι κάτω! (Και τρέχω ανάμεσά στα δύο στρατόπεδα)…

Σας έχω πει να μην ασχολείστε τόσο με το τι κάνει ο Δήμος! Κι εσύ Δήμο να συγκρατείσαι».

«Ναι κυρία! Πάρτε του το μέρος! Έτσι έκαναν και οι άλλες δασκάλες! Του έπαιρναν το μέρος γι’ αυτό έγινε έτσι που έγινε!».

«Πόσες φορές συζητήσαμε αυτό το θέμα στην τάξη;»

«Ναι, κυρία, αλλά δεν αντέχουμε άλλο! Όλο κτυπάει! Να πάει σ’ άλλο σχολείο! Πέντε χρόνια τον υπομένουμε! Αμάν πια!»

Και φυσικά ο Λευτέρης, από τη μεριά του, είχε απόλυτο δίκιο. Ως παιδιά είχαν υπερβεί εαυτόν! Όμως ως δασκάλα έπρεπε να απαλύνω πάντα τις καταστάσεις. Όχι απλά είχε δίκιο. Παραείχε δίκιο. Πόσο μπορεί να αντέξει ένα παιδί; Μπορεί να καταλάβαιναν, να συμπονούσαν, να συμφωνούσαν όταν τους μιλούσα, όμως στο διάλειμμα, από ένα «τσακ» αν ξεκινούσε κάτι, δύσκολα μπορούσαν ν’ αποφύγουν τον ορυμαγδό που ερχόταν σε κλάσματα δευτερολέπτου, μ’ έναν Δήμο εν εξάλλω καταστάσει να ωρύεται «Γιατί με πείραξες;» και μ’ ένα τσούρμο πέντε παιδιών να σχηματίζουν άμυνα, ενώ δυο-τρεις άλλοι κρατούσαν το Δήμο να μην τους επιτεθεί! Τελικά και κλωτσιές και μπουνιές έπεφταν έστω και αν έτρεχαν οι εφημερεύοντες και το θέμα έληγε μόνο στην τάξη που έπρεπε να κάνω τον δίκαιο Σολομώντα για να ηρεμήσουν τα πνεύματα! Συζήτηση – συζήτηση – συζήτηση… Ώσπου να μαλλιάσει η γλώσσα και προσεχτικά για να μην απογοητεύσεις καμία μεριά.

«Να κάτσω δηλαδή, να τις φάω; Αυτός ξεκίνησε πρώτος».

«Δεν είπαμε να απευθύνεστε στον εφημερεύοντα;»

«Το είπαμε, αλλά ο Δήμος είχε αρχίσει να δέρνει. Και ο Βασίλης, χωρίς λόγο μπήκε στη μέση και τα έκανε χειρότερα».

Υπομονή να έχεις και νεύρα μηδέν. Ακολουθείς ένα από τα πλάνα σου. Ηρεμείς την μία παράταξη, χαϊδεύεις κεφαλάκια, τονώνεις, κάθεσαι ανάμεσα στο θρανίο του κύριου αίτιου για να προλάβεις τυχόν αντιδράσεις, του σφίγγεις το χέρι και λες τις κουβέντες που πρέπει προς όλες τις κατευθύνσεις, τονίζοντας ότι ο κάθε γονιός στέλνει το παιδί του σώο στο σχολείο και σώο θέλει να το παραλάβει στο σχόλασμα. Εδώ γίνεσαι πολύ αυστηρός, παίζεις το απαραίτητο θέατρο, υπαινίσσεσαι σύγκλιση γονέων και διδασκάλων για αντιμετώπιση των φαινομένων και τονίζεις ότι μπορείς να αγαπάς όλους το ίδιο, όμως δεν πρόκειται να αφήσεις κανέναν να στείλει κάποιον στο νοσοκομείο. Οι πράξεις επισύρουν ποινές και αν το συμβάν είναι διαστάσεων, ως τα 18 τους χρόνια οι γονείς τους λογοδοτούν στη δικαιοσύνη, οι οποίοι και θα πληρώσουν τις πράξεις των παιδιών τους. Τα λέμε με κάπως απόμακρο, ενημερωτικό ύφος, αφήνοντας όμως να πέσει η σταλαγματιά της ανησυχίας. Κι όπου πέσει. Κι όσο κρατήσει. Γιατί για αύριο, άντε μεθαύριο, σίγουρα κάτι άλλο θα παρουσιαστεί, εφ’ όσον το τμήμα έχει ένα παιδί με πρόβλημα διαχείρισης θυμού και ένα με ΔΕΠΥ, που στη συγκεκριμένη χρονιά ήταν και μεγαλόσωμο. Παρ’ όλ’ αυτά, καταφέραμε το ανέλπιστο! Ο Δήμος συμμετείχε στο τέλος της σχολικής χρονιάς, στο θεατρικό έργο που ανεβάσαμε στο θέατρο Λαμπέτη στο «ΣΗΜΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥ» του Αντώνη Σαμαράκη.

Η παράσταση είχε μεγίστη επιτυχία και ο Δήμος κατέπληξε τους πάντες! Στα παρασκήνια για βοήθεια, μαζί με άλλες δυο μαμάδες ήταν και η δική του μαμά. Ένα από τα παιδιά που μου πρόσφεραν την ανθοδέσμη ήταν ένας περήφανος, χαμογελαστός Δήμος! Η κοινή προσπάθεια για την επιτυχία της θεατρικής παράστασής μας ωφέλησε για μια ακόμη φορά όλο το τμήμα. Ένωσε σφιχτά την ομάδα και απέδειξε ξανά ότι όλοι αξίζουν τον σεβασμό μας, γιατί όλοι μπορεί να είμαστε ικανοί σε κάτι. (Ελπίζω να καταλαβαίνετε, ότι οι πρόβες δεν ήταν καθόλου εύκολες πλειστάκις και έπρεπε να έχω σιδερένια θέληση και υπομονή μεγίστη…).

Όποτε με βλέπουν στον δρόμο μετά από χρόνια αυτοί οι δύο συγκεκριμένοι μαθητές μου, τρέχουν και μ’ αγκαλιάζουν σφιχτά. Σίγουρα τις χρονιές που ήμασταν μαζί αντελήφθησαν την προσπάθειά μου, τον αγώνα μου και την αδιαίρετη προς όλους αμέριστη συμπαράστασή μου…

Πόσες φορές είχα φάει εγώ την μπουνιά χωρίζοντάς τους…

«Κτύπησες την κυρία! Στέκεις καλά;» «Άστον Ιβάν μου! Κατά λάθος έγινε… Πάψτε να παλεύετε αγριοκάτσικα! Εεεε! Παιδιά! Αυτή με πόνεσε! Αν την έτρωγε ο Ηλίας; ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ αμέσως, διαφορετικά φωνάζω τους πατεράδες και των δυονών σας! Με το 3 στοπ! Ένα!... Δύο!... Δυόμισυ! Τρία παρά τέταρτο! Τρία!». Και τώρα, θυμηθείτε ότι είστε αδέλφια και αν βλέπατε άλλο παιδί να πειράζει κάποιον από σας, θα έπρεπε να ορμήσετε και να του πείτε:Κάτω τα χέρια από τον φίλο μου! Είναι σαν αδελφός μου! Είμαστε στο ίδιο τμήμα!, και όχι να σκοτώνεστε μεταξύ σας!... Καλά δεν έχετε βαρεθεί όλο τα ίδια και τα ίδια; Δεν λυπάστε τις συμμαθήτριές σας και εκείνους τους συμμαθητές σας που αντί να μπαίνουν όλο χαρά στην τάξη μετά το διάλειμμα, φοβούνται ότι θα αντικρίσουν ξανά μία δική σας συμπλοκή; Παρακαλώ να ηρεμήσουμε όλοι γιατί πάλι μας φάγατε ένα τέταρτο, που στο κάτω-κάτω μπορούσαμε να λέγαμε ανέκδοτα, αντί να βλέπαμε το δικό σας ρινγκ!

Λοιπόν Μαράκι… Ετοιμάσατε την εργασία που είχαμε;…»

Κυλούν ανώδυνα σχετικά οι χρονιές όταν δεν υπάρχουν τέτοια προβλήματα. Μα και να υπάρχουν, λύση θα βρείτε. Πολύ χρόνο ο Μάριος καθόταν δίπλα μου στην έδρα. Του άρεσε μάλιστα, γιατί ζητούσα τα δικά του βιβλία (αν και είχα και δικά μου) τόσο, που όταν ξαναγύριζε στη θέση του, μου ζητούσε να έρθει να καθίσει πάλι δίπλα μου.

Και ο Δήμος, όσες φορές καθόμουν στα διαλείμματα μέσα, ήθελε να κάθεται κι αυτός και να ζωγραφίζει, γιατί είχα βρει ώρα που τους δίδασκα ζωγραφική – εκτελώντας τις οδηγίες της πρώτης κόρης μου, που είναι καθηγήτρια εικαστικών. Τα έργα τους – μαζί με των άλλων συμμαθητών τους – κοσμούσαν για μεγάλο χρονικό διάστημα τον διάδρομο του πρώτου ορόφου και χαιρόντουσαν βλέποντας το όνομά τους κάτω από το επίτευγμά τους.

Τα μάτια σας πρέπει όμως να είναι πάντα ανοιχτά.

«Δήμο! Μαζί με το κλειδί του σπιτιού σου έχεις δέσει κι ένα μικρό ψαλιδάκι; Γιατί παιδί μου; Καθώς το στριφογυρίζεις, παραλίγο να χτυπήσεις στο μάτι το κοριτσάκι που περνούσε δίπλα σου! Δώσ’ το μου να το ξεχωρίσω από τα κλειδιά σου! Και δεν φτάνει που πήγες να την στραβώσεις, της είπες και μια πολύ άσχημη βρισιά από πάνω!».

«Έτσι κυρία του μιλάει ο μεγαλύτερος αδελφός του που πάει Γυμνάσιο κι έρχεται εδώ και μας κάνει το νταή!...».

Ο μεγαλύτερος αδελφός του Δήμου δεν τον ανεχόταν… Πόσα προβλήματα μέσα σε μια οικογένεια που σου λέει μόνον μερικά και που εσύ πρέπει να οσφρηθείς άλλα τόσα… Πόσες φορές έχουμε πει ότι παιδιά καταπιεσμένα στο σπίτι, ξεσπούν με διάφορους επιθετικούς τρόπους στο σχολείο; Και συνήθως επιτίθενται σε μικρότερα παιδιά, γιατί με τους μεγαλύτερούς τους φοβούνται να τα βάλουν. Παιδί το ένα, παιδί και το άλλο. Αγαπάς το ένα, αγαπάς και το άλλο. Μορφώνεις, παιδαγωγείς το ένα, μορφώνεις, παιδαγωγείς και το άλλο. Μέσα σου πονάς εξίσου και για τα δύο! Πονάς για το παιδί που δέχεται την σπρωξιά και για το παιδί με τη διαχείριση θυμού που δίνει την σπρωξιά. Αυτό το δεύτερο σκέφτεσαι με μεγάλη έγνοια, πόσο δύσκολη θα είναι η προσαρμογή του στο Γυμνάσιο, εκεί που μπαίνουν 5 διαφορετικοί καθηγητές μέσα σ’ ένα πεντάωρο, εκεί που θα βρει μεγαλύτερούς του έτοιμους να τον περιγελάσουν, εκεί που δεν θα έχει την αγκαλιά της δασκάλας μαμάς – κλώσας, εκεί που θα πρέπει μόνος του να τα βγάλει πέρα. Πάντα λέω στους γονείς, να πηγαίνουν τακτικότατα να ρωτούν τους καθηγητές για την πορεία του παιδιού τους και σε όλες τις συγκεντρώσεις γονέων να είναι παρόντες. Αν μάλιστα αντιληφθούν το οτιδήποτε, να επιμείνουν να κλείσουν ραντεβού με τον ανάλογο καθηγητή, να έχουν τις κεραίες τους τεντωμένες και να μην αφήνουν ποτέ χωρίς βοήθεια την όποια αδυναμία εντοπίσουν του παιδιού τους. Και να του μιλούν πάντα. Να το ρωτούν, να το έχουν πιο κοντά, τόσο στα μαθήματα, όσο στην κοινωνική και σχολική ζωή του.

Εδώ βάζω μια άνω τελεία. Στο επόμενο κείμενό μου (3ο Μέρος) θα ολοκληρώσω το θέμα που έχουμε ξεκινήσει και ασχολούμεθα αυτή την περίοδο.

ΑΣ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ (1)

Μέρος 1ο

Το λειτούργημα του εκπαιδευτικού είναι μεγαλειώδες, ιερό και το μοναδικό που σε κρατάει νέο, έστω κι αν πλησιάζεις τη σύνταξη, αρκεί να έχεις ζωογόνα επαφή με τα παιδιά που σου χαρίζουν τη δροσιά τους και ανανεώνουν τα κύτταρά σου με την αγνότητα και την αθωότητά τους. Οι χαρές που παίρνεις από το ρόλο του δασκάλου είναι απειράριθμες κι έχω μιλήσει πολλάκις γι’ αυτές. Μέσα σ’ αυτές τις χαρές εντάσσω και τις όποιες δυσκολίες συναντάμε κατά τη διάρκεια της εξασκήσεως του καθήκοντός μας, διότι η δυσκολία σε ενεργοποιεί και όταν βρεις τη λύση και χαρίσεις την ανακούφιση, η χαρά που παίρνεις είναι τόσο μεγάλη που σε ανεβάζει στα πολύτιμα υψώματα της πείρας, της γνώσης και την συναισθηματικής εξάσκησης.

Τρεις συμβουλές δίνω στους νέους συναδέλφους: α) Να έχουν απροσμέτρητη αγάπη, κατανόηση και ανησυχία για το αντικείμενο της εργασίας τους, που είναι έμψυχο, πολύτιμο, πολυσύνθετο και μοναδικό: το ΠΑΙΔΙ. β) Να διαθέτουν αμέτρητη υπομονή και να μην κοιτάξουν ποτέ το ρολόι τους. γ) Να μην μένουν μόνον στις τετριμμένες γνώσεις. Να δίνουν ερεθίσματα ν’ ανοίξουν, να διευρύνουν τους ορίζοντες των μαθητών, να εισαγάγουν δραστηριότητες που θα κινητοποιούν όλους τους μαθητές, να κερδίσουν το ενδιαφέρον τους, ώστε όλα τα παιδιά να θέλουν να έρχονται καθημερινά σχολείο, ξεχνώντας τσακωμούς, αντιζηλίες, πειράγματα, καταστάσεις που πιθανότατα υπάρχουν και στο δικό τους τμήμα.

Είπα πως μπορείς να αντλήσεις χαρά από την προσπάθεια επίλυσης προβλημάτων. Δίνοντας λύση και ενώνοντας μία ολόκληρη ομάδα, νιώθεις σίγουρα υπέροχα. Διότι μην ξεχνάτε πως με την πάροδο των χρόνων, τα προβλήματα στην τάξη αυξάνονται. Αλλάζει η κοινωνική, πληθυσμιακή, πολιτιστική και οικονομική δομή. Τα παιδιά των πόλεων δεν έχουν την άπλα της επαρχίας, την πολυτέλεια της αλάνας, την ηρεμία της γειτονιάς, την επαφή με παππούδες, γιαγιάδες, ξαδέλφια, λουλούδια, ζωάκια, ποτάμια. Η πολύωρη εργασία των γονιών, η καταφυγή στην τηλεόραση, η μοναξιά του τάμπλετ, αλλοιώνουν τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά των παιδιών που γίνονται πιο μοναχικά, πιο νευρικά, πιο μελαγχολικά.

Και μην ξεχνάτε την πολιτισμική αλλαγή από το μεταναστευτικό και προσφυγικό κύμα που όλο μεγαλώνει τυραννισμένο.

Γι’ αυτό θα δείτε ότι τα προβλήματα δυστυχώς αρχίζουν από το Δημοτικό (τα οποία διαβλέπεις και στο νηπιαγωγείο). Σε μια τάξη ενός δημοτικού σχολείου, θα συναντήσεις παιδιά με Δ.Ε.Π.Υ., με προβλήματα διαχείρισης θυμού, διαφορετικών κοινωνικών ομάδων, ομάδων με μεγάλη απόκλιση στον οικονομικό τομέα και παιδιά από διάφορες χώρες, που εντάχθηκαν στο σχολικό σύνολο, χωρίς να ξέρουν καλά την ελληνική γλώσσα. Αν σε όλα τα σχολεία υπήρχε μια προπαρασκευαστική τάξη, τουλάχιστον ενός χρόνου, όπου εκεί τα παιδιά θα μάθαιναν πολύ καλά τη γλώσσα της χώρας που ήρθαν να ζήσουν, τα πράγματα θα ήταν πολύ καλύτερα για όλους. Διότι γνωρίζοντας πλέον την γλώσσα, θα ενσωματώνονταν την άλλη χρονιά μια χαρά στην τάξη που τους άρμοζε. Τώρα έρχεται το παιδί μισοξέροντας ελληνικά, εντάσσεται στην τάξη που έπρεπε να είναι και άντε μετά το παιδάκι να ενσωματωθεί στο σύνολο. Αυτά τα παιδιά τα παίρνουν κάποιες ώρες της εβδομάδας και τους κάνουν ιδιαίτερη προετοιμασία δασκάλες ειδικής αγωγής, αλλά αυτό δεν αρκεί να καλύψει τις μεγάλες ανάγκες του παιδιού.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον αδελφούλη ενός μαθητή μου από την Μολδαβία. Ο δικός μου ήξερε αρκετά ελληνικά. Ο μικρούλης όμως ελάχιστα. Τον έβλεπα στο διάλειμμα μοναχούλη του και σκιζόταν η καρδιά μου. Περίμενε σαν θείο δώρο να τρέξει κοντά στον αδελφό του και να νιώσει σιγουριά. Όμορφο, ευγενικό παιδάκι. Τον είχα ονομάσει «Ο μικρός μας πρίγκιπας». Η τύχη τα έφερε έτσι, ώστε Ε΄ και ΣΤ΄ να τον έχω μαθητή. Χαρά μεγάλη που είχε την δασκάλα του αδελφού του και θα κάναμε μαζί και θεατρικό! Ο «μικρός μου πρίγκιπας» σε μια έκθεσή του, μου έγραψε για το πόσο φοβισμένος ένιωθε σαν πρωτοήρθε, κυρίως στο διάλειμμα, επειδή τα παιδιά δεν τον έπαιζαν εφ’ όσον δεν μιλούσε. Στην τάξη μέσα, η καλή του δασκάλα τον πρόσεχε ιδιαίτερα, αλλά μέχρι να μιλήσει σωστά, ένιωθε μεγάλη ανασφάλεια. Η δασκάλα του, ο αδερφός του κι εγώ που τον άφηνα να έρχεται στην τάξη μου μέχρι να σχολάσουμε, μιας κι ήμαστε σε μεγαλύτερη τάξη κι αυτός σε μικρότερη, έγινε το προστατευτικό πλέγμα που απάλυνε τις δύσκολες στιγμές του Σέργιου, ώσπου πια στην Ε΄ είχε ενσωματωθεί πλήρως στο τμήμα. Στη γλώσσα όμως, κυρίως στα γραπτά, είχε κάποιο μικρό προβληματάκι. Συναισθηματικά είχε απελευθερωθεί, γιατί στο τμήμα μας δεν κάναμε μόνο μάθημα. Συζητούσαμε πάρα πολύ για τη ζωή, για τις σχέσεις των ανθρώπων, για το καλό, για το κακό, για τη δικαιοσύνη. Όχι ότι στα διαλείμματα δεν θα υπήρχαν κάποιες μικροπροστριβές – κυρίως επειδή δεν ήταν άσσος στο ποδόσφαιρο – αλλά το κλίμα που είχαμε στην τάξη, αποθάρρυνε τυχόν επίδοξους ταραχοποιούς να στοχοποιήσουν τον ήρεμο, ευγενικό Σέργιο και όποια άλλα παιδιά – αγόρια ή κορίτσια – του έμοιαζαν.

Άλλη χρονιά είχα τον – ας τον πούμε – Μάριο, που είχε πρόβλημα διαχείρισης θυμού. Είχε πάει άπειρες φορές στην δασκάλα ειδικής αγωγής. Οι γονείς του για κάποιο χρονικό διάστημα συμβουλευόντουσαν και παιδοψυχολόγο. Στην περίπτωσή του όμως, τα ηνία και χίλια μάτια ανοιχτά, έπρεπε να έχει ο δάσκαλος. Αυτό το παιδάκι το έβλεπα να το στέλνει η δασκάλα του συνεχώς στον διευθυντή μέσα σε κραυγές. Και όντως από ό,τι μάθαινα, έδερνε, αντιμιλούσε, έκανε τα μύρια όσα.

Όταν παρέλαβα αυτό το τμήμα, είχα και τον Μάριο και τον – ας πούμε Δήμο – που είχε Δ.Ε.Π.Υ. Ο αγώνας που κατέβαλα μέγας, αλλά η υπομονή, η συμπαράσταση και η συνεχής συζήτηση, νίκησαν! Ήταν η χρονιά που είχα μάτια στην πλάτη, στη μέση, παντού και η εγρήγορση ήταν η καθημερινή μου παρέα. Δύο τέτοια παιδιά μπορούν να τινάξουν το τμήμα στον αέρα. Όμως δεν το τίναξαν, γιατί; Απλούστατα: προέβλεπα και έτρεχα! Δηλαδή. Ο Μάριος. Είχε όλη την καλή διάθεση και ζωγράφιζε όνειρο! Αν όμως ένα παιδί τσακωνόταν μαζί του, την τελευταία λέξη έπρεπε να την έχει αυτός, διαφορετικά γινόταν χαμός. Το είχα διαπιστώσει στα διαλείμματα. Εκεί εύκολα τσακώνεσαι. Μα επειδή δεν έριξε σωστά τη μπάλα, μα επειδή ήθελε πίσω κάποιες κάρτες που είχε δώσει προηγουμένως σε έναν «φίλο του», κι εκείνος αντιδρούσε, μα επειδή κατά λάθος τον έσπρωξε ο δείνα και αυτός παραλίγο να σκοντάψει. Χαμός στο ίσωμα! Για πότε άναβε ο καυγάς, δεν το έπαιρνες είδηση.

«Δεν μπα να φωνάζεις! Αλλού τις τρέλες σου! Κυρία πέστε του κάτι!».

«Δεν πιστεύω Μάριε ν’ αρχίσεις πάλι τα ίδια;».

«Γιατί κυρία; Εγώ φταίω; Εγώ; Αυτός ξεκίνησε! Είναι άδικο! Τώρα θα σου δείξω! Είσαι χαζός σαν τη μάνα σου!»

«Κυρία έβρισε την μάνα μου! Θα βρίσω κι εγώ τη δικιά του!».

«Τόλμα βρε αν σου βαστάει. Τόλμα! Και θα πάρει ο δ…. τη μάνα σου και όλο σου το σόι!».

Και εν ριπή οφθαλμού είχες δυο κοκόρια να παλεύουν! Ξέροντας όμως το πρόβλημα του Μάριου, γνώριζα ότι αν δεν έβαζε κάτω το άλλο παιδί και αν δεν το κτυπούσε δεν θα ηρεμούσε. Οπότε έμπαινα στη μέση, με μόνη έγνοια μου να τους χωρίσω. Χτυπούσε το κουδούνι για μέσα, ο Δήμος έφευγε για την τάξη απειλώντας: «Έχε χάρη που σε κρατά η κυρία». Κι εγώ έμπαινα στο γραφείο με τον Μάριο αγκαλιά σφιχτά, ωσότου ηρεμήσει. Κοκκίνιζε, βαριανάσαινε, ήθελε να τον αφήσω να τον «κανονίσει» κι εγώ τον ηρεμούσα λέγοντας όσα πρέπει να πεις με σταθερή φωνή, αλλά ένιωθα άγχος για την κατάστασή του. Ειδοποιούσα τον διευθυντή μου να μπει για δυο λεπτά στην τάξη μου μη μείνει ακέφαλη, ειδοποιούσα και την δασκάλα ειδικής αγωγής, που αν δεν είχε μάθημα, του κρατούσε εκείνη συντροφιά ώσπου να ηρεμήσει πλήρως. Αν είχε μάθημα γυρίζαμε στην τάξη, καθόμουν δίπλα του στο θρανίο και δεν ησύχαζα αν δεν έβλεπα ότι είχε ηρεμήσει πλήρως και δεν έριχνε βλοσυρές ματιές στον καημένο τον Δήμο.

Από εμπειρία σας λέω, ότι είτε Σχολική Σύμβουλος, είτε Διευθυντής, την δουλειά όλη σ’ αυτές τις περιπτώσεις πρέπει συνειδητά να την αναλάβει ο δάσκαλος της τάξης. Αλίμονο και ξελασκάρει. Η έγνοια μου εκείνη τη χρονιά ήταν ο Μάριος και ο Δήμος.

Κάποτε έβαλα στην πόρτα τον Δεκάλογο του ευτυχισμένου παιδιού.

1. «Αν ένα παιδί έχει ζήσει σε αγάπη μεγαλώνοντας θα γίνει ένα ευτυχισμένος ενήλικας». 

2. «Αν ένα παιδί…..», κ.λπ.

Μια μέρα λοιπόν που είχαμε επίσκεψη γονέων, τελευταίος ήρθε ο πατέρας του Μάριου.

Η ώρα είχε πάει 3 μ.μ. Εκείνο το μεσημέρι έφυγα απ’ το σχολείο αφού είχε τελειώσει το «ολοήμερο», γύρω στις 4:30 μ.μ. Γιατί;

Ο Μάριος την ώρα που μιλούσα με τον πατέρα του μας διακόπτει λέγοντας:

«Είδες μπαμπά τι λέει ο δεκάλογος; Να μην χτυπάμε ποτέ το παιδί μας γιατί θα γίνει επιθετικό κι όταν μεγαλώσει θα έχει ανασφάλειες…».

Ο πατέρας του τού είπε ότι όταν κάνει κάτι τέτοιο δεν έχει άλλο μέσον να τον συνεφέρει από τις αταξίες του ή την άρνησή του να στρωθεί στο διάβασμα. Συζητήσαμε επί μακρόν. Μετά από πολλές λεπτές προσεγγίσεις από την δική μου μεριά, κατάφερα να φανερώσει ο πατέρας ότι ο Μάριος είχε πρόβλημα διαχείρισης θυμού, και ότι τον είχαν πάει και σε ειδικό για να τους δώσει μια γραμμή. Τόσα χρόνια δεν το είχε παραδεχτεί ποτέ. Είπαμε.. είπαμε… Φύγαμε όλοι ευχαριστημένοι. Τόνισα στον γονιό ιδιαίτερα όποια δυνατότητα είχε το παιδί, κάτι που όμως έκανα καθημερινά και μέσα στην τάξη για να ισορροπώ τα πράγματα. Και φυσικά πήγαινε ορισμένες ώρες και στην δασκάλα ειδικής αγωγής. Εκεί όμως ήταν ένας. Αυτός και η δασκάλα. Όταν επέστρεφε στην τάξη; Μέσα σε 18 άλλους μαθητές, δυσκολευόταν πολύ να ηρεμήσει. Μπορεί να του έφταιγε ο Ντίνος που τον κοίταζε περίεργα από την άλλη άκρη της τάξης. Ή να νόμιζε ότι ο Ιβάν του έκανε χειρονομία. Ή ήθελε να διακόψει επίμονα αν μιλούσε άλλος, για να πει κάτι που το ήξερε. Πεταγόταν συνεχώς κι εγώ έπρεπε να είμαι στην τσίτα πάντα, να μην αφήνω κανέναν παραπονεμένο, να προσπαθώ να εξισορροπώ τις καταστάσεις πάντοτε εν γρηγόρσει, παίζοντας δεκάδες ρόλους καθημερινά, ώστε να κυλήσει απρόσκοπτα και αποδοτικά για όλους η ημέρα.

Εκείνη τη χρονιά σας είπα είχα και ένα παιδί με Δ.Ε.Π.Υ., τον Δήμο. Γι’ αυτό θα σας μιλήσω στο επόμενο κείμενό μου (Μέρος 2ο).

"Το κείμενο αυτό είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα (filonas.gr) δύο φορές. Στο τέλος αναγράφεται συμψηφισμένος ο αριθμός των προβολών και των δύο αναρτήσεων από την ιστοσελίδα αυτή".

(Εμφανίσεις filonas.gr: 226)

ΑΣΠΑΣΜΟΣ

(Για τον κάθε «ξεχωριστό» που ζει ανάμεσά μας…)

ΑΣΠΑΣΜΟΣ 
(Οκτώβριος 1973)

Ήτανε νιος που πλεύριζε σιμά τα εικοσιτρία.

Ψηλός, κυπαρισσόκορμος, λεβεντονιού θεωριά.

Λαμπάδιαζε, καιγότανε μ’ ιδανικά κι ιδέες

-χρυσαϊτός- και δέσποζε στ’ αντικρινά χωριά.

Ήτανε βράδυ κι έσφρυζε από ζωντάνια η πλάση.

Ξεδίπλωνεν ο ζέφυρος τα μενεξί φτερά…

Νανούριζε τα πέλαγα το ασημένιο χάος.

Κάποιο αστέρι έπεσε σε σύννεφα φυρά.

Μέσα σε κήπο κούρνιαζε - σαν φως - το παλικάρι.

Σύντροφοι ξεκουράζονταν ωσότου η πούλια βγεί.

Εστάζανε του φεγγαριού οι χρυσαφένιες χάντρες

επάνω στα ωριόμαλλα που, σούρνονταν στη γη…

Ο υστερνός ο σύντροφος είχε στον κήπο φέρει

μια σπείρα ανθρώπων πού ’βλεπαν τριγύρω εχθρικά…

Εζώνανε τον όμιλο σε σιδερένι’ αρπάγη,

τσαλαπατούσανε τη γη βαριά, βαρβαρικά.

Άτιμο Γιούδα το φιλί που έδωσες στον φίλο…

Πώς θα μπορέσεις άπονε να βρεις απανεμιά;

Η βδελυρή η πράξη σου βρόγχος σκληρός θα γένει

για να σου σφίξει τον λαιμό - συγχώρεση καμιά.

«Γεθσημανή» στον κήπο σου, πόσες φορές γινήκαν

δράματα χίλια όμοια, δακρύβρεχτα, φριχτά…

Έχει γεμίσει όλη η γη Γεθσημανές και Γιούδες

απ’ όπου χρυσοόνειρα γκρεμίζονται πνιχτά…

Μα εκείνος ο λεβεντονιός δεν χάθηκε στο γέρμα.

Σε κάθε μία εποχή ορθώνεται τρανός.

Ζει σήμερα και πάντοτε και αύριο και τώρα

και φωταυγάζει αμάραντος, σαν λαύρας ουρανός!

Τον συναντάς σαν μαχητή, στρατιώτη, πεζοναύτη.

Τον συναντάς πολεμιστή και μέσα στη ζωή:

αγνόν εργάτη, μισθωτό, καθηγητή, διαβάτη.

Μιαν ηλιαχτίδα στη στυφή του κόσμου την ροή…

Το παραμύθι πάλιωσε μα πάντα θά ’ναι νέο:

η μοίρα όλων των «Χριστών» της κάθε εποχής

είναι σε μιά Γεσθημανή που την μιαίνει ο Γιούδας,

ενώ μαραίνονται πικρά τα ρόδα της ψυχής…

Και ο Θεός σε Γολγοθά φρικτά θ’ αργοπεθαίνει.

Θα του λογχίζουνε με βιά το θεϊκό πλευρό…

Κάθε φορά που κάποιος νιος, γι’ αγάπη θε να κρένει,

θα τον κρεμούνε μ’ απονιά ψηλά, σ’ έναν Σταυρό…

--------------------------------------------------------

Σ.Σ. Έχει αλλάξει τίποτα από τότε; Όχι… Ούτε θ’ αλλάξει – νομίζω – ποτέ…

(Εμφανίσεις filonas.gr: 1.180)

ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ

"ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ"

Επιτέλους! Ένας αγώνας επτά χρόνων έλαβε τέλος. Το 42ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών, στις 16-5-2011 γιόρτασε την ονοματοδοσία του σε ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ, παρουσία της Υπουργού Παιδείας κας Άννας Διαμαντοπούλου και πλήθος εκλεκτών προσκεκλημένων.

Την εκδήλωση τίμησε η σύζυγος του αειμνήστου συγγραφέα κα Ελένη Σαμαράκη, ο μεγάλος στιχουργός μας Λευτέρης Παπαδόπουλος, ο προϊστάμενος εκπαίδευσης κ. Βασίλειος Πετρόπουλος, διευθυντές γειτονικών σχολείων, οι σχολικοί σύμβουλοι, κα Μαρία Καπετανίδη, Όλγα Ημέλλου, γονείς και μαθητές του σχολείου μας.

Ιδιαίτερη συγκίνηση προκάλεσε η παρουσία του εξέχοντος ιατρού – λογοτέχνη, κ. Φώτη Παυλάτου και του προσωπικού ιατρού του αξέχαστου συγγραφέα, κ. Νίκου Θαλασσινού καθώς και του αρχιμανδρίτη πατέρα Βαρνάβα, ακούραστου λειτουργού και εμπνευσμένου ιερέως της ενορίας. Προλόγισε ο γεμάτος πολιτιστικές ευαισθησίες διευθυντής του σχολείου, κ. Στέφανος Αντωνακάκης.

Πρωταγωνιστές της εκδήλωσης τα παιδιά. Είπαν ποιήματα, χόρεψαν και όταν τραγούδησαν τον «κυρ Αντώνη» ανέβηκε στη σκηνή η Υπουργός και τραγούδησε μαζί τους, ενθουσιάζοντας το κοινό.

Εντύπωση προκάλεσαν τα παιδιά της Στ2 τα οποία μίλησαν για τους αγώνες τους δικούς τους αλλά και των προηγουμένων μαθητών που πάλεψαν με τη δασκάλα τους κα Πολυάνθη Βουτσινά, για να επιτύχουν την ονοματοδοσία του σχολείου τους. Είπαν για τα περιοδικά που έβγαλαν μέσα σε αυτά τα χρόνια, είπαν για το χορόδραμα που παρουσίασαν 120 παιδιά με τίτλο: «Στον τόπο που συναντώνται οι καρδιές- Κάτω από το βλέμμα του μεγάλου Έλληνα συγγραφέα- ανθρωπιστή και φίλου των παιδιών όλης της γης, ΑΝΤΩΝΗ ΣΑΜΑΡΑΚΗ». Είπαν για τα θεατρικά που ανέβασαν οι εκάστοτε μαθητές της κας Πολυάνθης, έργα του μεγάλου συγγραφέως, πάντα σε διασκευή της δασκάλας τους: «ΤΟ ΛΑΘΟΣ», «ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ» και το «ΣΗΜΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥ» το οποίο θα παρουσιάσουν στο τέλος της χρονιάς στο θέατρο «ΛΑΜΠΕΤΗ». Τόνισαν ότι καλό θα ήταν όλα τα σχολεία να πάρουν το όνομα ενός πνευματικού ανθρώπου και οι μαθητές τους να ενστερνίζονται τις ιδέες και τα οράματά του.

Τα παιδιά της Στ2 παρουσίασαν των 1η σκηνή από το «ΣΗΜΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥ». Την διάλεξαν γιατί είναι γεμάτη μηνύματα και επίκαιρες αναφορές. Στο τέλος καταχειροκροτήθηκαν από όλους τους παρευρισκομένους.

Να σημειώσουμε ότι σε αυτό το σχολείο φοιτούν 70% παιδιά από άλλες χώρες. Είναι λοιπόν άξια συγχαρητηρίων που κατέπληξαν τους πάντες μιλώντας άπταιστα ελληνικά και λέγοντας κείμενα του συγγραφέως όχι παπαγαλίζοντάς τα, άλλα κατανοώντας τα πλήρως.

Βέβαια αυτό προϋποθέτει πολλή δουλειά και από τη μεριά της εκπαιδευτικού και από τη μεριά των παιδιών.

Δηλ. όταν λέμε ότι θα ανεβάσουμε εφέτος το «ΣΗΜΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥ» δεν μοιράζουμε απλώς τους ρόλους. Όχι. Διαβάζουμε το έργο στην τάξη κατά την διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Αναλύουμε τις ιδέες. Ζωγραφίζουμε εμπνεόμενοι από το κείμενο. Καταγράφουμε ό, τι μας συνετάραξε. Προτείνουμε δικό μας τέλος στην ιστορία που δουλεύουμε. Μαθαίνουμε τα τραγούδια που θα ντύσουν το έργο και τις χορογραφίες που θα το διανθίσουν. Δείχνουμε τον τρόπο για να λένε δυνατά σωστά, με νόημα και κατανοητά τις φράσεις. Κάνουμε ορθοφωνία όπου χρειάζεται ώστε να μην χάνονται τα φωνήεντα, αλλά να προφέρονται ολοστρόγγυλα και τα σύμφωνα να έχουν την απαιτούμενη ακουστική δυναμική τους. Μόνον τότε ο μικρός μαθητής μπορεί να αποδώσει σαν ηθοποιός τον ρόλο του, μαγεύοντας το κοινό. Και αυτό είναι κάτι που ξετρελαίνει τα παιδιά και μπορώ να σας το εγγυηθώ προσωπικά, γιατί δουλεύω με τα παιδιά 35 χρόνια και όταν πρόκειται να ανεβάσουμε θεατρικό, δεν υπολογίζουν κούραση. Είναι συγκινητικά! Άστε που δεν έχω καθόλου απουσίες, γιατί κανένας δεν θέλει να χάσει την προετοιμασία του θεατρικού… Στην περίπτωση ασθένειας μου τηλεφωνούν με αγωνία. «Κυρία προχωρήσατε; Περιμένετέ με!»

Ωσάν εκπαιδευτικός, δίνω ρόλους σε όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά, γιατί όλοι πρέπει να συμμετάσχουν, άσχετα με τις ικανότητές τους. Ο δάσκαλος θα βρει τι ρόλο μπορεί να παίξει ο καθένας. Υπάρχει παιδί, που μία πρόταση, χρειάσθηκε ένας μήνας για να την αποδώσει σωστά. Και υπάρχει παιδί που ρουφάει ό, τι του πεις και αποδίδει τα μέγιστα. Σε μια παράσταση όμως που παίζουν μαθητές και όχι ενήλικες ηθοποιοί, άλλος είναι ο στόχος του σκηνοθέτη- εκπαιδευτικού. Θ’ ανεβάσει το έργο προσδοκώντας το καλύτερο αποτέλεσμα, αλλά θα πρέπει να χύσει ιδρώτα δίπλα σε κάποιες περιπτώσεις μην αποκλείοντας ουδέναν από την προσπάθεια αυτή. Και το αποτέλεσμα – θα δείτε – θα σας δικαιώσει. Θα ξετυλιχτεί γεμάτο δημιουργία, νιάτα, ευφορία, αγάπη, σεβασμό, ενθουσιασμό. Γιατί οι μικροί μαθητές αναγνωρίζουν πάντα τι έκανες γι’ αυτούς. Διακρίνουν τις καλές προθέσεις και δεν το ξεχνούν ποτέ. Τα παιδιά έχουν ραντάρ, δεν μπορείς να τα ξεγελάσεις με ψεύτικα χαμόγελα. Κι αν σου ξεφύγει καμιά φωνή στις πρόβες, δεν στο καταμαρτυρούν, εάν έχεις καταφέρει να τους δώσεις να καταλάβουν ότι η αγάπη σου γι’ αυτά είναι ειλικρινής και ό,τι κάνεις το κάνεις για να νιώσουν κάποια στιγμή την μαγεία της ικανοποίησης, το μεθύσι του χειροκροτήματος, την πιστοποίηση της προσωπικής τους αξίας, μέσα από το βλέμμα των συμμαθητών τους και από την αναγνώριση του κοινού.

Αυτή είναι η μαγεία της πορείας μιας θεατρικής προσπάθειας. Το ταξίδι είναι ανεκτίμητο. Η επιβράβευση ουράνια μελωδία. Και η επόμενη μέρα βρίσκει μια τάξη σφιχτά δεμένη, αγαπημένη, δημιουργική. Θα δένει για πάντα δασκάλα και μαθητές η κοινή προσπάθεια, ο κοινός στόχος, η επιδοκιμασία και η επιβράβευση των αγώνων.

Ξεκίνησα αυτή τη φορά να γράψω κάπως αποστασιοποιημένη, να παρουσιάσω δηλ. την εκδήλωση κοιτώντας από άλλη οπτική γωνία, γι’ αυτό και χρησιμοποίησα το γ΄ πρόσωπο. Από την στιγμή όμως που άρχισα να μιλώ για τους μαθητές μου που προέρχονται απ’ όλες τις χώρες της γης, δεν μπόρεσα να συνεχίσω με το πρότερο στυλ…

Γύρισα στο α΄ ενικό, γιατί τελικά είδα ότι δεν μπορώ να αποστασιοποιηθώ όταν μιλώ για μαθητές. Διότι μέσα μου, είμαι και θα είμαι εσαεί δασκάλα όλων των παιδιών και φυσικά των εκάστοτε δικών μου μαθητών, που παλεύουμε - πάντοτε στα πλαίσια της παιδαγωγικής δημιουργίας ...

Παλεύουμε για να φτιάξουμε ένα σχολείο καλύτερο, ανοιχτό στην κοινωνία. Ένα σχολείο όπου τα παιδιά θα θέλουν να έρχονται. Ένα σχολείο που θα αγκαλιάζει τα παιδιά όλων των …ταχυτήτων και εθνικοτήτων και που όλοι οι μαθητές θα νιώθουν ευτυχισμένοι και χαρούμενοι…

Γι’ αυτό προσπαθώ – προσπαθούμε…

(Εμφανίσεις filonas.gr: 2.215 ] 

-------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------

Μέσα σε τρία χρόνια, άλλαξαν δυστυχώς πολλά... Το αγαπημένο μας 42ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών ''ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ'' προσαρτήσθη  στο  41ο Δημοτικό Σχολείο και επειδή επικρατούν οι μονοί αριθμοί σε τέτοιες περιπτώσεις,έχασε το όνομά του, έγινε 41ο, και το χειρότερο, κατέβηκε η ταμπέλα με το όνομα ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ και επικράτησε η ονοματοδοσία του άλλου σχολείου, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ.... Και τίθεται το ερώτημα: Πώς αποκαθηλώνεις έναν μεγάλο Έληνα συγγραφέα παγκοσμίου βεληνεκούς;; Μήπως θα έπρεπε να λέγεται  ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ-- ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ;;; Για να τιμηθούν και τα δύο σχολεία...Δεν γίνεται να διαγράφεις το πνεύμα και τους αγώνες μιας κοιτίδας του πνεύματος με τέτοια  απαράδεκτη ασέβεια και αδιαφορία... Βέβαια, εμείς όλοι, παιδιά, γονείς, εκπαιδευτικοί, δεν θα ξεχάσουμε ποτέ την πορεία του 42ου Δημοτικού....Η ιστορία γράφτηκε και δεν μπορεί να διαγραφεί τίποτε...Η πίκρα όμως μένει... Τι κι αν ενοχλήσαμε τους υπευθύνους;; Το Υπουργείο Παιδείας  εκώφευσε  παντελώς... Και πόσο είχαν εντρυφήσει οι μαθητές στα νάματα του μεγάλου συγγραφέα και φίλου των παιδιών όλης της γης, ΑΝΤΩΝΗ ΣΑΜΑΡΑΚΗ...Και πόσους αγώνες έδωσαν για να πάρει το σχολείο τους, το όνομά του...Μπορώ να το βεβαιώσω προσωπικά, γιατί μαζί δίναμε τις μάχες, έχοντας δίπλα μας τον διευθυντή μας Στέφανο Αντωνακάκη, συναδέλφους και γονείς... Ντροπή να διαγράφεται έτσι ένα πνευματικό έργο...Απαράδεκτο... Πράξη αδιανόητη...Πώς μπορούμε να βρούμε το δίκιο μας;;; Πώς;;;;;

ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΔΙΕΓΡΑΨΕ ΤΗΝ ΤΡΟΧΙΑ ΤΗΣ…

Τελειώνοντας η φετινή σχολική χρονιά, τα παιδιά της Ε2 του 42ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών «ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ», ανέβασαν σε θεατρική παράσταση, το τελευταίο διήγημα «ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΕΛΠΙΣ» από το ομώνυμο βιβλίο του μεγάλου Έλληνα - συγγραφέα, ανθρωπιστή και φίλου των παιδιών όλης της γης, Αντώνη Σαμαράκη. Η εκδήλωση έτυχε θερμής αποδοχής απ' όλους. Παρευρέθησαν η σύζυγος του συγγραφέα κα Ελένη Σαμαράκη, ο εξαίρετος Ιατρός - Λογοτέχνης κ. Φώτης Παυλάτος (όπου και προλόγισε), η νέα διευθύντρια κα Δέσποινα Πλιάμου και ο πρώην διευθυντής κ. Στέφανος Αντωνακάκης, μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικοί, η διευθύντρια του 41ου Δημοτικού Σχολείου κα Παναγιώτα Λούπου, η διακεκριμένη Πρόεδρος του Παννεληνίου Πνευματικού Κέντρου «Ο ΦΙΛΩΝ», κα Μαίρη Σοφιανού - Κεράνη, ο προσωπικός ιατρός του Σαμαράκη, κ. Νίκος Θαλασσινός μετά της ιατρού αδελφής του κας Πέπης Θαλασσινού, οι εκπαιδευτικοί Σύμβουλοι κα Π. Κύρδη, κα Μ. Καπετανίδη, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι κ. Ν. Σπυρόπουλος και κα Ελ. Ζαχαροπούλου, η Πρόεδρος του Συλλόγου «Φίλοι των Παιδιών του Κονγκό» κα Μπλαντίν Χρυσάλη και πλήθος από την τοπική κοινωνία του Γκύζη. 

Τα παιδιά συγκίνησαν για άλλη μια φορά αποδεικνύοντας ότι εάν έχουν όραμα, μπορούν να καταφέρουν αληθινά θαύματα. Να σκεφθείτε ότι το 75% αυτών των παιδιών προέρχονται από όλα τα μέρη της Γης, επάνω όμως στην σκηνή μίλησαν αψεγάδιαστα ελληνικά, εντυπωσιάζοντας τους πάντες. Κι αυτό, γιατί είχαν κοινό στόχο τον οποίον είχαν αποδεχθεί με όλη τους την καρδιά και για τον οποίον είχαν δουλέψει ομαδικά με πάθος και ενθουσιασμό. 

Σας μιλάω για τα παιδιά της τάξης μου, την φετινή Ε2. 

Διαβάσαμε πρώτα το έργο από το πρωτότυπο, στην τάξη. Συζητήσαμε, αναλύσαμε, σημειώσανε. Στο τετράδιο που γράφουν τις ξεχωριστές μας λογοτεχνικές εργασίες και το έχουμε ονομάσει «Χρυσές Σελίδες», γράψανε το νόημα, την ανάλυση, την κεντρική ιδέα του διηγήματος. Αναπτύξαμε τις δικές μας σκέψεις οι οποίες μας γεννιούνται μετά την

ανάγνωση του έργου. Κάναμε χαρακτηρισμό πράξεων και προσώπων, ζωγραφίσανε όσα εμπνεύσθηκαν από το έργο αυτό και στο τέλος τα παιδιά έγραψαν δίνοντας το δικό τους τέλος στο έργο του Αντώνη Σαμαράκη. Αυτή ακριβώς η εργασία έγινε πάνω σε πολλά διηγήματα που εμπεριέχονται στο «ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΕΛΠΙΣ» και όχι μόνο σε αυτό που επιλέξαμε να παρουσιάσουμε σε θεατρικό έργο. Εκ παραλλήλου διδάχθηκαν πώς γράφεται ένα θεατρικό έργο και τους παρέδωσα την θεατρική διασκευή του «ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΕΛΠΙΣ» την οποία είχα ολοκληρώσει από καιρό πριν. Το διαβάσαμε και από εκεί και μετά μοίρασα ρόλους. Ξετρελάθηκαν με την μουσική κάλυψη και τα χορευτικά! Ήταν ευτυχισμένα! Και κανένα παιδί δεν ήθελε να λείψει ούτε μια ημέρα από το σχολείο, μήπως και χάσει τις πρόβες! Όλα τα παιδιά πήραν μέρος και όλα βρήκαν την θέση τους και τον σεβασμό που τους πρέπει και μέσα στην τάξη, διότι ακόμα και οι πιο αδύνατοι μαθητές μεγαλούργησαν επάνω στην σκηνή, αποδεικνύοντας περίτρανα την μαγευτική επιρροή που έχει το ανέβασμα ενός θεατρικού έργου επάνω στις ψυχές των παιδιών καθώς και στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, τόσο μεταξύ τους, όσο και με την δασκάλα τους. Δεθήκαμε όσο δεν φαντάζεστε. Γίναμε σαν μια σφικτή γροθιά, παιδιά και δασκάλα. Απόλυτη ευτυχία! Και η ευφορία αυτή μεταφέρθηκε και στο σπίτι, οδηγώντας σε μια πλήρη αρμονία σχολείο - οικογένεια. 

Ο πατέρας του Βασίλη, μαθητή μου, ο κ. Κυριάϊ έβαψε εθελοντικά την τάξη και η μητέρα του Ιάσωνα, άλλου μαθητή μου, η κα Λουκρητία Κλαρίδη - Μακροπούλου, έβαψε μια μεγάλη βιβλιοθήκη την οποία μεταφέραμε στην τάξη με ταμπέλα «ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΑΝΤΩΝΗ ΣΑΜΑΡΑΚΗ». Σε αυτήν την βιβλιοθήκη η κα Ελένη Σαμαράκη τοποθέτησε μετά το τέλος της θεατρικής παράστασης προσωπικά αντικείμενα του συζύγου της, τα οποία και αφιέρωσε στο σχολείο, μέσα σε μεγάλη συγκινησιακή φόρτιση απ' όλους τους παρευρισκομένους. 

Θέλω να σας αναφέρω και κάτι πολύ συγκινητικό. Επειδή δεν υπάρχουν οικονομικοί πόροι, οι μαθητές μου και οι μαθήτριές μου, διοργάνωσαν παζάρι. Με τα λεπτά που εισέπραξαν έβαλαν σε κάδρα με πλέξιγκλας (για λόγους ασφαλείας) ζωγραφικούς πίνακες παλαιοτέρων παιδιών, εμπνευσμένους από «ΤΟ ΛΑΘΟΣ» και το «ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΕΛΠΙΣ», πασίγνωστα έργα του Αντώνη Σαμαράκη. 

Της ζωγραφιές αυτές είχαν ολοκληρώσει κάτω από την καθοδήγηση της κας Ελπίδας Δημόγιαννη, καθηγήτριας εικαστικών και της κας Αλίσιας Δημόγιαννη, μουσικού. Οι ζωγραφιές είναι πανέμορφες και κοσμούν τώρα τον διάδρομο του σχολείου, σε μια μόνιμη ζωγραφική έκθεση. 

Επίσης οι μαθητές/τριές μου, ζήτησαν να ονομασθεί η αίθουσά τους «ΤΑΞΗ ΑΝΤΩΝΗ ΣΑΜΑΡΑΚΗ». 

Το αίτημά τους έγινε δεκτό οπό όλον τον σχολικό κόσμο και πλέον στην πόρτα βρίσκεται τοποθετημένη η επιγραφή «ΤΑΞΗ ΑΝΤΩΝΗ ΣΑΜΑΡΑΚΗ» για να θυμίζει σε όλους τις προσπάθειες των εκάστοτε μαθητών/τριών ώστε να λάβει το σχολείο το όνομα του αγαπημένου του συγγραφέα και το κυριότερο, για να θυμίζει σε όλους, ότι εδώ αυτός ο χώρος, είναι φόρος τιμής στον αγωνιστή της ανθρωπιάς και της ισότητας, ΑΝΤΩΝΗ ΣΑΜΑΡΑΚΗ. 

Πριν κάποια χρόνια, το 2007, η κα Ελπίδα Δημόγιαννη, καθηγήτρια εικαστικών, είχε ανέβει και ζωγραφίσει στην πρόσοψη δύο περιστέρια με ένα βιβλίο και ένα κλαδί ελιάς και ανάμεσα είχε γράψει την φράση «ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΕΛΠΙΣ». Την είχαν βοηθήσει μικροί μαθητές του σχολείου. Αυτή η πανέμορφη επιγραφή σηματοδοτεί και το σχολείο μας. Και τι δεν σημαίνει!... Ένα σωρό αλήθειες, όπως: Στον κόσμο μας πάντα ζητάμε ελπίδα! Και κυρίως την ζητάμε από τα παιδιά μας που τα θεωρούμε το αύριο, το ελπιδοφόρο μέλλον μας. Εδώ λοιπόν που είναι σχολείο ΖΗΤΑΜΕ την ΕΛΠΙΔΑ από τα παιδιά όλης της γης, μιας και εδώ φοιτούν μαθητές απ' όλες τις χώρες του κόσμου. Παιδιά ανεξαρτήτου φυλής, χρώματος και κουλτούρας, αυτά δηλαδή που λάτρεψε και ο Αντώνης Σαμαράκης. Για τώρα ΕΛΠΙΔΑ δίνουν οι δάσκαλοι στα παιδιά, που είναι η αυριανή μας ΕΛΠΙΔΑ. Το θέμα είναι πόσο εμείς οι μεγάλοι θα τα αφήσουμε να ορθοποδήσουν, σε έναν κόσμο που - δυστυχώς - αποτύχαμε παταγωδώς.. 

Ως δασκάλα του Δημοτικού θεωρώ ότι τελώ μεγάλο έργο. Βλέπετε εμείς οι δάσκαλοι του Δημοτικού είμαστε πολύ τυχεροί. Το αντικείμενό μας είναι τα παιδιά στην πιο αγνή φάση της ηλικίας τους. Πιστεύουμε λοιπόν ότι βάζοντας το σωστό λιθαράκι ίσως και καταφέρουμε κάποτε ο κόσμος να καλυτερέψει. Στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο αλλάζουν τα πράγματα. Μεγαλώνουν τα παιδιά, υπεισέρχεται πολύ η κοινωνία και μόνον χαρισματικοί εκπαιδευτικοί μπορούν να βοηθήσουν ουσιαστικά τον έφηβο στην δύσκολη, αλλαγή της ζωής του. Μακάρι να βρεθούν φωτισμένοι εκπαιδευτικοί για όλους τους νέους και τις νέες μας που θα τους προσφέρουν εκείνο το πολύτιμο «κάτι άλλος» το οποίο τους ξεχωρίζει από κοινούς δημοσίους υπαλλήλους και τους κάνει ξεχωριστούς δασκάλους, που θ' αφήσουν θετικό στίγμα στη ζωή των μαθητών τους. 

Με τα παιδιά του 42ου Δημοτικού Σχολείου Αντώνης Σαμαράκης αγωνισθήκαμε οκτώ χρόνια, ώσπου πέρσι, παρουσία του Υπουργείου Παιδείας ονομάσθηκε και επίσημα το σχολείο μας, «ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ». 

Εύχομαι τα παιδιά που φοιτούν εδώ να πλάθονται πάντα με τις αρχές που πρεσβεύει ο μεγάλος συγγραφέας μας. Τις αρχές της δικαιοσύνης της δημοκρατίας και της συμπόνιας, που δεν γνωρίζουν σύνορα και κοινωνικές διακρίσεις. 

Τους εκάστοτε μαθητές μου, πριν την θεατρική μας παράσταση και αφού είχαμε ασχοληθεί εις βάθος και πολυεπίπεδα με το έργο που είχαμε ξεχωρίσει να δουλέψουμε την κάθε χρονιά, τα πήγαινα για επίσκεψη στο σπίτι του Αντώνη Σαμαράκη, εκεί που πριν εννέα χρόνια - με τους τότε μαθητές μου - είχαμε γνωρίσει τον συγγραφέα προσωπικά. 

Έκτοτε μας φιλοξενεί η κυρία Ελένη Σαμαράκη. Τα παιδιά γνωρίζονται μαζί της, δείχνοντάς της τις εργασίες τους και συζητώντας για ένα σωρό θέματα σχετικά με τον αγαπημένο της σύζυγο. Οι στιγμές είναι μαγευτικές, περνούν πάντα δύο ώρες και τα παιδιά δεν θέλουν να φύγουν!... Μετά την αναμνηστική φωτογραφία, γυρίζοντας στο σχολείο γράφουν τις εντυπώσεις τους που ξεχειλίζουν από ενθουσιασμό και τρυφεράδα. 

Και η κυρία Ελένη Σαμαράκη είναι πάντα δίπλα στα παιδιά σε κάθε εκδήλωση τους. Η αγάπη είναι αμφίδρομη. 

Αυτή η χρονιά ήταν η τελευταία μου ως δασκάλα εν ενεργεία. Δεν το περίμενα. Ούτε το είχα καν βάλει στο μυαλό μου. Από το Γραφείο με πήραν και μου το ανακοίνωσαν, ότι τα 35 χρόνια εργασίας μου συν την ηλικία με βγάζουν κατευθείαν στην σύνταξη. Παρακάλεσα να μείνω τουλάχιστον άλλον έναν χρόνο, αλλά μου είπαν ότι αυτός ο νόμος καταργήθηκε πέρσι. Δεν μπορώ να το συνειδητοποιήσω. Δεν θέλω να το αντιμετωπίσω κατάματα ακόμα. Έχω πει ότι εκεί που βρίσκονται τα παιδιά είναι και ο ομφαλός της γης. Λόγια της καθηγήτριάς μου στην Αρσάκειο Παιδαγωγική Ακαδημία Παλαιού Ψυχικού, κας. Φωτεινής Μιχαήλ, που τα ασπάζομαι 1000 τα εκατό, τα προσυπογράφω και τα επαναλαμβάνω όποτε χρειασθεί. 

Δεν ξέρω τι θα γίνει του χρόνου. Σίγουρα θα είμαι από κάποιο άλλο μετερίζι που θα έχει σχέση πάλι με τα παιδιά. Την μαγεία της τάξης βέβαια δεν θα την έχω -θα προσπαθήσω όμως να συμβιβαστώ με κάποια άλλη μορφή παιδαγωγικής προσέγγισης με τα παιδιά, γιατί μέσα μου νιώθω ότι μπορώ ακόμη να προσφέρω πολλά γύρω από το θέμα «παιδεία». Βλέπετε ήμουν, είμαι και θα παραμείνω πάντα δασκάλα...

ΔΕΝ ΣΒΗΝΩ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ

Τελευταία στη ζωή μας είχαμε δύο απώλειες...Ενός μακρινού αλλά πολύ καλού εξαδέλφου και ενός αγαπημένου καθηγητού... 

Τα ονόματά τους, είναι μαζί με άλλα ονόματα περασμένα στον τηλεφωνικό κατάλογο. Κάθε φορά που τον ξεφυλλίζω για να βρω ένα τηλέφωνο, η ματιά μου πέφτει και πάνω τους: Χρύσανθος Γ., Γεράσιμος Λ. Φευγαλέα σκέφτηκα: Δεν ζουν... Να τα σβήσω; Και αμέσως έντονα είπα «Όχι». Από τότε που χάθηκαν πολλές φορές έχω σταθεί στα ονόματά τους, γιατί χρησιμοποιώ συχνά τον κατάλογο...Πού να θυμάσαι τόσα τηλέφωνα απ’ έξω...Και κάθε φορά νιώθω παράξενα...Ανάμεικτα συναισθήματα...Δηλαδή; Φεύγει κάποιος και τι μένει; Μία γραμμή με το όνομά τους… Από κοτζάμ χαρούμενους ανθρώπους, πληθωρικούς, τρυφερούς, πνευματικούς, οικογενειάρχες, μένει ένα όνομα; Όχι...Δεν θα σβήσω τα ονόματά τους...Δεν χάθηκαν... Υπάρχουν... Υπάρχουν μέσα απ’ τα παιδιά τους, τις γυναίκες τους... Βλέποντας «Χρύσανθος» θα είναι η μάνα, η γυναίκα, τα παιδιά του, η ψηλή κορμοστασιά, η ζεστή αγκαλιά, το αγαθό, ξανθό, πρόθυμο, χαμογελαστό πρόσωπο του μακρινού εξαδέλφου... 

Βλέποντας «Γεράσιμος» θα είναι η γυναίκα του η φιλόλογος, ο γιος, η νύφη, το εγγονάκι του, θα είναι οι δικές μου αναμνήσεις από τότε που τον είχαμε καθηγητή στη Σάμη της Κεφαλλονιάς. Τρίτη Λυκείου εμείς, πρωτοδιόριστος νέος καθηγητής εκείνος, αρραβωνιασμένος με την αγαπημένη του Μαρία. Σεβαστός σε όλους. Ήθελε να απαγγείλω Καβάφη στις 25 Μαρτίου, ήθελα Βαλαωρίτη για να ξεσηκώσω τον κόσμο εγώ. Και τελικά το είπα! Και είχα δίκιο! Ο Βαλαωρίτης θριάμβευσε, μα ο καθηγητής αγρίεψε! Μετά του πέρασε!! Όμορφα χρόνια, ξέγνοιαστα, νεανικά! Αυστηρός, σωστός εκπαιδευτικός, που σου έδινε κέντρισμα να φτιάξεις τις ωραιότερες αναλύσεις στην «Αντιγόνη». Πνευματικός άνθρωπος που έβρισκε στο Μοναστηράκι και στην Πλάκα παλιές φωτογραφίες της αγαπημένης του Κεφαλλονιάς... Και τι σύμπτωση! Η αρχόντισσα μητέρα του, η κυρία Ρωμαλέα, φίλη καρδιακή με τη δική μου προγιαγιά, την αρχοντοπούλα Πολυάνθη... 

Λοιπόν; Γίνεται να σβήσεις ονόματα από τον τηλεφωνικό κατάλογο; Όχι βέβαια. Ποτέ! 

Άφησε ο Χρύσανθος δύο κοριτσάκια που τον αναζητούν. Άφησε ο Γεράσιμος ένα μωρούλι εγγονάκι. Η γυναίκα και η κατακαημένη μάνα του Χρύσανθου, η γυναίκα και ο γιος του κ. Γεράσιμου, θα πουν στα παιδιά και στα εγγόνια για τους υπέροχους ανθρώπους που είχαν για πατέρα και παππού. 

Τόσο νέοι...Τόσο καλοί...Τόσο πολύτιμοι για τους δικούς τους...Τόσο σεβαστοί για τους παραέξω...Ευτύχημα να συναντάς στη ζωή σου τέτοιους ανθρώπους... Χαίρεσαι από την καλοσύνη του ενός, παίρνεις παράδειγμα από την μεταδοτικότητα του άλλου και για το δικό σου επάγγελμα, μια και είσαι κι εσύ εκπαιδευτικός. 

Τι σημαίνει λοιπόν ένα όνομα στο χαρτί; Τα πάντα: εκπροσωπεί έναν άνθρωπο… Και αυτός ο άνθρωπος δεν χάνεται αφού άφησε κάτι πίσω του για να τον θυμάσαι... Άφησε όπως έλεγαν οι Αρχαίοι την πολύτιμη «υστεροφημία»... 

Ευχαριστώ τον εξάδελφο Χρύσανθο για το ξανθό χαμόγελο της απλότητάς του... Ευχαριστώ τον κ. Γεράσιμο, τον ξενιτεμένο Κεφαλλονίτη συγχωριανό καθηγητή μου, που μας δίδαξε πόσο σωστό, πόσο τίμιο και πόσο υψηλό πρέπει να είναι το λειτούργημα του δασκάλου - καθηγητή... 

Δυο ονόματα... Δυο ολοζώντανα ονόματα, δυο ολοζώντανες παρουσίες στον τηλεφωνικό κατάλογο και στην καρδιά μας...