Όταν ένας εκπαιδευτικός θέλει ν’ ασχοληθεί με το θέατρο στην τάξη, μια δυσκολία που δύσκολα αντιμετωπίζεται είναι η έλλειψη χώρου. Αν όμως έχεις πείσμα και θέληση μπορεί ν’ αντιμετωπιστεί. Στο πρώτο μέρος των άρθρων μου με τον τίτλο «Στον Αστερισμό του Θεάτρου», έφερα το παράδειγμα της επιτυχούς μεταμόρφωσης μισής τάξης σε σκηνή και της άλλης μισής σε πλατεία.
Σήμερα θα σας φέρω ένα άλλο παράδειγμα πάλι από προσωπική πείρα. Μετά το ιδιωτικό, διορίστηκα στο δημόσιο, στο 1ο Δημ. Σχ. Γέρακα. Εκεί η τάξη μου ήταν μικρή. Τι έπρεπε να γίνει; Υπήρχε μόνο ο διάδρομος της εισόδου φαρδύς και άνετος. Τον διάδρομο τελικά διαμόρφωσα σε θέατρο! Η σκηνή ήταν στο βάθος πάνω σε τέσσερα βάθρα που τα ένωσα. Αριστερά υπήρχε σκάλα που έφερνε στον 1ο όροφο. Πόσο την εκμεταλλεύτηκα αυτή τη σκάλα! Πόσα κορίτσια - αστέρια κατέβηκαν από κει! Πόσες χώρες του κόσμου! Πόσα δραματικά στοιχεία συγκίνησαν στο ανώφλι της! Τα πάντα γίνονται αν το θέλεις πολύ…Τα τελευταία χρόνια είμαι στο 42ο Δημ. Σχ. Αθηνών «Αντώνης Σαμαράκης». Έχει μια τεράστια αίθουσα τελετών, η οποία όμως δεν έχει καθόλου καλή ακουστική. Γι’ αυτό και τις μεγάλες παραστάσεις τις κάνω στο θέατρο ΛΑΜΠΕΤΗ. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνεται συνεχώς. Μια φορά τον χρόνο γιατί υπάρχουν πολλές δυσκολίες. Τις άλλες φορές: 28η Οκτωβρίου, Πολυτεχνείο, 25η Μαρτίου πρέπει να τις παρουσιάζουμε στο σχολείο.
Για να μην πηγαίνει χαμένη η δουλειά των παιδιών ένεκα της κακής ακουστικής, μαθαίνω τα παιδιά να μιλούν δυνατά. Δυνατά, όχι να ουρλιάζουν. Και σ’ αυτές τις γιορτές μετριάζω πολύ τον χρόνο. Δηλ. πείτε ότι στις 25 Μαρτίου, κρατά η γιορτή 40 λεπτά με τη μουσική, τους χορούς, όλα μαζί. Μια αίθουσα με τέτοιο πρόβλημα, αφήνει τη φωνή να χάνεται να σκορπίζεται, να διαχέεται. Την ρουφά το υπερβολικά ψηλό ταβάνι, τ’ ανοίγματα προς τους πάνω ορόφους. Η αρχιτεκτονική μελέτη έδειξε ότι για να μετατραπεί σε μια αίθουσα με σωστή ακουστική πρέπει να διατεθούν υψηλά χρηματικά κονδύλια. Οπότε, ό, τι γίνεται εδώ μέσα, για να μην πηγαίνει χαμένο, πρέπει ο δάσκαλος να διδάξει στα παιδιά του τον κατάλληλο τρόπο να μιλούν και την ένταση που θα έχει η φωνή τους.
Κάτι άλλο τώρα: όποιος θεωρεί ότι οι πρόβες είναι χαμένος χρόνος από τα μαθήματά του, δεν δίνει σημασία με αποτέλεσμα τα παιδιά ακόμη και στην Επίδαυρο αν βρεθούν, να μην ακούγονται, να μιλούν βιαστικά σαν να λένε το μάθημά τους, χωρίς ίχνος ζωντάνιας.
Άλλοι πάλι ίσως να μην έχουν το ταλέντο να ανεβάσουν μια παράσταση. Φυσικό και αποδεκτό. Μπορούν όμως να παρουσιάσουν κάτι απλό, αρκεί να είναι αξιοπρεπές το αποτέλεσμα. Η καλή πρόθεση και η προσπάθεια πάντα φαίνονται και επιβραβεύονται. Φυσικά η επιβράβευση είναι η αγκαλιά των παιδιών, μια καλή κουβέντα των γονιών και των συναδέλφων. Ο δάσκαλος γι’ αυτά παλεύει, γι’ αυτά αγωνίζεται αυτά καρτερά. Θέλει ένα χαμόγελο να πάει μπροστά και να συνεχίσει.
Στον αγώνα του είναι συνήθως μόνος από «άνωθεν» βοήθειες. Ηθικοί συμπαραστάτες του οι μαθητές του, ο διευθυντής του. Για όσα χρειασθεί η θεατρική παράσταση από οικονομικής πλευράς, υπάρχει πάντα πρόβλημα. Άριστο θα ήταν να έχει δημιουργηθεί βεστιάριο. Όποιο παιδί τελειώνει το Δημοτικό αν θέλει να χαρίζει την στολή του και να υπάρχει δάσκαλος που θα επιβλέπει και θα καταγράφει. Διαφορετικά, ενσκήπτει πολύ συχνά θέμα. Όσοι γονείς μπορούν, νοικιάζουν τις στολές. Κάποια παιδιά όμως που δεν μπορούν, τα βοηθά ο δάσκαλος. Αν ο Σύλλογος Γονέων έχει οικονομική ευχέρεια, συνεισφέρει στο κέρασμα, στις ανθοδέσμες, στις στολές…Αν θελήσει ο εκπαιδευτικός να βγάλει η τάξη του περιοδικό με την όλη πορεία της εργασίας τους, πρέπει να χτυπήσει πολλές πόρτες, αρχίζοντας από την Σχολική Επιτροπή, αν βέβαια αυτή συμφωνεί, διαφορετικά θα πρέπει να συνεισφέρει, ο ίδιος και όποιος άλλος από μόνος του θελήσει. Όλοι όμως οι σκόπελοι κάποια στιγμή υποσκελίζονται. Ίσως όχι χωρίς ψυχικό κόστος. Αλλά αυτά πρέπει κανείς να τα έχει υπ’ όψιν του αφ’ ής στιγμής αποφασίσει το εγχείρημα μιας θεατρικής παράστασης. Σίγουρα, βουτάς στα βαθιά. Συνεισφέρεις οικονομικά κάποιες φορές ακόμη και στις προσκλήσεις, στα προγράμματα, στις αφίσες, στα βίντεο. Όλα πρέπει να τα αντιμετωπίσεις και συχνότατα από το υστέρημά σου. Όμως για όλα αυτά λες «χαλάλι τους!» την υπέροχη εκείνη στιγμή κατά την οποία τα παιδιά σου, αφού έχουν παρουσιάσει θαυμάσια την θεατρική σας παράσταση, μετά την υπόκλιση και μέσα στα χειροκροτήματα του κόσμου, έρχονται όλα μαζί και σε σφίγγουν στην αγκαλιά τους!!!
Υπάρχει ωραιότερη στιγμή; Και σκέφτεσαι:
«Θεέ μου, σε ευχαριστώ! Τα κατάφεραν πάλι! Κοίτα χαρά που παίρνουν! Και αυτή η τρελή χαρά κάνει τα μάτια των είκοσι δύο παιδιών μου, να λάμπουν σαν τα πιο φωτεινά αστέρια τ’ ουρανού σου!» Για τέτοιες στιγμές αγωνιζόμαστε. Για να δούμε τα μάτια του μαθητή του «10» αλλά και του μαθητή του «6» να στραφταλίζουν σαν διαμάντια!
Και τότε νιώθουμε να πίνουμε νέκταρ. Γιατί για άλλη μια φορά εμείς οι δάσκαλοι συμβάλλαμε εκ βαθέων ψυχής, τελείως ανιδιοτελώς, σ’ αυτήν την ευτυχία. Την ευτυχία των μαθητών μας…Των παιδιών μας…Και φτιάξαμε μια από τις πιο όμορφες αναμνήσεις της ζωής τους που θα την θυμούνται πάντα με απροσμέτρητη συγκίνηση και τρυφερότητα μεγάλη…
Κλείνοντας θα ήθελα να σας θυμίσω ότι κοιτάζοντας τα άρθρα που ο «ΦΙΛΩΝ» τιμώντας με, τα έχει αναρτήσει, μπορείτε να βρείτε κάποια παλαιότερα με τον τίτλο: «Το θέατρο στην τάξη», 1ο, 2ο και 3ο μέρος. Συμπεριλαμβάνοντας και αυτά τα κείμενα που μιλούν για το παρόν αντικείμενό μας, μπορώ να πω ότι σας έχω μεταφέρει πολλά από αυτά που – κάνοντάς τα πράξη – πιστεύω για το συγκεκριμένο θέμα. Στο τελευταίο άρθρο μου, το οποίο μοίρασα σε τρία μέρη, έχω επαναλάβει πολλά στοιχεία από τα παλιά άρθρα, για να διευκολύνω νέους αναγνώστες, που πιθανόν δεν έχουν χρόνο να ανατρέξουν στα περασμένα και συνάμα έχω δώσει πολλές προσωπικές μου εμπειρίες. Τα γεγονότα από έναν εν δράσει δάσκαλο, πιστεύω ότι είναι τα πιο ζωντανά παραδείγματα. Για την επιστημονική ορολογία, τις αρχές και τους σκοπούς της θεατρικής παιδείας, μπορείτε να ενημερωθείτε από την πολύ μεγάλη υπάρχουσα βιβλιογραφία. Ακόμα και γι’ αυτό το επίπεδο θα βρείτε στοιχεία στα πρώτα άρθρα μου, που αναφέρω παραπάνω.
Αρχές όπως:
«Το θέατρο δημιουργεί διαφοροποιημένη παιδαγωγική. Έκαστος βρίσκει την θέση του στην ομάδα ανάλογα με τις ικανότητες και τα ενδιαφέροντά του».
ή
«Με την θεατρική τέχνη επιτυγχάνουμε ομαδοσυνεργατικές συνεργασίες και διαθεματικότητα».
ή
«Με το θέατρο επιτυγχάνουμε μια πολυμερή και πολυεπίπεδη εργασία. Καταφέρνουμε να δημιουργήσουμε πολίτες με κριτική σκέψη, ενήμερους στα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα, ικανούς να λαμβάνουν αποφάσεις, καλλιεργώντας την έρευνα που είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της μάθησης και όχι την στείρα απομνημόνευση. Τοιουτοτρόπως ανοίγουμε το σχολείο στην κοινωνία, κάτι που επιζητά και προσδοκά το ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ».
Αυτές τις αρχές τις αναφέρω εν τάχει, διότι ελπίζω όποιος ενδιαφέρεται γι’ αυτό το μέρος, να προστρέξει στις κατάλληλες πηγές και στην ανάλογη – όπως ξαναείπα- πλούσια βιβλιογραφία. Αλλοίμονο εάν δεν ενημερωνόμεθα διαρκώς και εάν δεν ξέρουμε γιατί ανεβάζουμε μια θεατρική παράσταση. Πρέπει τα πόδια μας να πατούν γερά στα θεμέλια της γνώσης.
Να θυμάστε ΠΑΝΤΑ ότι το θέατρο δεν γίνεται εις βάρος των μαθημάτων σας… Να φροντίζετε με συνείδηση να έχετε τα νώτα σας καλυμμένα.
Ένας έμπειρος δάσκαλος, κάνει προγραμματισμό. Βρίσκει ώρες για πρόβες. Να είστε όμως άψογοι στην εργασία σας, για να μην σας πούνε ποτέ ότι παραμελείτε την ύλη σας.
Να υποστηρίζετε τις απόψεις σας και από σας εξαρτάται να πείσετε γονείς και μαθητές ότι κάνετε το καλύτερο για όλους. Οι σχέσεις σας με τους γονείς πρέπει να έχουν όρια. Να φέρεστε ευγενικά και με μεγάλη προσοχή στις εκφράσεις σας. Με τον τρόπο σας θα τους πείσετε ότι δεν έχει σημασία να πάρω τον τάδε ρόλο αν δεν μπορώ να τον υποστηρίξω. Εσείς κάνετε το καλύτερο για τα παιδιά τους. Άλλο τι θέλουν οι γονείς και άλλο τι μπορούν να καταφέρουν τα παιδιά. Αλλά κι αυτό θα το πείτε όχι με ένταση· θα το πείτε με μεγάλη λεπτότητα. Ο ρόλος μας είναι του ειρηνοποιού με σταράτες αλλά ευγενικές κουβέντες. Νεύρα, πείσματα, στεναχωρημένα πρόσωπα στην δουλειά μας δεν χωρούν.
Θα τα σκεφτείτε όλα αυτά πολύ καλά και αν θεωρείτε ότι μπορείτε να ανταπεξέλθετε απανταχού, τότε είστε έτοιμος να ξεκινήσετε για το υπέροχο θεατρικό ταξίδι μαζί με την τάξη σας! Ένα από τα συγκλονιστικότερα και πιο αξέχαστα ταξίδια της σχολικής χρονιάς που θα δέσει παντοτινά δάσκαλο – δασκάλα και μαθητές με άρρηκτους δεσμούς αγάπης, αναγνώρισης και σεβασμού, κεντώντας χιλιάδες συγκινητικές, φωτεινές αναμνήσεις!
(Εμφανίσεις filonas.gr: 984)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου