ΟΙ ΝΕΡΑΝΤΖΙΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Τα πιο τρυφερά, μοναχικά, υπομονετικά δέντρα, είναι οι νεραντζιές της Αθήνας. Και είναι τόσες πολλές…

Φυτεμένες κατά διαστήματα στο πλάι των δρόμων, στέκουν καρτερικά, υπομένοντας τον καύσωνα του καλοκαιριού και τα κρύα του χειμώνα. Ελάχιστη η περιποίησή τους. Μετρημένα τα χέρια που θα σκεφτούν να τις δροσίσουν στο λιοπύρι. Στέκουν όμως πάντα φουντωτές, καταπράσινες, σωστές αγωνίστριες.

Στεναχωριέμαι όταν βλέπω κάποιο κλαδί σπασμένο από ένα ανώνυμο, βάνδαλο, άτσαλο χέρι. Μπόλικες φορές από το κάτω μέρος του κορμού τους, αναδύεται μια ολόδροση, χλωροπράσινη παραφυάδα, ένας γλαρός βλαστός με σμαραγδένια φυλλαράκια. Τι κρίμα… Δεν φτουράει ούτε μια εβδομάδα… Περνάω μπροστά από δύο τέτοιες νεραντζούλες που εξακολουθούν σε πείσμα των βανδάλων να επιτρέπουν στο νεογέννητο βλαστάρι τους να εμφανίζεται από καιρού εις καιρόν. Και πονάει η καρδιά μου, όταν την τρίτη μέρα το βλέπω κομμένο, στραπατσαρισμένο, τσακισμένο δίπλα στην μάνα – ρίζα του.

Δεν ξέρω τι παθαίνουν μερικοί άνθρωποι και χαίρονται στερώντας το δικαίωμα της ζωής από κάτι τόσο όμορφο, άκακο, δροσερό. Συνθλίβουν μια μικρή μορφή ζωής, χαροποιώντας έτσι τα απολίτιστα ένστικτά τους…

Κάθε χειμώνα στέκουν οι νεραντζιές γεμάτες ολοστρόγγυλους, χρυσαφένιους καρπούς, γόνιμες, δουλευταρούδες, παραγωγικές.

Θα έπρεπε να μαζεύονται οι καρποί τους και θα μπορούσαν να γίνουν άφθονη μαρμελάδα και το καταπληκτικό γλυκό του κουταλιού, νεράντζι. Όμως κανείς μας δεν τις ξαλαφρώνει από το βάρος των καρπών τους που κάποια στιγμή πέφτουν από μόνοι τους κάτω και, είτε τους διαλύουν τα αυτοκίνητα, είτε οι μαθητές σχολώντας παίζουν μπάλα με αυτούς, είτε λουφάζουν εγκαταλελειμμένοι στη βάση του μητρικού κορμού. Άκουσα ότι κάποια οργάνωση θα δραστηριοποιηθεί ώστε να μαζέψει τα νεράντζια, απλά εδώ στην περιοχή Γκύζη, δεν είδα να καταφτάνει καμία τέτοια ωραία κίνηση ακόμα.

Όταν πλησιάζει το Πάσχα, οι νεραντζιές ανθοφορούν. Γεμίζουν ολόλευκα μπουκέτα από λεπτεπίλεπτα, κομψότατα άνθη εξαιρετικής ευωδίας. 

Έχω συνδέσει τα γενέθλιά μου και τις άγιες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας, με την ανυπέρβλητη μοσχοβολιά των νεραντζιών.

Εαρινό σούρουπο…Οι πιστοί οδεύουν προς τις εκκλησίες… Παίρνω κι εγώ τον δρόμο που τον στολίζουν τα νεραντζόδεντρα. Περνώντας από κάτω τους, η ψυχή μου και όλες μου οι αισθήσεις πάλλονται από τον γεμάτο αρώματα αέρα. Αρώματα μεθυστικά, εκπληκτικά που εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα από τα όμοια με αστράκια, λουλούδια της νεραντζιάς. Αναπνέω δυνατά, για να μπει βαθιά στους πνεύμονές μου, όλο αυτό το αρωματικό μεθύσι. Και θέλω πω ένα μεγάλο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ στην θεά Φύση που μας αγαπάει τόσο, χαρίζοντάς μας ένα τέτοιο ξεχωριστό, φιλικό δέντρο. Βαδίζω στο πεζοδρόμιο και κατά μήκος του περνάω κάτω από τα ολάνθιστα, μυροβόλα εσπεριδοειδή. Ολόγυρα ο αέρας αρωματισμένος χαράζει στην μνήμη σου το Πάσχα ραντισμένο από αιθέρια έλαια νεραντζιάς. Και καθώς περνούν οι μέρες, τα πεζοδρόμια σκεπάζονται από τα πεσμένα νεραντζολούλουδα λες και στρώθηκε επάνω τους, ένα υπόλευκο, λεπτεπίλεπτο, τραπεζομάντιλο.

Αν ήμουν μάγος θα έπαιρνα σπίτι μου ένα ολάνθιστο κλαρί νεραντζιάς, αλλά και ένα ολάνθιστο κλαρί αμυγδαλιάς στολισμένο με τα τρυφερά λευκορόδινα ανθάκια της και θα τα διατηρούσα με το μαγικό ραβδί μου όλο τον χρόνο για να με συνεπαίρνουν και να αγαλλιάζει η καρδιά μου, με την μοναδική, εξαίσια ευωδιά τους.

Εδώ θα σταθώ λίγο, θ’ ανοίξω μία παρένθεση και θα εξομολογηθώ επιθυμίες και συναφείς σκέψεις μου: Αν είχα μια τόσο δα μικρή γωνιά γης, θα φύτευα μια κερασιά, μια νεραντζιά και μιαν αμυγδαλιά. Έχετε δει στα ντοκιμαντέρ την γιορτή της κερασιάς στην Ιαπωνία, εκείνη την γοητευτικότατη εικόνα με τις εκατοντάδες χαμογελαστές κερασιές; Δεν είναι ένα μαγευτικό σκηνικό; Μια αφράτη δαντέλα από ντελικάτα, ασπρορόδινα ανθάκια;

Έχετε σταθεί κάτω από μια ολάνθιστη όμοια με μυροβόλα, αστραποβολούσα νυφούλα, αγαπημένη αμυγδαλιά; Δεν μοιάζει με υπέροχο ζωγραφικό πίνακα γεμάτον αβρές, ροδόχροες πινελιές; 

Μήπως σταθήκατε κάτω από μια νεραντζιά γεμάτοι ευγνωμοσύνη για την ομορφιά που μας προσφέρει απλόχερα και τόσο πλουσιοπάροχα και μήπως με τα ανθάκια της φτιάξατε στεφάνι για τα μαλλιά της κορούλας σας ή αφήσατε κάποια λουλουδάκια της να έχουν πέσει ανέμελα και να έχουν σκαλώσει στα δικά σας μαλλιά; Ή μήπως πλέξατε γιορντάνι με τα άνθη της και το προσφέρατε ευλαβικά στα πόδια του ξανθού Ραββί, του Χριστού μας; 

Τρία υπέροχα δέντρα που ομορφαίνουν τον τόπο, τα χρόνια μας, τις μνήμες, την καθημερινότητά μας. Μόνο που σήμερα στάθηκα περισσότερο στο ένα εξ αυτών, την πεισματάρα, μαχητική, αγωνίστρια, ανεκμετάλλευτη, εδώ στην Αθήνα, ευλογημένη νεραντζιά.

Θα προσθέσω και κάτι ακόμα: Θεωρώ θαυμάσια και την επιλογή μουριάς για σκιά και δροσιά. Μόνον που για τις τελευταίες ανησυχώ πολύ όταν βλέπω άντρες του Δήμου να τις κλαδεύουν πατόκορφα. Μα επιτρέπεται τέτοιου είδους κλάδεμα; Να κόβονται όλα τα κλαδιά; Γιατί γίνεται με τέτοιον τρόπο το κλάδεμά τους; Αφήνουν τον κεντρικό κορμό και τις απογυμνώνουν τελείως. Τα τελευταία χρόνια έχω προσέξει αυτό που περιγράφω κι όταν ρώτησα κάποιον εργάτη γιατί σχεδόν τις εξαφανίζουν, το μόνον που μου απάντησε ήταν: «Αυτό είναι δική μας δουλειά και έτσι πρέπει». Αλήθεια όντως έτσι πρέπει να γίνεται; Ρωτώ γιατί είμαι από νησί και δεν έχω ξαναδεί να κλαδεύουν τοιουτοτρόπως τα δέντρα. 

Μετά από αυτήν την μεγάλη παρένθεση επανέρχομαι στο αρχικό μου θέμα. 

Υπέροχη η σκέψη εκείνου/νων που σκέφτηκε/αν να στολίσουν τους δρόμους, με νεραντζιές. Σε πείσμα της ζέστης, των βοριάδων, των βέβηλων χεριών, το συγκεκριμένο εσπεριδοειδές στέκει υπερήφανο με τα πολύκλωνα φουρό του, γεμάτο όρεξη για ζωή, χαρίζοντάς μας την σμαραγδένια ανταύγειά του, την τρυφεράδα του και την φινετσάτη μοσχοβολιά του. 

Αν περάσετε από κάτω τους, σταθείτε μια στιγμή, πιάστε τρυφερά ένα φύλλο τους και πιέστε το ανάμεσα στα δάχτυλά σας. Μετά μυρίστε το χέρι σας. Θαυμάσια ευωδία θα έχει απλωθεί σε όλη σας την παλάμη. Φερθείτε τους ευγενικά. Τι ζητούν από εμάς; Μια ευγενική αντιμετώπιση και τον πρέποντα σεβασμό. 

Διότι λεγόμαστε Άνθρωποι ολοκληρωμένοι, μόνον όταν μπορούμε να αντιμετωπίζουμε με την απαιτούμενη ευγένεια κάθε μορφή ζωής, επί της γης ταύτης…

(Εμφανίσεις filonas.gr: 3.268)

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΥΓ.: Για τις νεραντζιές έχω γράψει κι άλλες φορές... Κάθε Μάρτη όμως που τις βλέπω μπουμπουκιασμένες, χωρίς να έχει γίνει κάτι για την ύπαρξή τους, νιώθω μεγάλη ευθύνη και θέλω να ξαναγγίξω το θέμα τους... Το περασμένο καλοκαίρι, φύτεψαν  μπροστά  από  την πολυκατοικία μας, ένα νεαρό δενδράκι, στην θέση ενός άλλου που είχε ξεραθεί... Το νεαρό δεντράκι, είναι νεραντζιά και σήμερα, υψώνεται λυγερή και καταπράσινη, γεμάτη άνθη!!!!! Ανοίγεις το μπαλκόνι και σε συνεπαίρνει το υπέροχο άρωμα των αστέρινων, λευκών λουλουδιών της!!! Τόσο μικρή, μα τόσο δουλευταρού!!! Μου προκαλεί ένα είδος συγκίνησης... Περνώ από δίπλα της και την ευχαριστώ για την ευωδιά  που μας χαρίζει απλόχερα!!! Εγώ, ένας μικρός άνθρωπος κι αυτή μια λεπτή νεραντζούλα, που δεν ζητά τίποτε από όλους εμάς τους ανθρώπους που περνάμε βιαστικοί από δίπλα της, χωρίς καν να διανοηθούμε να σταθούμε δυο λεπτά και να της χαμογελάσουμε λίγο για τον μοσκοβολιστό αέρα που μας χαρίζει απλόχερα... Αυτή όμως είναι τόσο ανώτερη!!!! Στέλνει τ' αρώματά της να μας ξεπροβοδίσουν αρκετά μέτρα μακριά, γεμάτη από την σοφία και την μεγαλοκαρδία της υπέρτατης θεάς Φύσης!!!!!....