Πέρασε η παραμονή και η πρώτη μέρα της Πρωτοχρονιάς, κι’ εμείς μαζί με τα φετινά γεγονότα που ζήσαμε, το μυαλό τρέχει ακόμα στο παρελθόν. ..
Να, όπως την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, που απ’ το πρωί ως το βράδυ, ευχόμασταν ο ένας στον άλλον «Καλή Αποκοπή!» για να φύγει, να αποκοπεί με το καλό ο παλιός ο χρόνος και να έρθει με το καλό, ο καινούριος. Και την 1η του Γενάρη, έπρεπε να προσπαθήσουμε ώστε τον πρώτο άνθρωπο – εκτός σπιτιού – που θα δούμε, να είναι άντρας οπωσδήποτε!...
Επίσης, η οικοδέσποινα δεν διανοείτο να κεράσει σε κάποιον εκείνες τις μέρες σαν πρώτο κέρασμα, καφέ. Έπρεπε ο επισκέπτης να φάει κάτι γλυκό πρώτα, ας πούμε ένα σοκολατάκι και μετά έπινε καφέ, όσο ήθελε. Επίσης, κατά τα έθιμα, δεν ζητάμε καφέ σε ένα καινουριοφτιαγμένο σπίτι ή σε μεγάλη γιορτή. Πρώτα ένα γλυκό και μετά τον καφέ. Και κάτι άλλο: Δεν έπρεπε – κυρίως – την Πρωτοχρονιά να κλάψει κανείς ή να είναι στεναχωρημένος. Για να πάει καλά η χρονιά έπρεπε την 1η μέρα του χρόνου, να είναι όλα γελαστά! Γιατί, καθώς έλεγαν «Ό,τι κάνεις την Πρωτοχρονιά θα το κάνεις και τον άλλο χρόνο!..»
Κι ερχόταν η παραμονή των Θεοφανείων. Τα παιδιά έβγαιναν για τα κάλαντα και τελείωναν λέγοντας:
«Εκοίταξα στον ουρανό και είδα δυο στεφάνια
και με το καλησπέρα σας, καλά μας Θεοφάνεια.
Και πάλι ξανακοίταξα κι είδα σταυρό στη μέση
κι απ’ όλα τα ονόματα του Κώστα μάς αρέσει!»
Όπως καταλαβαίνετε, στη θέση του ονόματος έμπαινε το όνομα του νοικοκύρη του κάθε σπιτιού. Ήταν ένας όμορφος τρόπος για να κολακέψουν τον αρχηγό της οικογενείας και να λάβουν έτσι μεγαλύτερο χαρτζιλίκι. Δεν θα ξεχάσω μια χρονιά που οι μικροί καλαντιστές, τελειώνοντας, αντί να πουν το όνομα του πατέρα μου, είπαν με βροντώδη φωνή: ''Και από όλα τα ονόματα της ...Άντζελας μ' αρέσει!!!''' Ο συντονιστής της ομάδας, μας κοίταξε με άνεση, απτόητος,πήρε το κέρασμα και το χαρτζιλίκι και έφυγε χαμογελαστός σαν να μην έτρεχε τίποτε, αφήνοντας τους γονείς μας ελαφρώς έκπληκτους, αλλά και με παιχνιδιάρικη διάθεση!!Πείραζαν την αδελφή μου, η οποία χαμογελούσε διαρκώς κι εγώ επαινούσα από μέσα μου το παλληκαράκι που είχε το θάρρος να δείξει ολοφάνερα την συμπάθειά του, προς την μικρή μας Αντζέλα!!!Τι κρίμα που δεν θυμάμαι το όνομα του πιτσιρικά !!!Πρέπει να ήταν στην ίδια τάξη με την αδελφή μου!! Αχ....Αναμνήσεις...Τρυφερές, άδολες νοσταλγικές μνήμες...
Οι κυράδες στο κάθε σπιτικό τόνιζαν ότι το βράδυ της παραμονής ανοίγουν οι ουρανοί κι όποιος αντέξει και μείνει ξυπνητός και κοιτάξει τα ουράνια τα μεσάνυχτα, θα δει ένα μεγάλο στεφάνι στο στερέωμα. Επίσης τα πλυμένα ρούχα, αν δεν είχαν στεγνώσει τα έμπαζαν μέσα, γιατί δεν ήταν σωστό να μένουν έξω παραμονή Πρωτοχρονιάς και Φώτων.
Ο παπάς της Σάμης επισκεπτόταν όλα τα σπίτια να τα αγιάσει. Τον ακολουθούσε ένα παπαδοπαίδι με ένα τσίγκινο δοχείο. Αφού αγίαζε όλα τα δωμάτια, με ένα ματσάκι βασιλικό βουτηγμένο σε αγιασμένο νερό, αγίαζε και τα μέλη του σπιτιού. Ύστερα η μητέρα έριχνε τον οβολό που άντεχε η κάθε οικογένεια στο τσίγκινο δοχείο. Εκείνη την ημέρα επίσης του αγιασμού επικρατούσε αυστηρή νηστεία. Συνήθως οι νοικοκυρές μαγείρευαν τα Χριστούγεννα γιουβέτσι, την Πρωτοχρονιά γουρουνόπουλο και των Φώτων κρέας κοκκινιστό με την πιο σπέσιαλ βαριά μακαρονάδα που υπάρχει και πάντα με μακαρόνια Νο 5.
Την ημέρα των Θεοφανείων, στη μέση του ναού είχαν στήσει έναν θόλο που σχημάτιζαν ολόκληρα κλαδιά από φοινικιά και στο κέντρο του ήταν η εικόνα της Βάπτισης του Χριστού.Θυμάμαι με νοσταλγία παλαιότερα την ηγετική φιγούρα του παπά-Νικόλα κάτω από την αψίδα και αργότερα, τον καλλικέλαδο παπά- Χρυσόστομο, μέσα στο στολισμένο εορταστικά κα'ί'κι, με τις πάμπολλες, μικρές γαλανόλευκες σημαίες να κυματίζουν χαρωπά γύρω στα κατάρτια και στην πλώρη του πεντακάθαρου πλοιάριου...
Την καθορισμένη ώρα όλο το εκκλησιάσμα έβγαινε για το λιμάνι. Μπροστά τα εξαπτέρυγα, ο παπάς με το σταυρό και πίσω όλοι οι πιστοί. Προορισμός πέρα στην παραλία μια προβλήτα στολισμένη θολωτά με τεράστια κλαδιά φοίνικα. Κάτω απ’ το τόξο της καμάρας που σχημάτιζαν τα φοινικόκλαδα, στεκόταν ο πάτερ. Με το «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου Σου κύριε…» έριχνε το σταυρό στα νερά να τα αγιάσει και πάραυτα κάποια παλληκάρια έπεφταν στη θάλασσα να πιάσουν τον ιερό σταυρό. Τρεις φορές έριχνε ο δέσποτας το άγιο σύμβολο και συνάμα τα καράβια και τα φέρυ μπότ που ήταν αγκυροβολημένα στο λιμάνι της Σάμης σημαιοστολισμένα εορταστικά, σφύριζαν με τα ψηλά φουγάρα του πανηγυρικά και παρατεταμένα.
Το παλληκάρι που θα έπιανε το σταυρό, φιλούσε το χέρι του παπά, ο οποίος τον ευλογούσε και του παρέδιδε το σταυρό. Ο νεαρός, μετά τη λειτουργία με το καλό του κουστούμι έβαζε το σταυρό σε έναν δίσκο γεμάτο ροδοπέταλα και το περιέφερε από σπίτι σε σπίτι όπου του έδιναν από ένα αξιοπρεπές φιλοδώρημα. Όλοι τον περιμέναν με χαρά γιατί ήταν μεγάλο γεγονός ο σταυρός να μπει στο σπιτικό του καθενός. Επίσης μεγίστη τιμή ήταν να πιάσεις το σταυρό και όποιος το κατάφερνε θα είχε υγεία και τύχη.
Η άλλη μέρα των Θεοφανείων είχε για τα παιδιά μια ελαφρά μελαγχολία. Είχαν περάσει σαν όνειρο 15 μέρες, οι πιο όμορφες του χρόνου και πλησίαζε η ώρα που θα ξανάνοιγαν τα σχολεία… Ευτυχώς που πολλοί γονείς δεν ξεστόλιζαν αμέσως το δέντρο. Άφηναν να το χαρούν όλοι αρκετές μέρες μετά τις γιορτές και έτσι η μετάβαση στην καθημερινότητα γινόταν πιο ομαλά.
Τελικά τον σημερινό ψυχικό μας πλούτο τον χρωστάμε στους σωστούς γονιούς μας που κατάφεραν να γεμίσουν το σεντούκι της καρδιάς μας με τις πιο όμορφες αναμνήσεις βασισμένες στην παράδοση, στην προσφορά και στην αγάπη.
Μακάρι το ανέσπερο φως της Βηθλεέμ να μας δείχνει πάντα το δρόμο σε όλες της φάσεις της ζωής μας, ο Άγιος Βασίλης να σκορπίζει τα δώρα της καλοσύνης σε όλη τη γη και το φως το Θεοφανείων να σκίσει τα σκοτάδια της κακίας και να φωτίσει την τροχιά του κόσμου μας με τελικό λιμάνι την εσωτερική γαλήνη, την δικαιοσύνη και την αληθινή ανθρωπιά…
«Και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία…»
(Εμφανίσεις filonas.gr: 1.134)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου