ΚΑΛΛΙΟ ΑΡΓΑ ΠΑΡΑ ΠΟΤΕ...

Η μεγάλη κληρονομιά μας είναι η τρισχιλιάχρονη γλώσσα μας, γι' αυτό λοιπόν πρέπει να την τιμούμε και να την σεβόμαστε.

Συχνά χρησιμοποιούμε πολλές ξένες λέξεις, στις οποίες εθιζόμαστε.Οι ξένοι κάνουν το ίδιο στην ομιλία τους και στις διαφημίσεις τους; Όχι βέβαια...Μήπως ακούγονται καλύτερα οι ξένες λέξεις από τις δικές μας;Και πάλι ό χ ι...

Η Γαλλική Ακαδημία 'εστειλε στους Γάλλους πολιτικούς επιστολή πού τους παρατηρούσε για τον τρόπο που μιλούν και τους συνιστούσε να το διορθώσουν.Εμείς;Τι μέτρα έχουμε πάρει για να προστατέψουμε τη δική μας γλώσσα;Όλα είναι καλά; Τίποτε δεν μας ενοχλεί;;

Συμφωνούμε πως η αγγλική γλώσσα είναι διεθνής, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να την κάνουμε ανώτερη από τη δικιά μας...Να την χρησιμοποιούμε ,αλλά να μη γίνει και το είδωλο του σημερινού Έλληνα...Ο πλούτος της ελληνικής γλώσσας μας είναι τεράστιος.'εχει πλουτίσει πολλές γλώσσες άλλων κρατών και πρέπει να νιώθουμε υπερήφανοι για τέτοιο μεγάλο θησαυρό που κληρονομήσαμε...Και μην ξεχνάτε...

ΣΕ 166.000 λέξεις που αριθμεί η αγγλική γλώσσα,οι... 39.000 λέξεις είναι ελληνικές!!!! Αυτό λέει πολλά...

''Η γλώσσα μας μοιάζει με αρχοντικό που του έπεσαν τα πορτοπαράθυρα και του έμειναν τα αγκωνάρια''. 'Ετσι είπε μια σημαντική φιλόλογος...Σε αυτήν τηνπερίπτωση, τα πορτοπαράθυρα είναι η ομιλία των νέων των πόλεων που έχει υποστεί πολλές ξένες επιρροές, ενώ τα αγκωνάρια είναι η σωστή, δυνατή γλώσσα μας, που την μιλούν οι άνθρωποι της επαρχίας. Αυτοί συνεχίζουν να μιλούν τα ατόφια ελληνικά, και να στηρίζουν την μεγάλη κληρονομιά μας...

Σκοπός μας είναι να βάλουμε στη θέση τους τα πορτοπαράθυρα και να σφραγίσουμε την πόρτα μας μπροστά σε κάθε ξενόγλωσση εισβολή, που φτηναίνει και αλλοιώνει την αθάνατη, την πολύτιμη ελληνική μας γλωσσική κληρονομιά....Ψάξαμε λοιπόν και σας παρουσιάζουμε κάποιες παραμέτρους που, σίγουρα θα τις βρείτε πολύ ενδιαφέρουσες...

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ----Βγαίνει από το ρήμα α λ έ ξ ω που σημαίνει ''απομακρύνω'', ''προστατεύω'' κ α ι ανδρός, δηλαδή αυτός που προστατεύει τους άνδρες και επομένως τους ανθρώπους.

Το ά λ ε ξ σήμερα το βρίσκουμε στο α λ ε ξ ί π τ ω τ ο, αυτό που προστατεύει τις πτήσεις, στο α λ ε ξ ι κ έ ρ α υ ν ο, αυτό που προστατεύει από τους κεραυνούς, στο α λ ε ξ ί σ φ α ι ρ ο, αυτό που προστατεύει από τις σφαίρες. Αυτές οι τελευταίες λέξεις είναι νεότερες, του 19ου περίπου αιώνα.

ΦΊΛΙΠΠΟΣ------Φ ι λ ώ [αγαπώ] κ α ι ί π π ο ς, αυτός που αγαπά τους ίππους, τα άλογα. Από το φ ι λ ώ , έγιναν πολλά ονόματα, όπως φ ι λ ό π ο ν ο ς, φ ι λ ό σ ο φ ο ς, φ ι λ ό ζ ω ο ς. Καθώς και πολλά κύρια, όπως Φ ι λ ο θ έ η, Φ ι λ ο κ τ ή τ η ς, αλλά και 

λ α ο φ ι λ ή ς, δ η μ ο φ ι λ ή ς, π ρ ο σ φ ι λ ή ς [εδώ χρησιμοποιειται σαν δεύτερο συνθετικό]

Στα αρχαία ελληνικά έχουμε-----Μ α κ ε δ ώ ν -Μ α κ ε δ ν ό ς και Μ α κ έ δ ο ς..Την λέξη την βρίσκουμε στον Όμηρο και στον Ηρόδοτο.Προέρχεται από το μ ά κ ι ---κ ε δ ώ. δηλαδή από το 

μ ά κ ο ς- μ ή κ ο ς [μάκ-ρος] και κ ε δ ώ ν [ από το χ θ ώ ν-χώρα, γ η = χ θ ό ν ι ο ς]

Η Μακεδονία βγαίνει από την λέξη Μακεδών και φανερώνει την περιοχή που βρίσκεται μακριά, βόρεια, ψηλά και Μακεδόνας είναι ο κάτοικος της περιοχής αυτής.

Η ρ α κ λ ή ς----Ή ρ α και κ λ έ ο ς [δόξα] , δηλαδή η δόξα της Ήρας.

Μο υ σ ι κ ή----Προέρχεται από το Μ ο ύ σ α. Οι Μούσες προστάτευαν κάθε είδος τέχνης, π.χ ποίηση, φιλοσοφία και την καλλιέργεια του πνεύματος γενικά.Σιγά- σιγά το ''Μουσικός''εξειδικεύθηκε και σήμαινε μόνον αυτόν που ασχολείται καθαρά με την μουσική.

Η λέξις Μ ο υ σ ε ί ο δημιουργήθηκε στην αρχαιότητα και φανερώνει το ιερό των Μουσών. Σήμερα δηλώνει τον τόπο που φυλάμε αγάλματα και άλλα ευρήματα που μιλούν για την ιστορία και τον πολιτισμό μας.

ΛΕΜΕ

α θ λ η τ ί α τ ρ ο ς , από το α θ λ η τ ή ς και ι α τ ρ ό ς και ό χ ι αθλίατρος γιατί είναι άθλιος!!!

Δ ε ν λ έ μ ε '' αποποιούμαι της ευθύνης''. Είναι λάθος. Όπως λάθος είναι οι φράσεις ''ο δράστης διέφυγε της συλλήψεως'' και 

''το θέμα επιδέχεται συζητήσεως''.Το σωστό είναι

α] α π ο π ο ι ο ύ μ α ι τ η ν ε υ θ ύ ν η

β] ο δ ρ ά σ τ η ς δ ι έ φ υ γ ε τ η ν σ ύ λ λ η ψ η και

γ] τ ο θ έ μ α ε π ι δ έ χ ε τ α ι σ υ ζ ή τ η σ η

Ο σωστός τύπος είναι α ν η σ υ χ η τ ι κ ό ς και ό χ ι ανησυχαστικός.Ρήμα ανησυχάζω δεν υπάρχει, οπότε δεν μπορεί να σχηματιστεί ο τύπος ανησυχαστικός.Το α ν η σ υ χ η- 

τ ι κ ό ς είναι σωστό και προέρχεται από το α ν η σ υ χ ώ.

ΛΑΘΟΣ είιναι η φράση ''Δεν το αμφιβάλλει κανείς αυτό που λες''.

ΣΩΣΤΟ είναι ''α μ φ ι β ά λ λ ω για κ ά τ ι'' και 

'' α μ φ ι σ β η τ ώ κ ά τ ι ''.Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στα δύο ρήματα...Άλλο εννοούμε όταν πούμε ''α μ φ ι β ά λ λ ω '' για την εντιμότητα κάποιου και άλλο όταν πούμε ''α μ φ ι σ β η τ ώ '' την εντιμότητα κ'αποιου...Στην πρώτη πρόταση , το ρήμα φανερώνει 'οτι ''δεν είμαι σίγουρος'' ενώ στην δεύτερη πρόταση το ρήμα δηλώνει 'οτι ''έχω αποδείξεις και γι' αυτό δεν εγκρίνω κάτι''.

ΓΙΑΤΙ 'Η ΔΙΟΤΙ;;

Όταν θέλουμε να εκφράσουμε αιτίες στις λεγόμενες αιτιολογικές προτάσεις, καλό είναι να χρησιμοποιούμε στην ερώτηση το 

γ ι α τ ί και στην απάντηση το δ ι ό τ ι ή το ε π ε ι δ ή.

Για παράδειγμα

-Γ ι α τ ί δεν πήγες εκδρομή;

-Δ ι ό τ ι [ή επειδή] χάλασε ο καιρός.

Στον προφορικό λόγο, επειδή μιλούμε γρήγορα,πολλές φορές βάζουμε το γ ι α τ ί τόσο στην ερώτηση, όσο και στην απάντηση.Όμως στον γραπτό λόγο που έχουμε περισσότερο χρόνο στην διάθεσή μας, καλό είναι να χρησιμοποιούμε με πιο ακρίβεια κάθε φορά τις κατάλληλες λέξεις.

Έ γ ε ι ρ α-- γ ε ι ρ τ ό ς ή έ γ υ ρ α-- γ υ ρ τ ό ς;;Ποιο είναι το σωστό;

Το σωστό είναι με ει δηλαδή έ γ ε ι ρ α --γ ε ι ρ τ ό ς .Το 

γ έ ρ ν ω προέρχεται από το αρχαίο ε γ ε ί ρ ω, που το χρησιμοποιούμε και σαν σύνθετο στα νεοελληνικά, όπως

α ν ε γ ε ί ρ ω και ε ξε γ ε ί ρ ω. Γι' αυτό και το γ ε ι ρ τ ό ς

γράφεται κι αυτό με ει

Κ τ ή ρ ι ο , γράφεται με η και δεν προέρχεται από το κτίζω...Προέρχεται από το ε υ κ τ ή ρ ι ο [οίκημα ], δηλαδή εκκλησία ή από το οικητήριο- διοικητήριο.

--------------------------------------------------------------------------------------

Έχουμε ακόμη πολλά να πούμε πάνω σε αυτό το θέμα, οπότε θα συνεχίσουμε την επομένη φορά.

Σ η μ ε ι ώ ν ο υ μ ε ότι οι πληροφορίες είναι από την εκπομπή

του Γιώργου και Ηρώς Σγουράκη στην ΕΤ1 ''ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ 

ΕΔΩΣΑΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ'' με την συνεργασία του καθηγητή της 

Γλωσσολογίας Γιώργου Μπαμπινιώτη, η οποία εκπομπή, δυστυχώς δεν παρουσιάζεται πια τα τελευταία χρόνια.